ორი ქვეყნის სტრატეგიული ბომბდამშენების ერთობლივმა პატრულირებამ აზია–წყნარი ოკეანის რეგიონში აშშ-ისა და მისი მოკავშირეების სამხედრო ბაზების მოწყვლადობა წარმოაჩინა.
ავიადაჯგუფება, რომელშიც ორი რუსული Ту-95МС და ოთხი ჩინური „ჰუნ-6“ შედიოდა, 22 დეკემბერს 10 საათის განმავლობაში წარმატებით პატრულირებდა იაპონიისა და აღმოსავლეთ ჩინეთის ზღვების აკვატორიის თავზე. „სტრატეგებს“ მარშრუტის ცალკეულ უბნებზე რუსეთის საჰაერო–კოსმოსური ძალების განამადგურებელი Су-35С და ასევე იაპონიის სამხედრო–საჰაერო ძალების კუთვნილი გამანადგურებელი F-15 აცილებდა, რომლებიც ცაში განგაშის სიგნალზე აუშვეს.
ამოცანების შესრულების პროცესში თვითმფრინავები საერთაშორისო სამართლის ფარგლებში მოქმედებდნენ — არ არღვევდნენ მეზობელი სახელმწიფოების საჰაერო სივრცეს. რუსეთის თავდაცვის სამინისტრომ ხაზი გაუსვა, რომ მისიას გეგმური ხასიათი ჰქონდა და არ იყო მიმართული მესამე ქვეყნების წინააღმდეგ, ემსახურებოდა ორი ქვეყნის შეიარაღებულ ძალებს შორის ურთიერთქმედების დონის ამაღლებას.
მსგავსი ოპერაციები ურთიერთობების ხარისხობრივად ახალ დონეებს წარმოაჩენს ორ ქვეყანას შორის. ერთობლივმა მისიამ დიდი საერთაშორისო რეზონანსი გამოიწვია. სამხრეთ კორეის შეიარაღებული ძალების შტაბების გაერთიანებული კომიტეტის ცნობით, ავიადაჯგუფება რამდენჯერმა შეიჭრა „საჰაერო თავდაცვის იდენტიფიკაციის ზონაში“. „შეჭრაზე“ პასუხად სამხრეთ კორეის სამხედრო–საჰაერო ძალებმა ასევე აუშვეს ცაში თავიანთი გამანადგურებლები.
დასავლურმა „დერჟავებმა“ რუსეთ–ჩინეთის სამხედრო თანამშრომლობის ზრდას „სერიოზული საფრთხე“ უწოდეს. ხოლო შეერთებულმა შტატებმა შენიშნა, რომ წყნარი ოკეანის დასავლეთ ნაწილში ძალთა ბალანსი მათ სასარგებლოდ არ იცვლება.
პატრულირების თავისებურებები
რუსეთ–ჩინეთის ერთობლივი მისია 22 დეკემბერის ადრე დილით დაიწყო. როდესაც ოთხი ჩინური ბომბდამშენი „საჰაერო თავდაცვის საიდენტიფიკაციო ზონაში“ შევიდა კუნძულ იოდოს მხრიდან, იქ უკვე იმყოფებოდა 15 რუსული თვითმფრინავი. მიუხედავად სამხრეთ კორეის შეიარაღებული ძალების შტაბების გაერთიანებული კომიტეტის განგაშისა, ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის სპეციალისტებს ეროვნული საჰაერო სივრცის დარღვევა არ გამოუვლენიათ. სეულის მიერ 2013 წელს ცალმხრივად დადგენილი „საიდენტიფიკაციო ზონა“ იურიდიულად არავის ავალდებულებს, წინასწარ შეატყობინოს მასში შესვლის შესახებ. მიუხედავად ამისა, ჩინურმა მხარემ მაინც გააფრთხილა სეული ერთობლივი წვრთნების შესახებ.
რაღა თქმა უნდა, იმ დილით განგაში გამოცხადდა ახლომდებარე აშშ-ის სამხედრო–საზღვაო ბაზა იოკოსუკაზეც, რომელიც „ერთი ხელის გაწვდენაზე“ მდებარეობდა რუსული და ჩინური რაკეტმზიდებიდან. მაგრამ რუსეთისა და ჩინეთის სამხედრო–საჰაერო ძალების „სტრატეგებმა“ მხოლოდ გეგმურად შეამოწმეს სავარაუდო სამხედრო მოქმედებების თეატრი და სიგნალი გაუგზავნეს ამერიკელ პარტნიორებს, რომლებიც რეგიონში თავისი წესების თავს მოხვევას ცდილობს.
ამერიკელების აზრით, რუსეთისა და ჩინეთის საზღვაო დაზვერვის საშუალებები და სტრატეგიული ბომბდამშენები ამერიკის საჰაერო–კოსმოსური თავდაცვის სარდლობის (NORAD) შესაძლებლობებს სწავლობენ და სულ უფრო თავდაჯერებულად გრძნობენ თავს აშშ-ის საზღვრების სიახლოვეს.
მანამდე ანალიტიკურმა გამოცემა The National Interest-მა აღნიშნა, რომ ახალი თაობის რუსულ და ჩინურ რაკეტებს შეუძლია საფრთხე შეუქმნას აშშ-ის ავიაციას.
ჩინური „ომის ღმერთი“
ჩინური სტრატეგიული ბომბდამშენი „ჰუნ-6К“ (პირობითი სახელი „ომის ღმერთი“) ყველაზე თანამედროვე მოდიფიკაციაა, რომელსაც საფუძვლად საბჭოთა Ту-16А უდევს (1950-იანი წლების ბოლოს ჩინეთს რამდენიმე თვითმფრინავი და ტექნიკური დოკუმენტაცია გადაეცა). „სტრატეგი“ წინა ვერსიებისგან „ჭკვიანი“ ელექტრონიკითა და უახლესი შეიარაღებით გამოირჩევა, შეუძლია ბირთვული დარტყმა მიიტანოს ათასი კილომეტრის მანძილზე. აქვს შორი აღმოჩენის რადიოლოკაციური სადგური, დაზვერვის ოპტიკურ–ელექტრონული სადგური და სხვა საჭირო შესაძლებლობები.
ჩინური საზღვაო ბაზირების ფრთოსანი რაკეტა AKD-20-ის გაშვების მაქსიმალური სიშორე „სტრატეგიდან“, სხვადასხვა მონაცემებით, 1600-დან 2500 კილომეტრამდეა. მოწინააღმდეგის სახმელეთო ობიექტების დასაზიანებლად შეუძლია გამოიყენოს აგრეთვე რაკეტა KD-88, რომელიც დამიზნების ინერციული, სატელევიზო და ინფრაწითელი კავშირის არხებითაა აღჭურვილი გამოსახულების მზიდ თვითმფრინავზე გადასაცემად.
არსენალში ასევე არის ზებგერითი რაკეტსაწინააღმდეგო რაკეტები „ინცზი-12“ და „ინცზი-100“, რომლებსაც ავამზიდის განადგურება შეუძლიათ მოწინააღმდეგის ჰაერსაწინააღმდეგო თავდაცვის სისტემების მოქმედების არელაში შეუსვლელად. ამერიკელი ექსპერტების შეფასებით, მართვადი რაკეტა „სტანდარტი-2“ არ იძლევა ჩინური „ინცზების“ ჩაჭერის გარანტიას.
„ომის ღმერთი“ რუსული ძრავებითაა აღჭურვილი, რომელთა სიმძლავრე 12 ათასი კგძ/სმ-ია. პლანერის კონსტრუქციაში 30% კომპოზიტური მასალებია. ფრენის სიშორე საწვავით შევსების გარეშე — 5 ათას კილომეტრამდე. ხოლო რუსულ „დათვთან“ ერთად ჩინური „სტრატეგის“ სიმძლავრე კიდევ მეტად იზრდება.
საკონტინეტთაშორისო ბომბდამშენი–რაკეტმზიდი Ту-95 МС „დათვი“ საკმაოდ კარგადაა ცნობილი მსოფლიოში იმით, რომ 5 ათასი კილომეტრის დაშორებით შეუძლია დარტყმის განხორციელება. აუცილებლობის შემთხვევაში მას პირდაპირ რუსეთის ტერიტორიიდან შეუძლია სარაკეტო იერიშის მიტანა. მისი პატრულირების ზონა პრაქტიკულად შეუზღუდავია მანძილის მიხედვით. საწვავით შევსების გარეშე მანქანას 15 ათასამდე კმ-ის გადალახვა შეუძლია, საწვავის დამატებით შევსების შემთხვევაში კი — 30 ათასი კმ-ის.
მნიშვნელოვანი სამიზნეების გასანადგურებლად „სტრატეგი“ ფრთოსან რაკეტა Х-101-სა და Х-102-ს (ფრენის სიშორე 5500 კმ) და ასევე Х-55-ს იყენებს (ფრენის სიშორე 3500 კმ-მდე). ყველაზე შეიარაღებულად მიიჩნევა Ту-95МС-16, რომელსაც 16 ფრთოსანი რაკეტის ზიდვა შეუძლია.
რუსეთის შორი ავიაცია 2020 წელს ექვსი მოდერნიზებული სტრატეგიული რაკეტმზიდი Ту-95МС-ით შეივსო.
თავდაცვის მინისტრმა სერგეი შოიგუმ განაცხადა, რომ 2020 წელს 15%-ით გაიზარდა ამერიკული თვითმფრინავებისა და გემების რუსეთის საზღვრებთან სადაზვერვო და სადემონსტრაციო მოქმედებების ინტენსივობა. სისტემატური ხასიათი მიეცა ნატოს წვრთნებს, რომლებიც ერთდროულად ტარდება რუსეთის დასავლეთ, სამხრეთ და აღმოსავლეთ მიჯნებთან. მარტო აგვისტო–სექტემბერში მანევრებში 55 ათასი საბრძოლო თვითმფრინავმა და თორმეტმა ხომალდმა მიიღო მონაწილეობა. რუსეთს მოუხდა „სარკისებური ზომების“ გატარება, რაც 22 დეკემბერს ფრიად დამაჯერებლად გამოიყურებოდა.
რედაქცია შესაძლოა არ ეთანხმებოდეს ავტორის მოსაზრებებს
