ალბათ ბედის საჩუქარია, როცა დაიბადები ოჯახში, სადაც ყველა მარადიულ სილამაზეს ემსახურება. ამიტომ ერთ დღეს შენც გაგიჩნდება სურვილი, რომ საკუთარი შეგრძნებები და შთაბეჭდილებები ფორმებსა და ფერებში გამოხატო.
ყველაფერი ეს წლების შემდეგ გობელენის ხელოვნებად რომ გადაექცია, თეა ოქროპირიძისთვის არც ისე რთული აღმოჩნდა. მიუხედავად იმისა, რომ მის არც ერთ ოცნებას სახელად „ამერიკა“ არ ერქვა, გარემოებათა გამო, დღეს ვირჯინიის შტატში ცხოვრობს. სხვადასხვა დროს საკმაოდ პრესტიჟულ გამოფენებში აქვს მონაწილეობა მიღებული. ამის პარალელურად კი გობელენის ქსოვას ცნობილ ამერიკულ არტ-სკოლებში ასწავლის.
- ქალბატონო თეა, როგორც ვიცი, ქართველი ხელოვანების ცნობილ ოჯახში დაიბადეთ...
- ჩემი მშობლები მარინე ქართველიშვილი და გოგი ოქროპირიძე არქიტექტორები არიან. ასევე ბებია ნელი ალექსიძე და პაპა გოგი ქართველიშვილი ცნობილი ხელოვანები იყვნენ. ამიტომ ხელოვნება ჩემი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილი უკვე ბავშვობიდან იყო. ბებია და ბაბუა არაერთი არაჩვეულებრივი ნამუშევრის ავტორები არიან. მოქანდაკე თემო ჭყონიასთან ერთად მათ მიერ შესრულებული „სამაიას“ ცნობილი ქანდაკება თბილისში, სამაიას ბაღში ახლაც დგას. შვიდი წლის ვიყავი, როცა პაპა გარდაიცვალა. კარგად მახსოვს, ბებია ნელის როგორ დავყავდი სახელოსნოში და სამხატვრო აკადემიაში, სადაც დიდი ხნის განმავლობაში ორივე მოღვაწეობდა.
- გასაკვირი არ არის, რომ მათ კვალს გაჰყევით...
- დიახ, ამ ყველაფერმა ჩემზე საოცარი შთაბეჭდილება მოახდინა და ხელოვნების სკოლაში ჩაბარებაც ამიტომ გადავწყვიტე. პირველი, შედარებით სერიოზული ნამუშევარიც სწორედ იქ შევასრულე. ამას მოჰყვა იაკობ ნიკოლაძის სასწავლებელში სწავლის დროს და მოგვიანებით კულტურის სახელმწიფო უნივერსიტეტში შესრულებული ნამუშევრები.
- ბავშვობის დროინდელი რაიმე ამბავი ხომ არ გახსენდებათ ფრაგმენტულად?
- განსაკუთრებულად მახსენდება ის დრო, როცა სახლში ვერთობოდი და ხელოვნების წიგნებიდან სხვადასხვა ნამუშევრების ასლებს ფანქრით ვხატავდი. ერთხელაც, ასე, ცხრა წლის ასაკში „წმინდა სებასტიანი“ გადავიხატე. კარგად მახსოვს საკუთარი „შედევრი“, რომელიც ძალიან მომწონდა და ვამაყობდი.
- „ამერიკული ოცნება“ როდის გაჩნდა თქვენს ცხოვრებაში?
- ამერიკაში საცხოვრებლად წასვლა არასოდეს მიფიქრია, სიმართლე გითხრათ, ეს ვერც წარმომედგინა. ყველაფერი მოულოდნელად მოხდა, მას შემდეგ, რაც ჩემმა მეუღლემ, მოქანდაკე გიორგი (გია) ტყაბლაძემ ზედიზედ ორი გრანტი მიიღო ამერიკაში Artist in Residency პროგრამებში მონაწილეობის მისაღებად. პროგრამები რამდენიმე თვე გრძელდებოდა, რომელთა დასრულების შემდეგ სხვადასხვა შტატებსა და ქალაქებში გამოფენები დაიგეგმა. ამ დროს ჯერ კიდევ უნივერსიტეტში ვსწავლობდი და სადიპლომო ნამუშევარზე, გობელენზე ვმუშაობდი. რამდენიმე თვეში, სწავლის დასრულებისთანავე მეუღლეს მე და ჩვენი ორი ქალიშვილი ანა და თამარიც შევუერთდით და ვაშინგტონის გარეუბანში, ვირჯინიის შტატში დავსახლდით. ამერიკაში ჩემი მოღვაწეობაც ამის შემდეგ დაიწყო.
- როგორ შეეგუეთ ახალ ადგილზე ცხოვრებას?
- თავიდან ძალიან გამიჭირდა შეგუება, რადგან შეჩვეული ვიყავი სულ ოჯახის, მეგობრებისა და ნათესავების გარემოცვაში ყოფნას. აქ კი თავი ძალიან განმარტოებულად ვიგრძენი. ოჯახზე ზრუნვის გარდა დიდ დროს გობელენების ქსოვას ვუთმობდი. მიუხედავად იმისა, რომ ინგლისურ ენას ასე თუ ისე ვფლობდი, ეს საკმარისი არ იყო და ენის ბარიერი მაინც იყო. ცოტაოდენი დრო დამჭირდა იმისთვის, რომ ყველაფერი გადამელახა და ნელ-ნელა შემოქმედებით ასპარეზზე გავსულიყავი.
- შესაბამისად გამოფენებშიც იღებდით მონაწილეობას...
- პირველად ადგილობრივ გამოფენაში მონაწილეობა ჩამოსვლიდან დაახლოებით სამი წლის შემდეგ, 2005 წელს მივიღე. აქ გამოფენები ძირითადად კონკურსის სახით ტარდება, სადაც ნამუშევრების შერჩევა მათი ფოტოების გაგზავნის შედეგად ჟიურის მიერ ხდება. რასაკვირველია, გამოფენებში მონაწილეობის მიღებას როგორც ადგილობრივ, ასევე საერთაშორისო დონეზე ახლაც ვაგრძელებ.
- თქვენთვის რაიმეთი გამორჩეული რომელი იყო?
- ბოლო დროს არაერთ საინტერესო გამოფენაში მივიღე მონაწილეობა, თუმცა მინდა გამოვყო ერთ-ერთი გამოფენა, რომელიც „სმითსონიანის მუზეუმში“ (Artists at work – Smithsonian Museum, S. Dillon Ripley Center, Washington DC.) თითქმის მთელი წელი მიმდინარეობს. დეკემბერში რუმინეთში ტექსტილის საერთაშორისო ტრიენალეში (5th international Triennial of Textile Art "TexpoART") ვიღებ მონაწილეობას. თუ თქვენს მკითხველს სურვილი გაუჩნდება, ამ ნამუშევრების გამოფენები შეუძლია ჩემს ვებ-გვერდზე teaokro.com იხილოს. მე და ჩემს მეუღლეს აქ უკვე გვაქვს სახელოსნო, რომელიც საშუალებას გვაძლევს ჩვენს შემოქმედებას უფრო დიდი დრო დავუთმოთ.
- ვიცი, საკმაოდ დატვირთული ხართ, რადგან გობელენის ქსოვას ამერიკის სხვადასხვა პრესტიჟულ არტ-სკოლებში ასწავლით...
- სამუშაო დღეები მართლაც ძალიან დატვირთული გვაქვს, რადგან სხვადასხვა არტ-სკოლებში დავიწყეთ სწავლება. ყველა იმ სკოლის ჩამოთვლა, სადაც მასტერ-კლასი ან ვორკშოპი ჩაგვიტარებია, ალბათ შორს წაგვიყვანს. თუმცა მაინც მინდა რამდენიმე მათგანი ვახსენო: პირველი სკოლა, სადაც გობელენის სწავლება დავიწყე, არის The Art League School, რომელიც ვირჯინიის შტატში, ქალაქ ალექსანდრიაში, ცნობილ Torpedo Factory Art Centr-შია განთავსებული. ასევე ვარ Smithsonian Museum-ის ხელოვნების სკოლაში, რომელიც ქალაქ ვაშინგტონში, ერთ-ერთი ყველაზე პრესტიჟული მუზეუმების გაერთიანების ნაწილს წარმოადგენს. ასევე ბოლო სამი წელი ვირჯინიის შტატში არსებულ US Arts Center-ში ვასწავლი.
- როგორია ამერიკელი მოსწავლეების ქართველი მასწავლებელი?
- ძალიან მსიამოვნებს საკუთარი ცოდნის გაზიარება სტუდენტებისთვის. განსაკურებით მეამაყება, როცა კარგ შედეგს ვხედავ. სხვათა შორის, აქ სტუდენტების ასაკი შეზღუდული არ არის, ზოგიერთ სკოლაში ხატვისა და ფერწერის კლასებს მოზარდებს ვუტარებ, მაგრამ ბევრგან, განსაკუთრებით იქ, სადაც გობელენის ქსოვას ვასწავლი, სტუდენტთა უმეტესობა ასაკოვანია. ძალიან მომწონს ის ფაქტი, რომ აქ, მიუხედავად ასაკისა, სწავლის საშუალება ყველას ეძლევა.
- ალბათ თქვენთვის თავიდან უჩვეულო იყო ასაკოვანი მოსწავლეები?
- დიახ, ეს კონცეპტი საქართველოში არ არსებობდა, ამიტომ მეც შეუჩვეველი ვიყავი. პირველად როცა დავიწყე სწავლება, ეს ფაქტი ძალიან მიკვირდა. დღეს ყველა ჩემი ასაკოვანი მოსწავლე მიმაჩნია უჩვეულო ადამიანად, რომელიც პატივისცემას იმსახურებს.
- ბუნებრივია, საქართველოზეც ბევრს უამბობთ...
- ასეა, გაკვეთილების დროს საქართველოზე ძალიან ხშირად ვლაპარაკობ და ყოველთვის ვცდილობ ყველას გავაცნო როგორც ჩვენი კულტურა, ხელოვნება და ულამაზესი ბუნება, ასევე კულინარია, ქართული ღვინო და მისი ისტორია. ბევრი მათგანი უკვე ინტერესს გამოთქვამს და სურვილი აქვთ, რომ ჩვენი ქვეყანა ინახულონ. COVID-19 პანდემიის ჩავლის შემდეგ საქართველოში ვიზიტს გეგმავენ.
- თქვენი მეუღლე და ქალიშვილიც შემოქმედებითი ადამიანები არიან, ეს ფაქტი ერთ ჭერქვეშ ცხოვრებას გიადვილებთ და საინტერესოს ხდის, თუ პირიქით?
- დიახ, მეუღლე, როგორც აღვნიშნე, მოქანდაკეა. უფროსი ქალიშვილი, მიუხედავად იმისა, რომ სპეციალობით არქეოლოგია, მინანქრითაა გატაცებული. მისი ნამუშევრები დიდ მოწონებას იმსახურებს. ერთი მხრივ, ხელოვან ოჯახში ყოფნა ცოტა რთულია, მაგრამ ამავდროულად ძალიან საინტერესოც, რადგან ერთმანეთის მოკრძალებული კრიტიკოსები და ერთგული მხარდამჭერებიც თავად ვართ. ადვილია, როცა გვერდით გყავს ისეთი ადამიანები, ვისთანაც საერთო ენის გამონახვა პრობლემას არ წარმოადგენს...
- ალბათ მონატრების დროს საქართველოსთან დასაკავშირებლად ვირტუალურ სივრცეს ხშირად იყენებთ...
- ძნელია ჩემთვის მშობლებისგან, ჩემი ერთადერთი დის ეკასგან და მისი ოჯახისგან ასე შორს ყოფნა. მიუხედავად იმისა, რომ თითქმის ყოველდღე ვუკავშირდები მათ ვირტუალურად, რა თქმა უნდა, თანამედროვე ტექნოლოგიები ვერ ცვლის საქართველოში ფიზიკურად ყოფნის სიამოვნებას.
- განსაკუთრებულად რა გენატრებათ?
- ყველა და ყველაფერი მენატრება: ჩემი სახლი, ქუჩა, სადაც გავიზარდე, განსაკუთრებით, ჩემი ოჯახი, მეგობრები და ნათესავები. ჩვენი ძალიან ახლობელი ადამიანების უმეტესობა საქართველოშია, ამიტომაც ვცდილობთ, როცა ამის შესაძლებლობა გვეძლევა, შეძლებისდაგვარად ხშირად ჩავიდეთ. საქართველოს ნოსტალგიას ჩემს ნამუშევრებში სხვადასხვა კომპოზიციით ჩემებურად გამოვხატავ ხოლმე და მოგონებებსაც ფერებში ვაქსოვ...
