გადაყარე ნიღბები, გათავისუფლდი, იცინე და გამოიყენე თითოეული წამი

"სიბრძნის სიმფონია" წარმოგიდგენთ ხორხე ბუკაის (დაიბადა 1949 წელს) — არგენტინელ ფსიქოთერაპევტს, ფსიქოანალიტიკოსსა და მწერალს. თავისი ცხოვრების 30 წელზე მეტი მან ფსიქოთერაპიას მიუძღვნა, შემდეგ კი წიგნების წერაზე გადაერთო. "ვცდილობ, თითოეულ წინადადებაში ჩავდო მხოლოდ ის აზრები, რომელთა სარგებლობაში საკუთარი გამოცდილებით დავრწმუნდი".

გთავაზობთ ბუკაის 20 მარტივ ნაბიჯს, რომლებიც დაგეხმარებათ, დაუახლოვდეთ საკუთარ თავს და უპასუხოთ ყველაზე მნიშვნელოვან კითხვებს, რომლებსაც ცხოვრება გვიყენებს.

ნაბიჯი 1. შეიცანი საკუთარი თავი

მოიხსენით საფარი, რომელიც ხელს გიშლით დაინახოთ თავი ისეთი, როგორიც ხართ. მიიღეთ ცოდნა თქვენს თავზე, როგორიც სინამდვილეში ხართ. გადაყარეთ ყველა "ნიღაბი", რომლებსაც გარშემომყოფთათვის იყენებთ. აიღეთ სრული პასუხისმგებლობა საკუთარ ცხოვრებაზე, მათ შორის ყველა სიტყვასა და საქციელზე.

ნაბიჯი 2. გათავისუფლდი

არ მოიპოვოთ, არამედ მიეცით თავს თავისუფლება, შინაგანი დამოუკიდებლობა. თავისუფლება შესაძლებლობების საზღვრებში არჩევნის ხელოვნებაა და არა ყველაფრის უფლება და აღვირახსნილობა. თავის თავისუფლად გამოცხადება ნიშნავს ნაბიჯს საკუთარი დამოუკიდებლობისკენ; იმის გაცნობიერებას, რომ ამიერიდან მხოლოდ თქვენ, მარტო ხართ პასუხისმგებელი თქვენ მიერ მიღებულ გადაწყვეტილებებზე.

ნაბიჯი 3. გაიხსენი სიყვარულისთვის

სიყვარული, რომლისთვისაც გული უნდა გახსნათ, ყოველდღიური, რეალური და უბრალო გრძნობაა. ესაა ნამდვილი ზრუნვა ახლობელი ადამიანის კეთილდღეობაზე. გააღვიძეთ საკუთარ თავში ნამდვილი ინტერესი სხვა ადამიანის ცხოვრებისადმი, იქნება ეს თქვენი შვილი, დედა, მეუღლე, პარტნიორი, მეზობელი ან თუნდაც სრულებით უცხო ადამიანი.

ნაბიჯი 4. იცინე მთელი გულით

ისწავლეთ ყოველ დილით სიხარულით გაღვიძება, მიუხედავად ტელევიზიისა და სხვა ნეგატიური ინფორმაციისა. ყოველდღე შეჩერდით სარკის წინ თუნდაც ერთი წუთი და საკუთარ თავს გაუღიმეთ. გაიღიმეთ, სანამ თქვენი ღიმილი გარშემომყოფებს არ "გადაედებათ". სიცილი და ირონია აუცილებელია ადამიანისთვის, რომ ის უფრო გონივრულად მოიქცეს ისე, რომ არ უარყოს არსებული პრობლემები და მას არ გაექცეს.

ნაბიჯი 5. ისწავლე სხვების მოსმენა

ცნობილი სიბრძნე გვასწავლის: ყური ორი გვაქვს და პირი — ერთი. ეს ნიშნავს, რომ ორჯერ მეტი უნდა მოვისმინოთ, ვიდრე ვთქვათ. მოისმინეთ აქტიურად და ინტერესით, როდესაც გააანალიზებთ, დაეთანხმეთ თანამოსაუბრეს ან უარყავით მისი მოსაზრება. სხვა ადამიანს შეუძლია თქვენი დახმარება საკუთარი თავის გაგებაში, თქვენი პიროვნების საზღვრების დადგენაში.

ნაბიჯი 6. ისწავლე სწავლა, დაივიწყე სიამაყე

ცხოვრება ახალ-ახალი ცოდნის მუდმივი შეძენაა, რაც თვითდამკვიდრებისთვის არის აუცილებელი. იმაზე დიდი სასჯელი არაფერია, ვიდრე უკვე მიღებული ცოდნის საზღვრებიდან გასვლის უუნარობა. ადამიანი, რომელიც მზად არ არის, ყოვლისმცოდნეობის კვარცხლბეკიდან ჩამოვიდეს, სხვებისგან ვერაფრის სწავლას ვერ შეძლებს, რადგან მას წინასწარ სძულს გარშემომყოფნი და ფიქრობს, რომ მას ვერავინ ვერაფერს ასწავლის.

ნაბიჯი 7. ყოველთვის თავაზიანი იყავი

საკმაოდ ადვილია, თავაზიანი იყო მათ მიმართ, ვინც თქვენ თბილად და პატივისცემით გეპყრობათ. მაგრამ არც ისე ადვილია ზრდილობის წესების დაცვა მათ მიმართ, ვინც იმავეთი არ გპასუხობთ. თუმცა, დარწმუნებული ვარ, რომ ცუდ მოპყრობაზე, რომელსაც ყოველდღიურად ვაწყდებით, ყველამ უნდა უარი უნდა თქვას. სრულყოფილებისკენ გზის სრულ მარტოობაში გავლა ძნელია და შეუძლებელია წარმატების მიღწევა, თუ არ უყვარხართ.

ნაბიჯი 8. მოწესრიგდი გარეგნულადაც და შინაგანადაც

ისწავლეთ მიზნამდე მიღწევა ისე, რომ გზიდან არ გადაუხვიოთ. ამისთვის აუცილებელია პრიორიტეტების განსაზღვრა, მთავრისა და მეორეხარისხოვნის გაყოფა. გახსოვდეთ ორი მნიშვნელოვანი მომენტი: 1) არანაირი წესრიგი არ შეიძლება ჩაითვალოს საბოლოოდ და უცვლელად; ბ) თქვენეული წესრიგი სულაც არ უნდა ემთხვეოდეს სხვა ადამიანის წესრიგს.

ნაბიჯი 9. გახდი კარგი "გამყიდველი"

თვითგანვითარების რთულ გზაზე მეცხრე ნაბიჯს ღიად, ყველასთვის დასანახად ცოტა თუ დგამს. ესაა საკუთარი თავის ჭკვიანურად წარდგენის ცოდნა. გამყიდველი ამ შემთხვევაში "გამყიდველობას" არ ნიშნავს; ეს მხოლოდ უნარია, გარშემომყოფებს წარუდგინო ინფორმაცია იმის თაობაზე, თუ კარგად რის გაკეთება შეგიძლიათ.

ნაბიჯი 10. შეარჩიე კარგი კომპანია

ადამიანები გულით უნდა შეარჩიოთ და არა გონებით. ეს შეიძლება მიამიტურად გეჩვენოთ, მაგრამ ამაში თვითონ დავრწმუნდი (როდესაც სიძნელეების გადალახვა მომიხდა), თუ რაოდენ მნიშვნელოვანია, გვერდით გყავდეს მოსიყვარულე ადამიანები, ვისაც უყვარხარ და ვინც გიყვარს: მეგობრები, ნათესავები, მკითხველი, მეზობელი, კოლეგა, მასწავლებელი… მათ ცხოვრების მეგზურებს ვუწოდებ. თუ ასეთი ადამიანები არ გყავთ, ან ისინი გავიწყდებათ, ცხოვრებაში ვერაფერს მიაღწევთ.

ნაბიჯი 11. არ შეუშინდე საკუთარი ცოდნის გადაფასებას

ხშირად, ახალი ცოდნისთვის რბოლაში შეიძლება დაგავიწყდეთ, რომ ყველა ინფორმაცია, რომელიც უკვე გაქვთ, მუდმივად უნდა შეინარჩუნოთ. გადახედეთ თქვენს ცოდნას, უარი თქვით რაღაცაზე, აღმოაჩინეთ რაიმე ახალი, შეავსეთ და დახვეწეთ ის, რაც ყოველთვის უტყუარად მიგაჩნდათ. პირადად მე მუდმივად ძველი პრობლემების ახლებური გადაწყვეტილებების, ძველ კითხვებზე ახალი პასუხების მოძიებასა და გაცნობიერებაში ვარ.

ნაბიჯი 12. იყავი კრეატიული

შემეცნების ორი ხერხი არსებობს: ერთი ეფუძნება მოზრდილი ადამიანის გამოცდილებასა და ცოდნას, ხოლო მეორე — თითოეულ ჩვენგანში არსებული ბავშვის აღმოჩენებსა და განცდებს. სწორედ მეორე ხერხი უწყობს ხელს შემოქმედებითი ძალის გამოვლენას, იმის აღმოჩენას, რომ ნებისმიერ ვითარებაშია რაღაც ახალი, უცნობი ზღვარი. შეეცადეთ, ააგოთ ცხოვრებისეული გზა შემდეგი თანმიმდევრობით: ემოცია, მკვლევარის ცნობისმოყვარეობა, კრეატიული ხედვა, შემოქმედებითი შეცდომები, შემეცნება, სიხარული, ზრდა.

ნაბიჯი 13. გამოიყენე ყოველი წამი

აწმყო — ერთადერთი შესაძლო მომენტია აქტიური ცხოვრებისთვის. არც წარსულმა და არც მომავალმა არ უნდა გაგიფანტოთ ყურადღება აქ და ახლა არსებობისგან. აწმყო ყოველთვის გახსნილია ცვლილებებისთვის, მოულოდნელობებისთვის და შეუძლია ნებისმიერი სიურპრიზი გაგიმზადოთ — ამაშია მისი მთავარი ღირსება. გამოიყენეთ ის მაქსიმალურად.

ნაბიჯი 14. მოერიდე ვინმეზე და რამეზე დამოკიდებულებას

ეს ნაბიჯი ყველა შესაძლო დამოკიდებულებისგან გათავისუფლებას გულისხმობს: ნივთებზე, ადამიანებზე, საქციელზე, პოზიციაზე, იდეოლოგიაზე. საუბარია იმის მოშორებაზე, რაც დასაწყისშივე, ასე თუ ისე, თქვენი არ არის. ამ "უსარგებლო ნივთების" სია თქვენი პატივმოყვარეობითა და ნარცისული "მე"-თი დაიწყეთ.

ნაბიჯი 15. დაუფიქრებლად ნუ გარისკავ

ერთ ძველ პოემაში ნათქვამია, რომ თითოეული ნივთი, აზრი, მოსაზრება, საქციელი რისკის გარკვეულ წილს შეიცავს. საშიშია სიცილი, ტირილი, რაიმე ახლის გაკეთება, სიყვარული, ადამიანების გაცნობა, თვითმფრინავით გაფრენა… მაგრამ იგივე პოემა კიდევ ერთ რამეს გვასწავლის: ყველაზე დიდი საშიშროებაა იმის სურვილი, რომ მთელი ცხოვრება გარისკვის გარეშე განვლო. გთავაზობთ, რომ გარისკოთ ცხოვრებაში, მაგრამ დაფიქრებით.

ნაბიჯი 16. ივაჭრე მხოლოდ უკიდურეს შემთხვევებში

ისწავლეთ ვაჭრობა მხოლოდ კომერციული ან იურიდიული ურთიერთობების სფეროებში, სასამართლოში, ომში, კონფლიქტურ ვითარებებში. დანარჩენი შემთხვევებისთვის (და განსაკუთრებით — სიყვარულისთვის) სჯობს გამოიყენოთ სიტყვა "თანხმობა". მეგობრობაში, ოჯახში, სასიყვარულო ურთიერთობებში უფრო მომწონს გამოთქმა "ნებაყოფლობითი უარი", ვიდრე "მსხვერპლის გაღება".

ნაბიჯი 17. სრულყოფილებისკენ — მეტოქეობის გარეშე

საკუთარი გამოცდილებით გავაცნობიერე, რომ არ არსებობს "ჯანსაღი მეტოქეობა". რა თქმა უნდა, თითოეულ ადამიანში არის სხვასთან შედარებისკენ მისწრაფება, მაგრამ ამგვარი მეტოქეობა მხოლოდ სპორტში გადაიზრდება თამაშად. მეტოქეობა ჯანსაღად მხოლოდ კომპეტენტურობისა და ოსტატობის დონეზე შეიძლება ჩაითვალოს.

ნაბიჯი 18. ნუ შეუშინდებით მარცხს

წარუმატებლობის შიში, როგორც წესი, ბავშვობაში ჩვენი აღზრდის შედეგია. ყველა ადამიანს ეშინია მარცხის, და ყველას გვავიწყდება: გეგმების ნებისმიერი ჩაშლა ბიძგია სრულყოფილებისკენ. სულიერი ზრდა მხოლოდ ყოველდღიური გამოცდილებისა და შეცდომების გავლით არის შესაძლებელი. თუ პირველივე ჯერზე გამოგდით რაღაც, ამან, შესაძლოა, თქვენს პატივმოყვარეობას აამოს, მაგრამ არაფერს გასწავლით. სწავლა მხოლოდ შეცდომებზე და განვლილის გააზრებაზეა შესაძლებელი.

ნაბიჯი 19. დაიწყე ყველაფერი თავიდან

ცხოვრების გზაზე ჩიხში არაერთხელ მოქცეულხართ, სადაც სერიოზულ, ხანდახან გამოუსწორებელ შეცდომებს მიჰყავდით. ასეთ მომენტებში ღირს, ამ ნაბიჯის შესახებ გაიხსენოთ და ყველაფრის ახლიდან დაწყების გადაწყვეტილება მიიღოთ. ამ ნაბიჯის აზრია უკან, იმ ადგილზე დაბრუნება, სადაც გზას ასცდით ან სადაც გზა შეწყდა. როდესაც დაბრუნდებით, მიხვდებით — ახლა ყველაფერი სხვაგვარად იქნება: ვითარებაც, ადგილიც, სადაც ეს მოხდა, და თავად თქვენც. გახსოვდეთ, ყოველთვის არის ყველაფრის თავიდან დაწყების შესაძლებლობა.

ნაბიჯი 20. საბოლოო შედეგში ეჭვი არ შეგეპაროს

მჯერა, რომ ნებისმიერ ადამიანს შეუძლია იმის მიღწევა, რაზეც ოცნებობს, თუ არ იჩქარებს და სასურველის მიღწევას დაჟინებით ეცდება. მთავარია, რომ ეს ნამდვილად მისი სურვილი იყოს და არა სხვა ადამიანების მოთხოვნები. ამბობენ, რომ წარუმატებლობას ჩვენი მოუთმენლობის გამო ვაწყდებით და არა რეალური შესაძლებლობების არარსებობის გამო. ალბათ, ასეცაა.