https://sputnik-georgia.com/20240216/mewyeri-saqartveloshi-eqspertebis-daskvna-286363020.html
რა გახდა საქართველოში სასიკვდილო მეწყერის მიზეზი - ექსპერტების დასკვნა
რა გახდა საქართველოში სასიკვდილო მეწყერის მიზეზი - ექსპერტების დასკვნა
Sputnik საქართველო
ბოლო პერიოდში საქართველოში მეწყერს ათობით ადამიანი ემსხვერპლა 16.02.2024-ს, Sputnik საქართველო
2024-02-16T21:30+0400
2024-02-16T21:30+0400
2024-02-16T21:30+0400
საქართველო
მეწყერი რაჭაში
ბუნებრივი კატასტროფები
გარემოს დაცვა და ეკოლოგია
გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო
საზოგადოება
ახალი ამბები
https://cdnn1.img.sputnik-georgia.com/img/07e8/02/07/286168618_234:334:1489:1040_1920x0_80_0_0_6967003a2d2cc12a654d71f126940517.jpg
თბილისი, 16 თებერვალი – Sputnik. საქართველოში სასიკვდილო მეწყერის წარმოშობის ძირითადი მიზეზი კლიმატის ცვლილებაა, ნათქვამია საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს საბოლოო დასკვნაში.საქართველოში სტიქიური უბედურებები გახშირდა. 2023 წლის აგვისტოში, სამთო კურორტ შოვში მეწყერის შედეგად 32 ადამიანი დაიღუპა, ერთი თვის შემდეგ კი იმავე მიზეზით სამი ადამიანი დაიღუპა. ხოლო 2024 წლის 6 და 7 თებერვალს აჭარის და იმერეთის რეგიონებში მეწყერსა და ზვავს 11 ადამიანი ემსხვერპლა.საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ ქვეყანაში ბოლო წლის განმავლობაში მომხდარ სტიქიურ უბედურებებთან დაკავშირებით გარემოს ეროვნული სააგენტოს სპეციალისტების საბოლოო დასკვნა წარმოადგინატრაგედია შოვშიშამუგიას თქმით, სწრაფად განვითარებადი ბუნებრივი პროცესების წინასწარი პროგნოზირებაა ხშირად რთული და შეუძლებელია.შამუგიამ აღნიშნა, რომ შოვში მომხდარი ტრაგიკული მოვლენების შემდეგ შემთხვევის ადგილზე უმოკლეს ვადაში მივიდა გეოლოგებისა და ჰიდროლოგების ექვსი ჯგუფი. მათ არა მხოლოდ ვიზუალურად დაათვალიერეს ტერიტორია, არამედ მონიტორინგი განახორციელეს სპეციალური ხელსაწყოების გამოყენებით.საქართველოს გარემოს ეროვნული სააგენტოს სპეციალისტებმა მყინვარ ბუბაზე ექსპედიცია მოაწყვეს და ადგილზე შეისწავლეს სიტუაცია. მოპოვებული მონაცემების საფუძველზე მომზადდაარსებული მდგომარეობის პირველადი შეფასება.შოვში დამანგრეველი მეწყრის მიზეზი რამდენიმე გეოლოგიური და ჰიდრომეტეოროლოგიური მოვლენის თანხვედრა გახდა, ნათქვამია გარემოს ეროვნული სააგენტოს პირველად დასკვნაში.მეწყერს წინ უძღოდა მყინვარბუბას ინტენსიური დნობა, ნალექების მოსვლა წვიმის სახით, სათავეებში კლდეზვავის ჩამოშლა, მეწყრულ-ეროზიული პროცესები და ღვარცოფის ფორმირება მდინარე ბუბისწყლის ხეობაში.პარალელურად სააგენტოს თანამშრომლებმა შვეიცარიულ კომპანია Geotesti-სთან, რომელსაც აქვს მსგავსი სტიქიური მოვლენების შეფასების მრავალწლიანი გამოცდილება, თანამშრომლობის შესახებ ხელშეკრულება გააფორმეს.კომპანიამ გარემოს დაცვის სააგენტოს მიერ წარდგენილი მასალები შეისწავლა და თანამედროვე ტექნოლოგიების საშუალებით შეამოწმა. შვეიცარიელმა სპეციალისტებმა დაადასტურეს ის ინფორმაცია, რომელიც ქართველმა კოლეგებმა მიიღეს.როგორც შამუგიამ აღნიშნა, ამ ტიპის ხეობებში პრაქტიკულად შეუძლებელია დამცავი ღონისძიებების საფუძვლიანად გატარება მსგავსი მასშტაბის პროცესების თავიდან ასაცილებლად. ამ ეტაპზე ადამიანებისა და ინფრასტრუქტურის დაცვის საუკეთესო საშუალება ტერიტორიის სივრცითი დაგეგმარებაა.გარდა ამისა, ექსპერტები მივიდნენ დასკვნამდე, რომ სტიქიური მოვლენის სწრაფი განვითარების გამო, ადრეული გაფრთხილების სპეციალური სისტემა შოვში მომხდარი ტრაგედიის თავიდან აცილებას ვერ შეძლებდა.ტრაგედია იმერეთშირაც შეეხება იმერეთის რეგიონში მომხდარ ტრაგედიას, მინისტრ შამუგიას თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს გარემოს დაცვის სააგენტოს ყოველწლიურ გეოლოგიურ საინფორმაციო ბიულეტენში სოფელ ნერგეეთის ტერიტორია მეწყრული პროცესების შესაძლო გააქტიურების ზონაში მოხვდა, კონკრეტულად კი ის ადგილი, სადაც მიმდინარე წლის 7 თებერვალს განვითარდა დამანგრეველი მეწყერი, ექსპერტების მიერ შეფასებული არ იყო.მეწყერი გამოიწვია ძლიერმა ნალექმა, რომელიც 5, 6 და 7 თებერვალს (81 მმ) მოვიდა და ასევე თოვლის საფარის ინტენსიურმა დნობამ მიმდებარე ფერდობებზე.სამიდღის განმავლობაში მოვიდა მთელი თვისნალექების ნორმის 46%, რაც დროის ამმონაკვეთისთვის ძალიან მაღალი მაჩვენებელია. მეწყერმა სრულად დაანგრია ოთხისაცხოვრებელი სახლი და შეიწირა ცხრა ადამიანის სიცოცხლე. გაიცარეკომენდაცია მიმდებარე ფერდობზე მცხოვრები შვიდი ოჯახის ევაკუაციის შესახებ. სხვა დასახლებულუბნებზე მონიტორინგი გრძელდება.სამინისტროს გეგმებიმინისტრის თქმით, ქვეყანის მასშტაბით გაგრძელდება შესაძლო საფრთხეების ადრეული გაფრთხილების სისტემების გაუმჯობესება. გარემოს ეროვნული სააგენტოს ბიუჯეტი 13 მილიონი ლარით გაიზრდება. ეს თანხები მოხმარდება მონიტორინგის თანამედროვე ქსელის გაფართოებას და გაძლიერებას.2024 წლის ბოლოს ქვეყნის მასშტაბით იმუშავებს 245 დაკვირვების ჰიდრომეტეოსადგური, რაც გააუმჯობესებს ადრეული გაფრთხილების სისტემას, აღნიშნა მინისტრმა.წყალდიდობების მიმართ განსაკუთრებით მოწყვლად თემებში მოეწყობა ადრეული გაფრთხილების სისტემები.ადრეული გაფრთხილების სისტემები ასევე დამონტაჟდება იმ ადგილებში, სადაც წყალდიდობის საშიშროებაა.ფინეთის მეტეოსამსახურის დახმარებით დაინერგება საინფორმაციო სისტემა, რომლის მიზანია ამინდის პროგნოზის გაუმჯობესება და ადრეული შეტყობინების სისტემის დახვეწა.გეოლოგიური პროცესების მონიტორინგის გაუმჯობესების მიზნით, 11 მეწყრულ ლოკაციაზე განხორციელდება თანამედროვე მონიტორინგის სისტემების მონტაჟი. ამ ეტაპზე 18 მეწყრულად აქტიურ ტერიტორიაზე მიმდინარეობს მონიტორინგი და წლის ბოლოსათვის ეს რაოდენობა 29-მდე გაიზრდება.დაგეგმილიამდინარე დურუჯისხეობაში ღვარცოფული პროცესების გაფრთხილების სისტემების მოსაწყობად სამუშაოების დაწყება. 2024 წელს დასრულდება საქართველოს მთელი ტერიტორიისთვის სხვადასხვა ტიპისბუნებრივი საფრთხეების რუკების მომზადება.მთელიქვეყნის მასშტაბით გაზაფხულის ბოლომდე თანამედროვე სატელიტური დაკვირვების სისტემების გამოყენებით იტალიელი ექსპერტების მიერ შეფასდება ბოლოათი წლის ჭრილში მეწყრული პროცესების დინამიკა. შამუგიას თქმით, ეს მეწყერსაშიში ტერიტორიების უკეთ განსაზღვრას და პრევენციული ღონისძიებების დაგეგმვას გახდის შესაძლებელს.
საქართველო
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
2024
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
ახალი ამბები
ka_KA
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rossiya Segodnya“
საქართველო, მეწყერი რაჭაში, ბუნებრივი კატასტროფები, გარემოს დაცვა და ეკოლოგია, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო, საზოგადოება, ახალი ამბები
საქართველო, მეწყერი რაჭაში, ბუნებრივი კატასტროფები, გარემოს დაცვა და ეკოლოგია, გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტრო, საზოგადოება, ახალი ამბები
რა გახდა საქართველოში სასიკვდილო მეწყერის მიზეზი - ექსპერტების დასკვნა
ბოლო პერიოდში საქართველოში მეწყერს ათობით ადამიანი ემსხვერპლა
თბილისი, 16 თებერვალი – Sputnik. საქართველოში სასიკვდილო მეწყერის წარმოშობის ძირითადი მიზეზი კლიმატის ცვლილებაა, ნათქვამია საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს საბოლოო დასკვნაში.
საქართველოში სტიქიური უბედურებები გახშირდა. 2023 წლის აგვისტოში, სამთო კურორტ შოვში მეწყერის შედეგად 32 ადამიანი დაიღუპა, ერთი თვის შემდეგ კი იმავე მიზეზით სამი ადამიანი დაიღუპა. ხოლო 2024 წლის 6 და 7 თებერვალს აჭარის და იმერეთის რეგიონებში მეწყერსა და ზვავს 11 ადამიანი ემსხვერპლა.
საქართველოს გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის მინისტრმა ოთარ შამუგიამ ქვეყანაში ბოლო წლის განმავლობაში მომხდარ სტიქიურ უბედურებებთან დაკავშირებით გარემოს ეროვნული სააგენტოს სპეციალისტების საბოლოო დასკვნა წარმოადგინა
შამუგიას თქმით, სწრაფად განვითარებადი ბუნებრივი პროცესების წინასწარი პროგნოზირებაა ხშირად რთული და შეუძლებელია.
შამუგიამ აღნიშნა, რომ შოვში მომხდარი ტრაგიკული მოვლენების შემდეგ შემთხვევის ადგილზე უმოკლეს ვადაში მივიდა გეოლოგებისა და ჰიდროლოგების ექვსი ჯგუფი. მათ არა მხოლოდ ვიზუალურად დაათვალიერეს ტერიტორია, არამედ მონიტორინგი განახორციელეს სპეციალური ხელსაწყოების გამოყენებით.
საქართველოს გარემოს ეროვნული სააგენტოს სპეციალისტებმა მყინვარ ბუბაზე ექსპედიცია მოაწყვეს და ადგილზე შეისწავლეს სიტუაცია. მოპოვებული მონაცემების საფუძველზე მომზადდაარსებული მდგომარეობის პირველადი შეფასება.
შოვში დამანგრეველი მეწყრის მიზეზი რამდენიმე გეოლოგიური და ჰიდრომეტეოროლოგიური მოვლენის თანხვედრა გახდა, ნათქვამია გარემოს ეროვნული სააგენტოს პირველად დასკვნაში.
მეწყერს წინ უძღოდა მყინვარბუბას ინტენსიური დნობა, ნალექების მოსვლა წვიმის სახით, სათავეებში კლდეზვავის ჩამოშლა, მეწყრულ-ეროზიული პროცესები და ღვარცოფის ფორმირება მდინარე ბუბისწყლის ხეობაში.
პარალელურად სააგენტოს თანამშრომლებმა შვეიცარიულ კომპანია Geotesti-სთან, რომელსაც აქვს მსგავსი სტიქიური მოვლენების შეფასების მრავალწლიანი გამოცდილება, თანამშრომლობის შესახებ ხელშეკრულება გააფორმეს.
კომპანიამ გარემოს დაცვის სააგენტოს მიერ წარდგენილი მასალები შეისწავლა და თანამედროვე ტექნოლოგიების საშუალებით შეამოწმა. შვეიცარიელმა სპეციალისტებმა დაადასტურეს ის ინფორმაცია, რომელიც ქართველმა კოლეგებმა მიიღეს.
„შვეიცარიელი ექსპერტების რეკომენდაციით, მდინარე ბუბისწყლის ხეობასა და კურორტ შოვის სტიქიის გავრცელების არეალში უნდა შემუშავდეს გადაადგილების წესები და დამონტაჟდეს გამაფრთხილებელი ნიშნები“, - განაცხადა შამუგიამ.
როგორც შამუგიამ აღნიშნა, ამ ტიპის ხეობებში პრაქტიკულად შეუძლებელია დამცავი ღონისძიებების საფუძვლიანად გატარება მსგავსი მასშტაბის პროცესების თავიდან ასაცილებლად. ამ ეტაპზე ადამიანებისა და ინფრასტრუქტურის დაცვის საუკეთესო საშუალება ტერიტორიის სივრცითი დაგეგმარებაა.
გარდა ამისა, ექსპერტები მივიდნენ დასკვნამდე, რომ სტიქიური მოვლენის სწრაფი განვითარების გამო, ადრეული გაფრთხილების სპეციალური სისტემა შოვში მომხდარი ტრაგედიის თავიდან აცილებას ვერ შეძლებდა.
რაც შეეხება იმერეთის რეგიონში მომხდარ ტრაგედიას, მინისტრ შამუგიას თქმით, მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს გარემოს დაცვის სააგენტოს ყოველწლიურ გეოლოგიურ საინფორმაციო ბიულეტენში სოფელ ნერგეეთის ტერიტორია მეწყრული პროცესების შესაძლო გააქტიურების ზონაში მოხვდა, კონკრეტულად კი ის ადგილი, სადაც მიმდინარე წლის 7 თებერვალს განვითარდა დამანგრეველი მეწყერი, ექსპერტების მიერ შეფასებული არ იყო.
მეწყერი გამოიწვია ძლიერმა ნალექმა, რომელიც 5, 6 და 7 თებერვალს (81 მმ) მოვიდა და ასევე თოვლის საფარის ინტენსიურმა დნობამ მიმდებარე ფერდობებზე.
სამიდღის განმავლობაში მოვიდა მთელი თვისნალექების ნორმის 46%, რაც დროის ამმონაკვეთისთვის ძალიან მაღალი მაჩვენებელია. მეწყერმა სრულად დაანგრია ოთხისაცხოვრებელი სახლი და შეიწირა ცხრა ადამიანის სიცოცხლე. გაიცარეკომენდაცია მიმდებარე ფერდობზე მცხოვრები შვიდი ოჯახის ევაკუაციის შესახებ. სხვა დასახლებულუბნებზე მონიტორინგი გრძელდება.
მინისტრის თქმით, ქვეყანის მასშტაბით გაგრძელდება შესაძლო საფრთხეების ადრეული გაფრთხილების სისტემების გაუმჯობესება. გარემოს ეროვნული სააგენტოს ბიუჯეტი 13 მილიონი ლარით გაიზრდება. ეს თანხები მოხმარდება მონიტორინგის თანამედროვე ქსელის გაფართოებას და გაძლიერებას.
„კლიმატის გლობალური ცვლილების ფონზე, როგორც მთელ მსოფლიოში, ასევე საქართველოში აშკარად შეიმჩნევა ამ მოვლენების სიხშირისა და ინტენსივობის ზრდის ტენდენცია. შესაბამისად, ადრეული შეტყობინების ეფექტური სისტემის არსებობა სახელმწიფოებრივი და საზოგადოებრივი მნიშვნელობის უმნიშვნელოვანეს ღონისძიებას წარმოადგენს“, - აღნიშნა შამუგიამ.
2024 წლის ბოლოს ქვეყნის მასშტაბით იმუშავებს 245 დაკვირვების ჰიდრომეტეოსადგური, რაც გააუმჯობესებს ადრეული გაფრთხილების სისტემას, აღნიშნა მინისტრმა.
წყალდიდობების მიმართ განსაკუთრებით მოწყვლად თემებში მოეწყობა ადრეული გაფრთხილების სისტემები.
ადრეული გაფრთხილების სისტემები ასევე დამონტაჟდება იმ ადგილებში, სადაც წყალდიდობის საშიშროებაა.
ფინეთის მეტეოსამსახურის დახმარებით დაინერგება საინფორმაციო სისტემა, რომლის მიზანია ამინდის პროგნოზის გაუმჯობესება და ადრეული შეტყობინების სისტემის დახვეწა.
გეოლოგიური პროცესების მონიტორინგის გაუმჯობესების მიზნით, 11 მეწყრულ ლოკაციაზე განხორციელდება თანამედროვე მონიტორინგის სისტემების მონტაჟი. ამ ეტაპზე 18 მეწყრულად აქტიურ ტერიტორიაზე მიმდინარეობს მონიტორინგი და წლის ბოლოსათვის ეს რაოდენობა 29-მდე გაიზრდება.
დაგეგმილიამდინარე დურუჯისხეობაში ღვარცოფული პროცესების გაფრთხილების სისტემების მოსაწყობად სამუშაოების დაწყება. 2024 წელს დასრულდება საქართველოს მთელი ტერიტორიისთვის სხვადასხვა ტიპისბუნებრივი საფრთხეების რუკების მომზადება.
მთელიქვეყნის მასშტაბით გაზაფხულის ბოლომდე თანამედროვე სატელიტური დაკვირვების სისტემების გამოყენებით იტალიელი ექსპერტების მიერ შეფასდება ბოლოათი წლის ჭრილში მეწყრული პროცესების დინამიკა. შამუგიას თქმით, ეს მეწყერსაშიში ტერიტორიების უკეთ განსაზღვრას და პრევენციული ღონისძიებების დაგეგმვას გახდის შესაძლებელს.
