თბილისი, 14 მაისი — Sputnik. ქართული მართლმადიდებლური ეკლესია 14 მაისს წმიდა თამარ მეფის ხსენების დღეს — თამარობას აღნიშნავს.
ეს დღე საქართველოში 1917 წლიდანაა ეროვნული დღესასწაული, მომენტიდან, რაც ქართულმა მართლმადიდებლურმა ეკლესიამ ავტოკეფალია აღიდგინა.
თამარ მეფის ხსენების დღეს საზეიმო წირვა–ლოცვა ქვეყნის ყველა მართლმადიდებლურ ტაძარში აღევლინება. დიდუბის ღვთისმშობლის სახელობის ეკლესიაში, სადაც გადმოცემით მეფე თამარმა კვარი დაიწერა, ღვთისმსახურებას თავად კათოლიკოს–პატრიარქი ილია მეორე შეასრულებს. ღვთისმსახურება 12 საათზე დაიწყება.
საზეიმო ღონისძიებები გაიმართება ქალაქ ახალციხეში, სადაც ქართველი მეფე–ქალის მონუმენტია აღმართული.
თამარ მეფე (დ. დაახ. 1160 — გ. 1213, შესაძლოა 1210 ან 1207) — საქართველოს მონარქი 1184 წლიდან, გიორგი III-ის ასული, ბაგრატიონთა სამეფო დინასტიის წარმომადგენელი. თამარს საქართველოს ოქროს ხანაში მოუწია მეფობა და უაღრესად წარმატებული მმართველი აღმოჩნდა. თამარი ატარებდა ტიტულს: „მეფეთ მეფე და დედოფალთ დედოფალი აფხაზთა, ქართველთა, რანთა, კახთა და სომეხთა, შირვანთა და შაჰანშათა და ყოვლისა აღმოსავლეთისა და დასავლეთისა თვითმფლობელობითა მპყრობელი“. მემატიანე მას მოიხსენიებს, როგორც „დიდება ამა სამყაროსა და სარწმუნოებისა, მესიის მოვლენილი“.
1179 წელს მეფე გიორგიმ თამარი თანამოსაყდრედ გამოაცხადა. 1184 წელს, მეფე გიორგის გარდაცვალების შემდეგ, ქვეყანაში რთული ვითარება შეიქმნა; ფეოდალურმა არისტოკრატიამ დაიწყო ბრძოლა დაკარგული პოლიტიკური პრივილეგიების აღსადგენად.
1185 წელს გავლენიან ფეოდალთა ერთმა ჯგუფმა თამარს, მისი სურვილის წინააღმდეგ, შერთო ანდრეი ბოგოლიუბსკის შვილი იური, რომელიც ქართულ წყაროებში ცნობილია „გიორგი რუსის“ სახელით. ორი-ორნახევრი წლის შემდეგ თამარი განქორწინდა და იური საქართველოდანაც განდევნეს. მეფე თამარი მეორედ დაქორწინდა დაახლოებით 1189 (ან 1187) წელს დავით სოსლანზე.
თამარის დროს საქართველო კავკასიის უძლიერეს სახელმწიფოდ იქცა. ისტორიკოსთა ერთი ნაწილის აზრით, ეს ძლიერება არ ემყარებოდა ქვეყნის შინაგან საწარმოო ძალთა განვითარებას, გაერთიანებული ფეოდალური მონარქიის ეკონომიკური ძლიერების ძირითად წყაროს სამხედრო ნადავლი და ხარკი შეადგენდა და ქვეყნის გაერთიანება ეფემერული ხასიათისა იყო.[2][3] ისტორიკოსთა მეორე ნაწილის აზრით, გაერთიანებული საქართველოს სიძლიერე შესაფერის სოციალურ-ეკონომიკურ ბაზისს ემყარებოდა.
თამარის მეფობის პერიოდში რამდენიმე მნიშვნელოვანი ბრძოლა გაიმართა, რომელთგან განსაკუთრებით აღსანიშნავია 1195 წლის შამქორისა და 1203 წლის ბასიანის ბრძოლები.
