„სიყვარულის ახსნა მორფოლოგიურად“- რადიოში შემთხვევით მოსმენილი ლექსი

გამოწერა
„სიყვარული ვერტიკალურია და თანაც ბრუნვადიაო“, - ასე აცხადებს შერეკილი გენიოსი ქრისტეფორე მგალობლიშვილი. მას შემდეგ და მანამდეც სიყვარულის ბევრნაირი ახსნა დაწერილა. მისი ფორმულის გამოყვანაც სცადეს...

თითქმის ყველა პროფესიის ადამიანმა ჩაატარა ექსმერიმენტი და ასე გადავიდა ხალხში: სიყვარულის ახსნა — მატემათიკოსების, ქიმიკოსების, ფიზიკოსების… დღეს ფილოლოგის მიერ, ანუ სიყვარულის მორფოლოგიურად ახსნილ ვერსიას გაგაცნობთ.
„ინვერსია, ანუ სიყვარულის ახსნა მორფოლოგიურად“
„მიყვარხარ მე შენ, თუ შენ მე, ვერ გავიგე,
სენად შემეყარა გუშინ ინვერსია,
ორპირიანად და ამბივალენტურად
ახლა მეჩვენება თვითონ პოეზიაც“…

— ამ სიტყვების ავტორი იმ დროსთვის ქუთაისელი სტუდენტი, მომავალი ფილოლოგი, დღეს უკვე ქუთაისის აკაკი წერეთლის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ქართული ენის სპეციალისტი, თამარ ნინიძე გახლავთ.

© Photo: Courtesy of Tamar Ninidzeთამარ ნინიძე
თამარ ნინიძე - Sputnik საქართველო
თამარ ნინიძე

-ქალბატონო თამარ, „ეს იყო პეტერბურგში“?
— არა, ეს იყო ქუთაისში, თუ არ ვცდები, 2009 წელს… მაშინ ქუთაისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის სტუდენტი გახლდით. ჩემი ქართული ენის ლექტორი, ქალბატონი ჟუჟუნა ფეიქრიშვილი გახლდათ. სწორედ მისი ლექციების და ქართული ენათმეცნიერების სიყვარულიდან გამომდინარე დაიწერა ეს ლექსი…
- ლექსში სპეციფიური ტერმინები და განმარტებებია, სპეციალისტებმა რა შეფასება მისცეს მას?
— ჩემს ლექტორებს, რათქმაუნდა ძალიან მოეწონათ. მე ერთი პატარა კრებული მაქვს „ქარაგმა“ ჰქვია“ და ეს ლექსი იქაც შევიტანე. არასპეციალისტებსაც ძალიან მოეწონათ და სხვა ქალაქებში მცხოვრებმა ენათმეცნიერებმაც დადებითი შეფასება მისცეს.

© Photo: Courtesy of Tamar Ninidzeსაერთაშორისო კონფერენციაზე კაუნასში
საერთაშორისო კონფერენციაზე კაუნასში - Sputnik საქართველო
საერთაშორისო კონფერენციაზე კაუნასში

-ალბათ სიყვარულის ასეთ ახსნას მხოლოდ ფილოლოგი თუ გაიგებს… ფიზიკოსი ამას გაიგებს?
— რატომ? წესით ფიზიკოსმაც უნდა გაიგოს… ისე, მსგავსი ფორმით სიყვარულის ასეთი, „პროფესიული ახსნაა“ სხვაც გამიგია. ქიმიკოსების, მათემატიკოსების, ესეც ჩემი სტუდენტობის დროს..
— თქვენმა საყვარელმა ადამიანმა თუ გაიგო ასეთი სიყვარულის ახსნა?

— ეს მას არ ეძღვნებოდა, მაგრამ ისე მოხდა,რომ ეს ლექსი ცხოვრებაშიც გამოვიყენე და ერთი ახალგაზრდული რადიოს პირდაპირი ეთერიდან წავიკითხე. ჩემმა მომავალმა მეუღლემ მაშინ შემთხვევით სწორედ ის ეთერი მოისმინა. მერე გამომიტყდა, რომ ძალიან გაუკვირდა და მოეწონა, ამ სტილის ლექსი რომ დავწერე…
-ამ ლექსმა თქვენი ერთად ყოფნის ამბავი დააჩქარა?
— დიახ, შესაძლოა, ასეც მოხდა…
-დღეს სიყვარულის დღეა, რას ეტყოდით ჩვენს მკითხველებს სიყვარულზე, ოღონდ, არამორფოლოგიურად?
— არაორფლოგიურად? როგორც ამბობენ, სიყვარული თავად ღმერთია… რომლის გარეშეც სამყაროში არაფერი არსებობს, ყველას ვუსურვებ, რომ მთელი ცხოვრება ამ გრძნობით სავსე იყოს… და კიდევ, სიყვარულს ძალიან კლავს იუმორის გრძნობის არარსებობა, ასე რომ, გიყვარდეთ და რთულ სიტუაციებში, იუმორის გრძნობა მოიშველიეთ ხოლმე…

© Photo: Courtesy of Tamar Ninidzeქორწილის დღე
ქორწილის დღე - Sputnik საქართველო
ქორწილის დღე

— და ბოლოს, ლექსის სრულ ვარიანტს გაწვდით:
ინვერსია (სიყვარულის ახსნა მორფოლოგიურად)
მიყვარხარ მე შენ თუ შენ მე, ვერ გავიგე,
სენად შემეყარა გუშინ ინვერსია,
ორპირიანად და ამბივალენტურად
ახლა მეჩვენება თვითონ პოეზიაც…
მიყვარდი, მიყვარხარ და სულ მეყვარები
არასტაბილურად და გეზარეული
დავდივარ, მწკრივების ხაფანგში გავები,
თან გზას ვერ ვპოულობ, როგორც მთვარეული.
მწკრივებს და სერიებს რაღაცას ავუხსნი,
როგორმე ვთხოვ და "იცი" ზმნას დავიხმარებ,
ინვერსიულობის სეანსზე გავუშვი,
ასპექტს თუ დაკარგავს, ჩემს თავს დავაბრალებ.
ზმნის წინებს ვერ ვურთავ „შე”-ს და „გადმო”-ს გარდა,
ვერ გადა-გიყვარე, ასე დეფექტური,
გზაში დრო-კილოთა აბგა გამითავდა,
აქტივს დავესესხე, მედიუმს ვემდური.
მე შენ თან უშუალო კონტაქტი არ მყოფნის —
პოსიბილიტური ვნების პოეზია,
მოვედი უდროოდ — აწმყოშიც, ნამყოშიც,
ქცევას შევამატე სამი სხვა ვერსია;
მესამე სერიას წარსულზე ვეხუმრე,
ვეღარ მოვაბრუნე გვარში და თან იმგვარ
გზნებით გიხატავდი კოცნის ნაფეხურებს,
რომ გადამემტერა მთელი პარადიგმა…
დავუწყე პირს და რიცხვს ხელახლა ძიება,
რეალურ ობიექტს ნიშანი აკლია,
რელატიურობა არ გეპატიება,
ამვალენტობამ კი თითქმის გადამრია…
დრო, კილო, გეზი და ორიენტაცია,
ზმნისწინი, ასპექტი მწკრივებს შევაშველე,
გარდამავლობა რომ ვეღარ გავარკვიე,
გზისობა, აქტი და გვარი გავაშველე;
კონვერსია ისე ჯიუტად მოიქცა,
გავწყვიტე კონტაქტი ყოველგვარ თემაზე,
ფუძემ და ძირმა კი ოთახი მოიცვა
და ალაპარაკდნენ ათასგვარ ენაზე…
ახლა უშენობის ზღვაში ვოიაჟი
ამ ზმნაზე საწერად კარგი მიზეზია,
როგორ ვიფიქრებდი, მორფოლოგიაშიც
თუ იმალებოდა დიდი პოეზია!"

ყველა ახალი ამბავი
0