„ანაკლიის განვითარების კონსორციუმმა“ საკუთარ Facebook–გვერდზე განცხადება გააკეთა საქართველოში პირველი ღრმაწყლოვანი პორტის მშენებლობის ფარგლებში განხორციელებული სამუშოების, საკუთარი გეგმებისა და სახელმწიფოსთან შეთანხმების დეტალების შესახებ.
პრობლემები, რომელიც ანაკლიის პორტის მშენებლობის პროექტს უკავშირდება>>>
კომპანია „ანაკლიის განვითარების კონსორციუმი" დააარსეს ქართულმა კომპანია TBC Holding-მა და ამერიკულმა დეველოპერულმა კომპანია Conti International LLC-მა. დღეისთვის კონსორციუმში ასევე შედის SSA Marine (აშშ) , British Wondernet Express–ის (ცენტრალური აზია), G-Star Ltd. (ბულგარეთი) პორტის ოპერატორი.
ამ კვირაში საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის მინისტრმა მაია ცქიტიშვილმა დაწვრილებით ისაუბრა პორტის მშენებლობასთან დაკავშირებით ყველა სირთულეზე და აღნიშნა, რომ საქართველოს მთავრობა მხარს უჭერს პროექტის განხორციელებას.
მინისტრის პრეტენციები
ცქიტიშვილის სიტყვებით, სახელმწიფო არ გეგმავდა ამ პროექტის დაფინანსებაში მონაწილეობის მიღებას, მაგრამ ინვესტორებმა თავიდან ფინანსური დახმარება, მოგვიანებით კი შეთანხმების პირობების გადახედვა მოითხოვეს, რათა სახელმწიფო ტვირთების მოზიდვის გარანტი გამხდარიყო.
მან ასევე აღნიშნა, რომ კონსორციუმმა საინვესტიციო შეთანხმებაში ბევრი რამ შეცვალა, მათ შორის, პორტის ოპერატორთან დაკავშირებით. მთავრობას ასევე არ აქვს სრული საპროექტო დოკუმენტაცია, რომელშიც, ცქიტიშვილის სიტყვებით, ასევე მოსალოდნელია ცვლილებები.
როგორც ცნობილია, პორტის მშენებლობისთვის 600 მლნ დოლარზე მეტია საჭირო. სახელმწიფო 100 მლნ დოლარის ოდენობით კრედიტს გაიღებს, თავად კონსორციუმს კი 120 მილიონის ჩადება მოუწევს, როგორც საკუთარი კაპიტალის. დანარჩენი 400 მილიონი კორსორციუმმა კრედიტის სახით უცხოელი ინვესტორებიდან უნდა მოიზიდოს.
როგორც ცქიტიშვილმა განაცხადა, პორტის მშენებლობისთვის თანხების გამოყოფის შესახებ ფინანსური გარიგების დასრულება 2018 წლის 1 იანვრისთვის უნდა მომხდარიყო, მაგრამ 2017 წლის ბოლოს, როცა გასაგები გახდა, რომ ეს შეუძლებელი იყო, ვადა 2019 წლის 1 იანვრამდე გახანგრძლივდა. მოგვიანებით ვადა კიდევ შეიცვალა – 2019 წლის 1 ივლისამდე.
რა გააკეთა კონსორციუმმა
დღეისთვის „ანაკლიის განვითარების კონსორციუმის“ პარტნიორებისა და ინვესტორების მიერ განხორციელებული ინვესტიციების ოდენობა 70 მლნ დოლარს შეადგენს და საინვესტიციო შეთანხმებით გათალისწინებული ყველა კვლევა ჩატარებულია, ნათქვამია კონსორციუმის განცხადებაში.
ანაკლიის პორტის პროექტი შეიძლება გადაიხედოს>>>
კერძოდ, ჩატარდა ბუნებრივ და სოციალურ გარემოზე ზემოქმედების კვლევა, ნიადაგის, ტოპოგრაფიული, ბათიმეტრიული, ჰიდრო და მორფოდინამიკური მოდელირება; მომზადდა გენერალური გეგმა და წინასწარი დიზაინი.
იმისათვის, რომ არ დარღვეულიყო პორტის მშენებლობის პროექტის ფინანსური დახურვის ვადები, ინვესტორებმა 30 მილიონი აშშ დოლარი გამოყვეს ადრეული ფსკერდაღრმავებითი და რეფულირების სამუშაოები ჩასატარებლად. ზღვის ფსკერიდან მოხდა 5 მილიონი კუბური მეტრი ქვიშის ამოღება, რომელიც განთავსდა 100 ჰექტარ ტერიტორიაზე.
„დღეის მდგომარეობით ანაკლიის პორტის საზღვაო ტერიტორია უკვე წარმოადგენს ყველაზე ღრმაწყლოვანს საქართველოს ტერიტორიაზე“, – ნათქვამია კონსორციუმის განცხადებაში.
ამასთან, უკვე დაიწყო ორი ტენდერი ძირითადი სამშენებლო სამუშაოების განმახორციელებელი კონტრაქტორის შესარჩევად და საპორტო ამწე დანადგარების შესყიდვისა და ინსტალაციისთვის. ასევე უახლოეს დღეებში გამოვლინდება გამარჯვებული გენერალური კონტრაქტორი, რომელიც დაასრულებს პროექტის დეტალურ დიზაინზე მუშაობას, როგორც ეს საერთაშორისო საუკეთესო პრაქტიკით არის მიღებულინ და განახორციელებს პორტის პირველი ფაზისთვის საჭირო სამშენებლო სამუშაოებს.
„შესაბამისად, უმოკლეს ვადაში დაიდება სრული საპროექტო დოკუმენტაცია, რისი ნაკლებობაც იქნა მოხსენიებული მინისტრის განცხადებაში“, – აღნიშნულია განცხადებაში.
პასუხები პრეტენზიებზე
„ანაკლიის განვითარების კონსორციუმმა“ მინისტრის შენიშვნასაც უპასუხა იმასთან დაკავშირებით, რომ „კონსორციუმის მიერ ოპერატორის ნაწილში შემოთავაზებული მოდელი“ შეთანხმების პირობებს არ შეესაბამება.
განცხადებაში აღნიშნულია, რომ არჩევანი მსოფლიოში ერთ–ერთ ძლიერ სტრატეგიულ პარტნიორზე - ამერიკულ SSA Marine–ზე შეჩერდა. SSA Marine მსოფლიოში ერთ-ერთი მსხვილი სანავსადგურე სატერმინალო ოპერატორია, რომლის ტერმინალები მსოფლიოს 9 ქვეყანაში მდებარეობს, წლიურად 27, 2 მილიონ კონტეინერს (TEU) ამუშავებს და მსოფლიოს 250 წერტილში ოპერირებს.
კონსორციუმმა ვადების ცვლილებასთან დაკავშირებითაც გააკეთა კომენტარი.
„მოხდა მხოლოდ პროექტის ფინანსური დახურვისთვის განსაზღვრული ვადების გადავადება, თუმცა, ეს გავლენას არ იქონიებს იმაზე, რომ პორტის პირველი ფაზის მშენებლობა თავდაპირველად განსაზღვრულ ვადებში დასრულდეს და 2020 წლის ბოლოსთვის მივიღოთ ოპერირებადი პორტი“, – ნათქვამია განცხადებაში.
გარდა ამისა აღნიშნულია, რომ გარიგების დახურვის ვადების გაჭიანურება ოთხი ფინანსური ინსტიტუტის მხრიდან ანაკლიის პორტის პროექტით დაინტერესებამ და 400 მილიონი დოლარის ოდენობის სასესხო რესურსის გამოყოფის თაობაზე პოზიციების შეჯერებამ გამოიწვია.
„პროექტის მასშტაბებიდან და კომპლექსურობიდან გამომდინარე, რამდენიმე თვე დასჭირდა ფინანსური ინსტიტუტების მიერ დამოუკიდებელი საერთაშორისო კონსულტანტების შერჩევასა და მათთან კონტრაქტების გაფორმებას. ერთი წლის განმავლობაში მიმდინარეობდა აღნიშნული ორგანიზაციების წარმომადგენლების მიერ დამოუკიდებელ კონსულტანტებთან ერთად პროექტის შესწავლის პროცესი“, – აღნიშნულია განცხადებაში.
როგორი უნდა იყოს პორტი
პორტის მშენებლობის დაწყება 2021 წლისთვის იგეგმება. პორტის განვითარება ცხრა ფაზის მიხედვით განხორციელდება.
მშენებლობის პირველ ეტაპზე, სამი-ოთხი წლის განმავლობაში დაგეგმილია აშენდეს პორტი სატვირთო გემებისთვის, კონტენეირების ტერმინალი, ჯებირი და ეზო ინტერმოდალური სარკინიგზო გადაზიდვებისთვის — პირველ ეტაპზე პორტი 900 ათასი კონტეინერის მიღებას შეძლებს. მეორე ფაზის ამოწურვის შემდეგ, 2030 წლისთვის კი პორტის გამტარუნარიანობა 14 მლნ ტონა ტვირთზე მეტი იქნება.
კონსორციუმის მონაცემებით, ყველა, ცხრა ფაზის ამოწურვის შემდეგ პორტი შეძლებს 100 მლნ-ზე მეტი ტონა ტვირთის მიღებას. ყველა ეტაპის განხორციელებისთვის 50 წელზე მეტი იქნება საჭირო.
პროექტის საერთო ღირებულება 2,5 მლრდ დოლარია.
