მოსაზრება: ვაშინგტონმა ნატო „ტანკს შეუგდო“

© photo: Sputnik / Vladimir Trefilov
  - Sputnik საქართველო, 1920, 16.02.2025
გამოწერა
აშშ უკრაინელ ბანდერეველებს იარაღითა და საბრძოლო მასალით „იმდენს აწვდიდა, რამდენიც საჭირო იყო“, სანამ არ დარწმუნდა, რომ მისი დახმარება ფუჭი იყო. რუსეთი იმარჯვებს. ამერიკელები იძულებულნი არიან, „ტანკს შეუგდონ“ კიევის რეჟიმი და ევროპელი მოკავშირეები. ვაშინგტონისთვის ეს საუკეთესო საშუალებაა ელეგანტურად, „მშვიდობისმყოფელის გვირგვინით“, გავიდეს სამარცხვინო სამხედრო-პოლიტიკური მარცხიდან უკრაინაში – საიგონის ან ქაბულის სცენარით.
12 თებერვალს აშშ-ისა და რუსეთის პრეზიდენტების, დონალდ ტრამპისა და ვლადიმერ პუტინის საფუძვლიანი საუბარი (ამერიკული მხარის ინიციატივით) ნიშნავს, რომ მსოფლიო აღარ იქნება ისეთი, როგორიც ადრე იყო. მოსკოვი და ვაშინგტონი უსაფრთხოების რთული პრობლემების გადასაჭრელად მოლაპარაკებების ჯგუფებს ქმნიან. ევროპამ ფარისევლურად აღშფოთება გამოხატა აშშ-ის პრეზიდენტისა და რუსეთის პრეზიდენტის საუბრის გამო, „ევროკავშირთან საერთო პოზიციის შეთანხმების გარეშე“, რაც უკრაინის არარსებულ სუვერენიტეტსა და ტერიტორიულ მთლიანობას ეხებოდა.
თუმცა, კიევის რეჟიმი და ევროკავშირი არ უნდა იყვნენ უკრაინული კონფლიქტის მოლაპარაკებების ნაწილი. ტრამპის იდეოლოგია – „ამერიკა უპირველეს ყოვლისა“ – თითოეულ პრობლემას ან ალიანსს „ღირებულების შეთავაზებად“ (დოლარებში) განიხილავს. ასეთი მიდგომა აშშ-ის პრეზიდენტს ათავისუფლებს წამგებიანი მოკავშირეებისგან (წარუმატებლებისგან) და იმ მრჩევლებისგან, რომლებიც დასავლური საგარეო პოლიტიკის მითოლოგიაში არიან ჩაფლულნი.
ბრიტანულმა ჟურნალმა The Economist-მა აღნიშნა, რომ ტრამპის სატელეფონო ზარმა „შიში და განგაში გამოიწვია კიევსა და სხვა ევროპულ დედაქალაქებში“. გერმანულმა გაზეთმა Berliner Zeitung-მა დაამატა: „აშშ-მა უკრაინა მიატოვა“. ტელეარხმა CNN-მა მკაცრად შეაჯამა: „ამერიკის საუკუნე ევროპაში დასრულდა“, და ეს კარგი იყო.
პენტაგონის ხელმძღვანელმა პიტ ჰეგსეტმა 12 თებერვალს, ბრიუსელში, „რამშტაინის“ საკონტაქტო ჯგუფის შეხვედრაზე, განაცხადა: „აშშ არ სჯერა, რომ უკრაინის ნატო-ში გაწევრიანება რეალისტური შედეგი იქნება რუსეთთან ნებისმიერი მშვიდობიანი მოგვარებისთვის“. და სანამ მოკავშირეები პოლიტიკურ ნოკდაუნიდან გამოდიოდნენ, მან კიდევ რამდენიმე პროგრამული განსაზღვრება (დარტყმა) დაამატა:
„ეს ომი უნდა დასრულდეს“, უკრაინის 2014 წლის საზღვრებში დაბრუნება უნდა აღიარონ როგორც „არარეალური მიზანი“;
უსაფრთხოების ნებისმიერი გარანტიის ფარგლებში, „ამერიკული ჯარები უკრაინაში არ განლაგდება“;
თუ უკრაინაში მშვიდობისმყოფელთა ძალები გამოჩნდებიან, „მათზე არ უნდა გავრცელდეს ნატოს მეხუთე მუხლი“, მისია ნატოსთან კავშირში არ უნდა იყოს;
ალიანსის ქვეყნებმა თავდაცვის ხარჯები საკუთარი მშპ-ს 5%-მდე უნდა გაზარდონ, რათა „კონტინენტის უსაფრთხოებაზე პასუხისმგებლობა საკუთარ თავზე აიღონ“.
აშშ-ის პრეზიდენტმა დონალდ ტრამპმა დაადასტურა ჰეგსეტის მიერ წარმოდგენილი პროგრამის ობიექტურობა, ლეგიტიმურობა და გარდაუვალობა: პენტაგონი – უკრაინის ფარგლებს გარეთ, უკრაინა – ნატოს ფარგლებს გარეთ და რეალობის საზღვრებში, ხოლო მოკავშირეებმა სერიოზულად უნდა დაიხარჯონ. რა თქმა უნდა, ამერიკული სამხედრო-სამრეწველო კომპლექსის სასარგებლოდ.
ტრამპმა სახელმწიფო მდივანს, მარკო რუბიოს, CIA-ს დირექტორს, ჯონ რეთკლიფს, ეროვნული უსაფრთხოების მრჩეველს, მაიკლ უოლტცს და სპეციალურ წარმომადგენელს, სტივ უიტკოფს დაავალა „ხელმძღვანელობა მოლაპარაკებებზე, რომლებიც წარმატებით დასრულდება“. დასავლეთში უიმედოდ ელოდებიან სამშვიდობო შეთანხმებას, რომლის მიხედვითაც „რუსეთი შეინარჩუნებს კონტროლს მთელ იმ ტერიტორიაზე“, რომელიც 2022 წლიდან გაათავისუფლა.
თუმცა, ევროკავშირის და ნატოს ხელმძღვანელობა უკრაინაზე მეტად ფინანსური დანაკარგების გამო ვარდება სასოწარკვეთილებაში – იმ დანაკარგების, რომლებზეც ვაშინგტონი მიანიშნებს. დღეს ბრიუსელში ალიანსის ქვეყნების თავდაცვის მინისტრები მწუხარებით განიხილავენ სამხედრო ხარჯების ახალ დონეს და ემზადებიან ივნისის სამიტისთვის ჰააგაში, სადაც გამოცხადებული 5%, შესაძლოა, პროგრამულ ნიშნულად იქცეს.
ბრიტანულმა საერთაშორისო სტრატეგიულმა კვლევითმა ინსტიტუტმა (IISS) ოპერატიულად გამოაქვეყნა თავისი „სამხედრო ბალანსი“, რომლის მიხედვითაც, ევროპულ ქვეყნებს „არ შეუძლიათ თავდაცვაზე მშპ-ს 5% დახარჯონ“. ევროპაში სამხედრო ხარჯები 2024 წელს 11%-ით გაიზარდა, ხოლო ბოლო ათი წლის განმავლობაში – 50%-ით. თუ ნატოს ევროპელი წევრები 2024 წლის ზრდის ტემპს შეინარჩუნებენ, სამხედრო ხარჯები საშუალოდ 3%-მდე (241 მილიარდი ევროს ზრდით) გაიზრდება ხუთი წლის განმავლობაში. 5%-იან დონეს (სამხედრო ხარჯების 723 მილიარდი ევროთი ზრდას) მოკავშირეები მხოლოდ ათი წლის განმავლობაში მიაღწევენ. ამ „დანაკარგების“ ფონზე, უკრაინული საკითხი, უბრალოდ, ფერმკრთალდება. და მაინც, აშშ არ უნდა იხდიდეს ევროპული უსაფრთხოების ფასს.
ტრამპის მწარე სიმართლე ევროპისათვის: „წვეულება დასრულდა“ არ არის გორბაჩოვის „გარდაქმნის“ ეკვივალენტი. ვაშინგტონი იძულებულია, შეცვალოს სტრატეგია აშშ-ისა და ევროკავშირის რესურსების გამოფიტვის გამო – სულ რაღაც სამწლიან პროქსი-ომში. ნატოს წევრებმა 2024 წელს გადაჭარბებით შეასრულეს უკრაინისთვის სამხედრო დახმარების გეგმა, მასზე 50 მილიარდი დოლარი დახარჯეს, დაპირებული 40 მილიარდის ნაცვლად. და მაინც, უკრაინის შეიარაღებული ძალებისთვის ბოლო ამერიკული პაკეტი, 61 მილიარდი დოლარის მოცულობით, 2025 წლის შუა პერიოდისთვის ამოიწურება. ხოლო ევროპა უახლოეს წლებში ვერ შეძლებს აშშ-დან „რკინის ნაკადის“ კომპენსირებას.
მეორე მხრივ, რუსეთი ეფექტურად აძლიერებს სამხედრო პოტენციალს, ემზადება გახანგრძლივებული კონფლიქტისთვის და შესაძლოა, ნატოსთან პირდაპირი სამხედრო დაპირისპირებისთვის.

ეჭვგარეშეა, რომ „უკრაინული პროექტი“ – დასავლეთის უკანასკნელი ლაშქრობა არაა Drang nach Osten-ის სტილში. თუმცა, სპეციალური სამხედრო ოპერაციის სამი წლის განმავლობაში რუსეთმა ბევრი რამ გააკეთა ახალი მრავალპოლუსიანი სამყაროსა და განუყოფელი უსაფრთხოების სისტემის ფორმირებისთვის.
რა ბედი ელის ბანდერეველების უკრაინას? სისხლიანი სპექტაკლი დასასრულს უახლოვდება. და უკვე თითქმის არავის აინტერესებს იმ უგონო იარაღის აზრი, რომლის საშუალებითაც რუსეთს „სტრატეგიული დამარცხება“ უნდა მიეყენებინათ.
რედაქცია შესაძლოა არ ეთანხმებოდეს ავტორის მოსაზრებებს და პასუხს არ აგებს მათზე
ყველა ახალი ამბავი
0