საქართველოს ღირსშესანიშნაობები: კლდეში ნაკვეთი უძველესი ქალაქი – ფოტო

ვარძიაში პირველი გამოქვაბულები გიორგი III-ის (1156-1184) მეფობის დროს გაჩნდა.

იმ დროისთვის უკვე არსებობდა ანანურის კლდეში ნაკვეთი პატარა ტაძარი, ხოლო იქვე, მდინარის მეორე მხარეს, ვანის ქვაბების გამოქვაბულების მონასტერი.

პირველი რამდენიმე გამოქვაბული თანამედროვე მიძინების ეკლესიის ადგილას იყო გამოკვეთილი. მეფე გიორგის გარდაცვალების შემდეგ მშენებლობის მეორე ეტაპი დაიწყო – თამარ მეფის ბრძანებით აიგო მიძინების ეკლესია.

მშენებლობის მესამე ეტაპი, როდესაც ბერების კელიები შეიქმნა, ყველაზე მასშტაბური იყო. მთელი ეს გრანდიოზული ნაგებობა 1283 წლის მიწისძვრის დროს კინაღამ განადგურდა.

გამოქვაბულები ერუშეთის მთის ტუფის კედელშია გამოკვეთილი, ზღვის დონიდან 1300 მეტრის სიმაღლეზე. საოცარია ის, რომ მთაში არსებული გამოქვაბულების სიგრძე 900 მეტრია და სიღრმე - 50 მეტრი

ქალაქი, რომელიც შუა საუკუნეებში ადამიანის ინტელექტითა და შრომით აშენდა, დღემდე აოცებს ყველას. კომპლექსს 3-დან 13-მდე იარუსი აქვს, რომლებშიც 600-მდე ოთახია: საწყობები, სატრაპეზოები, ეკლესიები, მარნები, სამლოცველოები და საცხოვრებელი კელიები.

მას შემდეგ, რაც თამარ მეფე 1191 წელს გიორგი „რუსს“ დაშორდა, მან დასავლეთ საქართველოსა და სამხრეთის ნაწილში აჯანყება მოაწყო. გადამწყვეტი ბრძოლა ვარძიასთან ახლოს გაიმართა.

თამარ მეფის ჯარებმა გაიმარჯვეს. შესაძლოა, სწორედ ეს იყო მიზეზი, რის გამოც თამარ მეფე ვარძიას განსაკუთრებული ემოციით ეპყრობოდა, ხოლო ვარძიის ღვთისმშობლის ხატი მისი ცხოვრების მთავარ რელიქვიად იქცა.

1551 წელს შაჰთამაზი მესამედ შემოიჭრა საქართველოში, რა დროსაც ოცი ბერი მოკლეს. სპარსელები გაოცებულები იყვნენ გამოქვაბულების კომპლექსით. მათ არ სჯეროდათ, რომ ის ადამიანის ხელით იყო შექმნილი. შაჰთამაზი პირადად ავიდა ეკლესიის სანახავად.

ოცი წლის შემდეგ ამ ადგილს კიდევ ერთი უბედურება დაატყდა თავს - აქაურობას თურქები შემოესივნენ და მონასტერმა არსებობა შეწყვიტა. მათ ყველა ბერი მოკლეს. ისინი ცოცხლად დაწვეს მონასტრის მთავარ ეკლესიაში. თურქობის დროს აქ მწყემსები ცხოვრობდნენ.

1828 წელს რუსეთის არმიამ ეს ტერიტორია თურქეთისგან დაიბრუნა და მონასტერმა კვლავ დაიწყო ფუნქციონირება. ვარძიაში სულ 15 ეკლესიაა, რომელთაგან ყველაზე დიდია მიძინების და ანანურის ეკლესიები.