ალბათ ძნელად მოიძებნება ადგილი, სადაც კორონავირუსის პანდემია ასე ძლიერად მოქმედებდეს პოლიტიკურ ძალთა გადანაწილებაზე. მმართველი გუნდი ცდილობს, თანაც არცთუ წარუმატებლად, პანდემიასთან ბრძოლით პოლიტიკური ქულები დააგროვოს. ოპოზიცია კი, რომელმაც ვერა და ვერ მოძებნა ამ ვითარებაში თავისი ნიშა, ძირითადად ხელისუფლების კრიტიკითაა დაკავებული („კვირის პალიტრა“, 11-17.05).
„მამიკო, გააგდე კორონა - თოჯინების თეატრში მინდა...“
ვირუსთან ბრძოლის საკვანძო ფიგურა უდავოდ ქვეყნის პრემიერი გიორგი გახარიაა. პრესა გახარიაზე, როგორც პოლიტიკოსზე, ცოტას წერს და მის საქმიანობას თითქმის არ აფასებს. შემოიფარგლება ოფიციალური განცხადებებით. ეს სტილია. არა პრესის, არამედ გახარიასი! პრემიერი ერიდება თვითრეკლამას და არ მალავს, რომ პროფესიონალების რეკომენდაციების შესაბამისად მოქმედებს. „ხელისუფლებამ მოუსმინა კომპეტენტურ ადამიანებს და გადაწყვიტილება არ მიუღია, რომ ყველაფერი თავად უნდა გააკეთოს“, - დადებითად აფასებს ამ პოზიციას საზოგადო მოღვაწე, პოეტი დავით მაღრაძე („კვირის პალიტრა“).
პანდემიის ფონზე მოსახლეობაც და საზოგადოებაც დარწმუნდა, რომ პრემიერი კარგი ორგანიზატორია. თუმცა, მისი კომპრომეტირების მცდელობები მაინც არის. მათ შორის, მედიკოსების მისამართით გამოთქმული შენიშვნების სახით. მაგრამ ეს მცდელობები საზოგადოებამ არ აიტაცა. ციფრები და პარალელები მეზობელ ქვეყნებთან ყველაფერზე მეტყველებს („რეზონანსი“, 13.05). „დღემდე უცხოელები აღფრთოვანებული იყვნენ ცეკვებით, სიმღერებით, სტუმართმოყვარეობით, მაგრამ პანდემიამ ცხადყო, რომ ჩვენ პრობლემებსაც წარმატებით ვუმკლავდებით“, - მოჰყავს „კვირის პალიტრას“ პოლონეთში მცხოვრები ჩვენი თანამემამულის თამუნა ლოლაძის სიტყვები.
ფსიქოლოგიურად, თუმცა, რა თქმა უნდა, არა მორალურად, შეიძლება ოპონენტების მდგომარეობაში შესვლა, რომლებიც არაკორექტულ ხერხებს მიმართავენ. „თუ გახარიას არ გაათავისუფლებენ, ის ივანიშვილსაც მოერევა“, - აღნიშნავს „ახალი თაობა“ (13.05), რომელიც, როგორც ჩანს, ცდილობს „ქართული ოცნების“ თავმჯდომარეს ეჭვები გაუღვივოს. თავად ოლიგარქი დუმილს ინარჩუნებს. თუმცა, სააგენტო „ნიუპოსტის“ საშუალებით პრესაში „გაჟონა“ (უკვე მერამდენედ) კულუარულმა ინფორმაციამ იმის თაობაზე, თითქოს მალე გახარიას თავიდან მოიშორებენ („ახალი თაობა“, 12.05). თავად პრემიერის რეაქცია მშვიდი იყო. მან ჟურნალისტებს ურჩია, შემოდგომამდე მოეთმინათ, უფრო ადრე კი ურჩევდა, გაზაფხულამდე მოეცადათ...
მით უმეტეს, ბოლო დროს მოქალაქეთა მნიშვნელოვანი ნაწილი ზოგიერთ რეგულაციას აღიქვამს, როგორც ზედმეტს – უპირველეს ყოვლისა, კომენდანტის საათსა და საზოგადოებრივი ტრანსპორტის მუშაობის აკრძალვას. დღემ მოიმატა, ცხოვრება კი საღამოს 9 საათზე კვდება, - აკრიტიკებს მთავრობას „თავისუფალი საქართველოს“ თანათავმჯდომარე გოგი წულაია (13.05). ან კიდევ: „მამა, თოჯინების თეატრში მინდა!“ - მოჰყავს 3 წლის შვილის სიტყვები მხატვარ-ილუსტრატორ ზალიკო სულაკაურს („კვირის პალიტრა“).
როგორც ჩანს, ბევრ აკრძალვას მთავრობა გამოცხადებულ ვადაზე ადრე გააუქმებს. მისთვის მეტად მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ ვირუსთან გამკლავება, არამედ შემოდგომის არჩევნებამდე ინიციატივის შენარჩუნება.
დამსხვრეული ილუზიების სამყარო
ხელისუფლების ოპონენტების ამოცანა კი ნაკლებად ნათელია. საქართველოში შესუსტებული პანდემიის პარალელურად ძალებს იკრებს პოლიტიკური ბრძოლა, ამტკიცებს „რეზონანსი“ (14.05). პოლიტოლოგმა ვახტანგ ძაბირაძემ უკვე გააფრთხილა ოპოზიცია სტანდარტული შეცდომისგან: არასერიოზულია იმ თემებთან დაბრუნება, რომლებმაც თავი ამოწურა. კორონავირუსმა ყველაფერი სხვაგვარად დაალაგა და ახლა ახალი მიდგომებია მოსაძებნი. თუმცა, პუბლიკაციებით თუ ვიმსჯელებთ, პოლიტიკური პარტიები ელოდებიან მომენტს, რათა კვლავ გაკვალულ გზას დაადგნენ.
მთელი ეს კვირა ოპოზიციური სუბიექტების ნაწილი ამტკიცებდა, რომ შეთანხმების განხილვისას აშშ-ის საელჩოში მიღწეულ იქნა შეთანხმება, თითქოს ხსენებულ დაკავებულებს ციხიდან გამოუშვებდნენ. მმართველი პარტიის ლიდერების განცხადებით, საკითხის ამ ფორმით დასმა შეუძლებელი იყო. ეს იმის ნიშანი იქნებოდა, რომ უცხო ქვეყნების ელჩებმა სახელმწიფოს ჩარევა სასამართლო საქმეებში მართლზომიერად მიიჩნიეს. პოლიტოლოგი იგორ კვესელავა ამას გამორიცხავს („რეზონანსი“ 14.05).
ამასთან დაკავშირებით ოპოზიციამ სენატორ ჯიმ რიშისა და ევროპარლამენტის წევრის ანდრიუს კუბილიუსის მორიგი წერილების ირგვლივ სკანდალი ააგორა. წერილებში გამოყენებულია ტერმინი „პოლიტპატიმრები“, რამაც პარტია „გამარჯვებული საქართველოს“ წევრ გურამ ჩალაგაშვილს მისცა საფუძველი, ეთქვა: „ამერიკის განცხადება, რომ საქართველოს ჰყავს პოლიტპატიმრები - არის მოქმედი მთავრობის მიმართ განაჩენი" („ახალი თაობა“ 14.05).
მოსაზრებას, შესაძლებელია, არც დაეთანხმო - ცალკეული პოლიტიკოსების შეხედულება შეიძლება არ ასახავდეს სახელმწიფოს პოზიციას. ისევე, როგორც ის, რომ ეს ადამიანები გაასამართლეს არა იატაკქვეშა საქმიანობისა თუ პროკლამაციების გავრცელებისათვის („საქართველოს რესპუბლიკა“ 14.05). თუმცა, დავა ყველასათვის სრულიად მოულოდნელად გადაჭრა სალომე ზურაბიშვილმა, რომელმაც გამოიყენა პრეზიდენტის უფლება და თავისი აქტით შეიწყალა უგულავა და ოქრუაშვილი.
პრინციპში, შესწორებების მიღება „ნაცმოძრაობისა“ და „ევროპული საქართველოს“ გარეშეც იყო შესაძლებელი. „ქართული ოცნებისთვის“ საკმარისია, რომ მან დანარჩენი დეპუტატების ხმების მობილიზება მოახერხოს. თანაც ოპოზიცია სერგი კაპანაძის პირით იმუქრებოდა, რომ გაიმარჯვებდა არჩევნებში ნებისმიერი სისტემის პირობებში („ახალი თაობა“ 12.05). რისთვის გახდა საჭირო ამ ორი საკითხის ერთმანეთზე მიბმა? ექსპერტ გია ხუხაშვილის აზრით, შესწორებები, უპირველეს ყოვლისა, არ არის ხელსაყრელი „ნაციონალური მოძრაობისთვის“, რადგან პარტია დგას რისკის წინაშე - დაკარგოს ქვეყნის მთავარი ოპოზიციური ძალის მონოპოლია (12.05). ახლა კი პრეზიდენტმა ყველას კარტი აურია.
სახალხო რჩეულების გამოცანები და პარადოქსები
ოპოზიციას აინტერესებს არა ვირუსთან ბრძოლა, არამედ იგი შეშფოთებულია იმ პოზიტიური შედეგებით, რომლებსაც მთავრობა თავის სასარგებლოდ იყენებს, - უკმაყოფილებას გამოთქვამს აკადემიკოსი ბონდო ქობულია („საქართველოს რესპუბლიკა“, 14.05).
პანდემიის დროს „ნაციონალური მოძრაობა“ მხოლოდ იმით იყო დაკავებული, რომ ასწავლიდა პროფესიონალებს, რა ეკეთებინათ. ხელისუფლებაში ყოფნის შემთხვევაში, ნაკლებ სავარაუდოა, სხვაგვარად მოქცეულიყო, - აცხადებს ექსპერტი რამაზ საყვარელიძე („კვირის პალიტრა“) და დასძენს - ოპოზიციას შესანიშნავად ესმის, რომ არჩევნების შემდეგ შეიძლება თამაშგარე მდგომარეობაში აღმოჩნდეს და ნებისმიერ შესაძლებლობას ებღაუჭება, რათა არჩევნები არალეგალურად გამოაცხადოს („რეზონანსი“, 13.05).
კიდევ ერთი, საკმაოდ არაორდინარული, მაგრამ ფართოდ წარმოდგენილი ოპოზიციური პლასტის შეხედულებებს ასახავს „ასავალ-დასავალი“. ესაა მისტიკის, მეცნიერების, ლიტერატურისა და ასტროლოგიის ერთგვარი ნაზავი. აქ არც ისე აქტიურად არიან წარმოდგენილი პროფესიონალი პოლიტიკოსები. სამაგიეროდ, გაზეთი თამამად დაჩრდილავს სხვა გამოცემებს ფრაზეოლოგიზმების, ორიგინალური შეხედულებებისა და უჩვეულო განსჯის სიუხვით. რთული სათქმელია, რამდენად შეიძლება მათი სერიოზულად აღქმა, მაგრამ ყველაფერი დიდი ინტერესით იკითხება.
რაც შეეხება მოუხელთებელ კორონავირუსს, მსოფლიო პანდემია - შესანიშნავი სკივრია ორიგინალური თემებისთვის! გამოცემის ბოლო ნომერი (11-17.05) სავსეა უცნაური მსჯელობით. დაწყებული მიხეილ ცაგარელით, დამთავრებული დეკანოზ დავით ისაკაძით, რომელიც ანტიქრისტეს მოსვლას წინასწარმეტყველებს!
ამასთან, რთულია არ დაეთანხმო „თეთრების“ ლიდერის თემურ შაშიაშვილის პარადოქსულ დასკვნებს. ხალხი პარლამენტში წარმოდგენილია 150 ადამიანით, რომლებიც ამტკიცებენ კანონებს, რომელთა წინააღმდეგაც მოქალაქეთა 99% გამოდის. დავა შეიძლება პროცენტებზე - 99 თუ 90? რაც მთლიანობაში მავნე ტენდენციას, ბუნებრივია, ვერ ცვლის.
სწორედ ეს ამოუცნობი პარადოქსი განსაზღვრავს ნებისმიერი ჩვენი არჩევნების მთავარ ინტრიგას. როდესაც მრავალრიცხოვანი გამოკითხვისა და დახვეწილი პოლიტტექნოლოგიების მიუხედავად, კორონავირუსის შედეგები, შესაძლოა, ძალიან მოულოდნელი აღმოჩნდეს...
