რატომ არ შეიძლება ახლა რუსეთში ამერიკული ვიზის მიღება, ნამდვილად ახდენს თუ არა რუსეთი „მედუზას“ დისკრედიტაციას და როგორ აფასებენ მოსკოვში ტაჯიკეთ−ყირგიზეთის საზღვარზე ვითარებას — იხილეთ Sputnik−ის არხზე. ესაუბრა პიოტრ ლიდოვი.
საპასუხო ზომები
— რუსეთმა სანქციები დაუწესა ევროპარლამენტის ხელმძღვანელებსა და ბერლინის პროკურატურას. რუსეთის ტერიტორიაზე შესვლაზე შეზღუდვები დაუდგინდა კიდევ ექვს ევროპელ ჩინოვნიკს. რატომ მოხვდნენ ეს ადამიანები სტოპ−ლისტში?
— ეს უბრალოდ ადამიანების სია კი არ არის, არამედ რუსეთის საგარეო საქმეთა სამინისტროს განცხადებაა, რომელსაც აქვს ახსმნა. ეს არის საპასუხო ზომები იმ აბსოლუტურად არამეგობრულ, ზოგჯერ კი მტრულ მოქმედებებზე, რომლებსაც ჩვენ კოლექტიური დასავლეთის მხრიდან ვხედავთ.
ევროკავშირელ პარტნიორებს ჩვენ მრავალი წლის გამავლობაში ვთავაზობდით პრობლემების არსებული დიპლომატიური საშუალებებით გადაჭრას: მოლაპარაკებებით, კონსულტაციებით, არსებობს სპეციალური არხები.
ამასთან ჩვენთან მუშაობს რუსეთის მუდმივი წარმომადგენლობა ევროკავშირში, მუშაობენ ევროკავშირის შესაბამისი წარმომადგენლობები რუსეთში. ეს კონტაქტები ხორციელდება, მაგრამ წლიდან წლამდე ძლიერდება ტენდენცია, მიეცეს ყველა პრობლემას — რეალურსაც და გამოგონილსაც — განზრახ საჯარო ხასიათი.
ნებისმიერ ჩვენი მცდელობა, გადაგვეყვანა ეს კონსტრუქციული დიალოგის კალაპოტში სწორედ იმისთვის, რომ წამოჭრილი პრობლემები მოგვეგვარებინა, ევროკავშირის მხრიდან იბლოკებოდა.
ეს არის საპასუხო ზომა იმ პირობებში, როდესაც ბრიუსელი ყრუა, მაგრამ არა მუნჯი.
მძვინვარე რუსოფობია
რატომ კონკრეტულად ეს ადამიანები? ეს ის ადამიანები არიან, რომლებიც ჩვენი ქვეყნის მიმართ უკიდურესად აგრესიული პოზიციით გამოდიოდნენ. არ მგონია, რომ თავიდან უნდა გავიმეორო ის განცხადებები, რომლებსაც ისინი აკეთებდნენ. ინტერნეტში ყველაფერი დაფიქსირებულია.
როდესაც მთლიანობაში მძვინვარე რუსოფობიაზე ვსაუბრობთ, ასე მოქმედებდნენ არა მარტო პოლიტიკური ფიგურები, რომლებიც უკვე მარგინალებად იქცნენ, არამედ ამაში ჩართულები იყვნენ ევროკავშირის სივრცის მედიასაშუალებებიც.
ბევრი პოლიტიკური მოღვაწე უბრალოდ კი არ გამოთქვამს საკუთარ მოსაზრებას, ისინი საინფორმაციო კამპანიის ორბიტაზე არიან ჩართულები და ჩვენ ძლიერ საინფორმაციო−პოლიტიკურ შემადგენელს ვხედავთ. მთელი რიგი მედიასაშულებები მათ უბრალოდ ხმას კი არ უწყობენ, არამედ მონაწილეობენ კიდეც ამ საინფორმაციო−პოლიტიკური კამპანიის რეალიზაციაში.
ერთი საქმეა, როდესაც საუბარია აზრის გამოხატვაზე დემოკრატიის პირობებში — ეს წმიდა საქმეა. მაგრამ ჩვენ სულს სხვა ვითარებას ვაფიქსირებთ — ის წინასწარ დამუშავებულ−დაგეგმილ საინფორმაციოპპოლიტიკურ კამპანიას უკავშირდება, რომლის მიზანიც რუსეთის შეკავების პოლიტიკაა.
როგორც წესი, დიპლომატიის ისტორიაში, როდესაც საუბარია სტოპ−ლისტებზე, ეს პერსონალური სია არ საჯაროვდება. ყოველთვის მხოლოდ რაოდენობაზე იყო ხოლმე საუბარი. მაგრამ ჩვენმა დასავლელმა კოლეგებმა სახელების გასაჯაროვება და გამოქვეყნება დანერგეს პრაქტიკაში. ჩვენ საკმაოდ დიდი ხნის განმავლობაში მოვუწოდებდით მათ, დაეცვათ დიპლომატიური ეთიკა, მაგრამ სა ბოლოოდ ამ მცდელობების ლოგიკური ფინალიც დადგა.
დასავლეთი ერთ კრამოლურ მოსაზრებას ატარებს, რუსეთს ადანაშაულებს ესკალაციის გაძლიერებაში, აცხადებს, რომ სწორედ რუსეთის ქმედებებიდან დაიწყო ორმხრივი ურთიერთობების გაუარესება და დეგრადაცია. მაგრამ ეს მართალი არ არის. ჩვენ არაფერი გაგვიკეთებია ისეთი, რასაც შეიძლებოდა დასავლელი პარტნიორების მხრიდან ასეთი ნაბიჯები გამოეწვია. ეს მიზანმიმართული და, როგორც ჩანს, დიდი ხნის წინ დაგეგმილი პოლიტიკა იყო რუსეთის მიმართ.
ამერიკელები ჩიხში შევიდნენ
გაიხსენეთ ობამას განცხადება რუსეთის იზოლირების, შეკავების აუცილებლობის შესახებ. იმ მომენტისთვის ისინი საჭიროდაც არ მიიჩნევდნენ იმის დამალვას, რომ დაპირისპირება სწორედ მათგან იღებდა სტარტს. დღეს, ვერ მიიღეს რა სასურველი შედეგი, მათ ამ ისტორიის გადატრიალება დაიწყეს, ვინაიდან ჩიხში შევიდნენ. თუ მათ აგრესიული პოლიტიკა დაიწყეს ჩვენი ქვეყნის მიმართ, რომელმაც გაცხადებული შედეგები ვვრე მოიტანა, მაშინ მათ საკუთარი უძლურება უნდა აღიარონ.
შეცდომების აღიარება კი მათ არც უყვართ და არც ეხერხებათ: არც ამ და არც სხვა შემთხვევებში, მათ შორის, ერაყისა და დაუსრულებელი ახლოაღმოსავლური ინტრერვენციისა.
როდესაც მათი რუსეთზე ლაშქრობის გეგმა ჩავარდა იზოლაციის კონცეფციის რეალიზების კუთხით, მათ მაშინვე შეცვალეს იდეოლოგიური კონცეფცია და განაცხადეს: „ჩვენ, კოლექტიური დასავლეთი, მხოლოდ რუსეთის ქმედებებს ვპასუხობთო“.
— აშშ-ის საელჩო რუსეთის მოქალაქეებისთვის არამიგრაციული ვიზების გაცემას შეწყვეტს. დიპმისია მართლა იმიტომ ვერ ართმევს თავს, რომ თანამშრომლები არ ჰყავთ?
— რამდენიმე წლის განმავლობაში აშშ საშინლად მუშაობდა საკონსულო სფეროში და მთელი საკონსულო სამუშაო ჩაშალეს. ეს თვითონ გააკეთეს, მაგრამ რუსეთის მხრიდან რაღაც ზემოქმედების ზომებზე ლაპარაკობენ, რაც მართალი არ არის.
გადაწყვეტილება იმის შესახებ, რა მიმართულებით მუშაობს დიპლომატი, დაკავებულია ის კულტურით, ეკონომიკითა თუ საკონსულო საკითხებით, თავად ქვეყანა იღებს. შესაბამისად, მოსკოვს არ უიძულებია ვაშინგტონი, შეემცირებინა საკონსულოს თანამშრომლების რაოდენობა. ეს ვაშინგტონის გადაწყვეტილებაა, შეემცირებინათ დიპლომატების რაოდენობა სწორედ საკონსულო მიმართულებით.
აშშ−ს ვიზების გაცემის სისტემა აბსოლუტური არქაიკაა. ასე ვიზებს პრაქტიკულად არსად არ გასცემენ. ჩვენ ამერიკელებს ვიზებს 7−დან 10 დღემდე ვაძლეთ პირადი გასაუბრებების გარეშე.
— რუსეთში „მედუზას“ უცხოურ აგენტად ცნობა ეს ლატვიაში რუსი ჟურნალისტების შევიწროებაზე პასუხია?
— ამ თემაზე ძალიან ბევრი სპეკულაცია იყო. საპასუზო იყო ჩვენი ქმედებები კანონმდებლობის შემუშავების კუთხით. ხოლო როცა ის დამტკიცდა, საჭირო გახდა იმგვარი კრიტერიუმების გამოყენება, რომლის ქვეშაც ექცეოდნენ მედიასაშუალებები. უბრალოდ, კანონმა მუშაობა დაიწყო.
დიახ, „მედუზა“ უცხოურ აგენტადაა ცნობილი. ეს იუსტიციის სამინისტროს გადაწყვეტილებაა რუსეთის კანონმდებლობის შესაბამისად. მაგრამ ჩვენთვის, როგორც საგარეო−პოლიტიკური უწყებისთვის, ის არ ქცეულა უფრო მცირე ან უფრო დიდ მედიასაშუალებად. ის დარჩა მედიასაშუალებად. ისინი გვიგზავნიან კითხვებს — ჩვენ ვპასუხობთ. ისინი გვირეკავენ — ჩვენ ყურმილს ვიღებთ. ამ კუთხით ჩვენ მათა რანაირ დისკრიმინაციას არ ვუწევთ. დიდი ხანია, აშშ−ის წარმომადგენლები RT−სა და Sputnik−ის გვერდებზე ჩნდებიან? არა. და არც მალავენ, რომ ამის გაკეთებას არ აპირებენ.
— ყირგიზეთსა და ტაჯიკეთს შორის შეტაკება მოხდა. ხომ არ მივიღებთ ახალ ყარაბაღს? და შეძლება თუ არა რუსეტი, უფრო აქტიური როლი ითამაშოს ამ დავაში?
— ჩვენ შეშფოთებულები ვადევნებით თვალს მოვლენებს, რომლებიც ყირგიზეთსა და ტაჯიკეთში ვითარდებოდა. საუბარია საზღვრის სადავო უბანზე. სამწუხაროდ, შეიარაღებული შეტაკების შედეგად არის მსხვერპლი, არიან დაჭრილები. ჩვენ თანაგრძნობას ვუცხადებთ დაღუპულების ოჯახებს, ხოლო დაჭრილებს მალე გამოჯანმრთელებას ვუსურვებთ.
რაღა თქმა უნდა, ჩვენ მივესალმეთ 30 აპრილის ღამით ცეცხლის შეწყვეტისა და ვითარების მოლაპარაკებათა სტადიაზე გადატანის თაობაზე მიღწეულ შეთანხმებას მხარეებს შორის. ძალიან მნიშვნელოვანი ნაბიჯი იყო ისიც, რომ საუბარი იყო ჯარებისა და საბრძოლო ტექნიკის გაყვანაზე.
ჩვენ მხარს ვუჭერთ ბიშკეკისა და დუშანბეს გადაწყვეტილებას ერთობლივი სამუშაობ ჯგუფის შექმნასთან დაკავშირებით. მის ამოცანებში შევა მოსახლეობასთან საინფორმაციო მუშაობაც და ამ ზონაში მდგომარეობის მონიტორინგიც. რუსეთი, მისდევს რა სტრატეგიული პარტნიორობის, მოკავშირეობის პრინციპებს ყირგიზეთთანაც და ტაჯიკეთთანაც, მზადაა, ყველანაირად შეუწყოს ხელი ნებისმიერი სადავო საკითხის გადაჭრას პოლიტიკურ−დიპლომატიური მეთოდებით.
მსურს განსაკუთრებული ყურადღება გავამახვილო ერთ რამეზე: ინტერვიუმდე ტაჯიკეთისა და ყირგიზეთის მოწოდებები ვნახე რუსეთში მათი დიასპორებისადმი, არავითარ შემთხვევაში არ წამოეგონ არანაირ პროვოკაციას. ეს ძალიან მნიშვნელოვანი განცხადებაა და ხელისუფლებების უმაღლეს დონეზე გააზრებულ მიდგომებზე მეტყველებს — ხელისუფლებას ესმის ვითარების, პოლიტიკის დრამატიზმი და მოუწოდებს ხალხს, არ აჰყვნენ ემოციებსა და პროვოკაციებს.
