https://sputnik-georgia.com/20220713/dolari-evro-mimoxilva-268483542.html
მოსაზრება: ეს ზღვარი არ არის - რა მოუვა ევროსა და დოლარს
მოსაზრება: ეს ზღვარი არ არის - რა მოუვა ევროსა და დოლარს
Sputnik საქართველო
ირინა კრასიკოვა 13.07.2022-ს, Sputnik საქართველო
2022-07-13T15:59+0400
2022-07-13T15:59+0400
2022-07-13T20:48+0400
ანალიტიკა
მოსაზრება
რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტი
სანქციები რუსეთის წინააღმდეგ
https://cdnn1.img.sputnik-georgia.com/img/23227/41/232274146_0:160:3077:1890_1920x0_80_0_0_264d5b432bb3ac9774bdfafc01489a6e.jpg
ირინა კრასიკოვაევრო, პირველად 20 წლის განმავლობაში, დოლარს გაუტოლდა. თავს იჩენს ევროპის ცენტრალური ბანკის სიტლანქე, რომელიც ნელა რეაგირებს რეკორდულ ინფლაციაზე. რუსული ენერგორესურსების მიწოდების შემცირება ევროკავშირისთვის ხანგრძლივ და ღრმა რეცესიას გამოიწვევს, ვარაუდობენ ანალიტიკოსები. ინვესტორები უკიდურესად სკეპტიკურად არიან განწყობილი. მეტიც, ევროს სარეზერვო ვალუტის სტატუსის დაკარგვის რისკი ემუქრება.ოცწლიან მინიმუმზეკრიზისულ 2008 წელსაც კი ევრო დოლარზე 1,6-ჯერ ძვირი ღირდა. ახლა მათ შორის პარიტეტია.ექსპერტების განმარტებით, აშშ-ის ფედერალური სარეზერვო სისტემისა (FRS) და ევროპის ცენტრალური ბანკის (ECB) პოლიტიკა ძალიან განსხვავდება. დაჩქარებული ინფლაციის გამო ამერიკულმა მარეგულირებელმა წელს საბაზისო განაკვეთი სამჯერ გაზარდა და 1,5-1,75 პროცენტს მიაღწია. ევროპაში ეს მაჩვენებელი კვლავ უარყოფითია — მინუს 0,5. ევროპის ცენტრალური ბანკი არ ჩქარობს მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებას და განაგრძობს ეკონომიკაში ლიკვიდურობის გადატანას. FRS კი, პირიქით, აგრესიულად მოქმედებს და ეს დიდ ზეწოლას ახდენს ევროზე.შედეგად – აშშ-ის სახაზინო ობლიგაციებზე შემოსავალი უფრო მაღალია, ვიდრე ევროპულ ობლიგაციებზე. „აშშ-ის ეკონომიკა უკეთესად მუშაობს, ვიდრე სხვა ქვეყნების უმეტესობისა. გარდა ამისა, იზრდება მოთხოვნა დოლარზე, როგორც თავდაცვით აქტივზე. ეს ყოველთვის ასე ხდება გეოპოლიტიკური დაძაბულობის, გლობალური მშპ-ის შენელების, ენერგეტიკული და სასურსათო კრიზისის გაზრდილი რისკის შემთხვევაში“, — ამბობს საინფორმაციო-ანალიტიკური ცენტრი TeleTrade-ის მთავარი ეკონომისტი მარკ გოიხმანი.ევროპა ყველაზე მეტად განიცდის ენერგეტიკულ დეფიციტს რუსული ნავთობისა და გაზის ემბარგოს გამო.ივნისში ევროზონაში წლიურმა ინფლაციამ 8,5 პროცენტს გადააჭარბა — ეს რეკორდია სტატისტიკური გამოთვლების ისტორიაში. ძირითადი წვლილი ენერგოტარიფმა შეიტანა — თითქმის 42%, პროდუქტებმა — 8,9%, სამრეწველო საქონელმა — 4,3%. ფასები ყველაზე მეტად გაიზარდა ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, რომლებიც განსაკუთრებით არიან დამოკიდებული ნახშირწყალბადებზე.საწვავსა და სასოფლო-სამეურნეო ნედლეულზე ფასების ზრდა ძირს უთხრის რეგიონის ეკონომიკას. ამას ემატება ლტოლვილები, რუსეთში ექსპორტის შემცირება. „ევროს ვარდნა ენერგეტიკული კრიზისის ფონზე ევროზონის გარდაუვალი რეცესიის შიშის გამო დაჩქარდა. გარდა ამისა, ECB-ს უმოქმედობამ აიძულა ბაზრის მოთამაშეები, დაეხურათ ლონდონის პოზიციები", — აღნიშნავს BitRiver-ის ფინანსური ანალიტიკოსი ვლადისლავ ანტონოვი.„ნუ დადებთ ფსონს ევროზონის წინააღმდეგ“, — განუცხადა ECB-ს ყოფილმა პრეზიდენტმა ჟან-კლოდ ტრიშემ ინვესტორებს. უკანასკნელად ეს მაჩვენებელი 2011 წელს სწორედ მისი ხელმძღვანელობით გაიზარდა.ცეცხლზე ნავთს ასხამს სანქციები და ლოგისტიკური პრობლემები, რომლებიც უფრო მგრძნობიარეა ევროპისთვის, ვიდრე შეერთებული შტატებისთვის. ასევე მოქმედებს რეკორდული სავაჭრო დეფიციტი, რომელიც კვლავ ნავთობისა და გაზის ფასების ზრდით არის გამოწვეული.ანალიტიკოსები დოლარის მიმართ ევროს შემდგომ შესუსტებას და წყვილის პარიტეტს ქვემოთ გამაგრებას პროგნოზირებენ. ევროს შეძენის სასარგებლოდ მისი სიიაფე მუშაობს, საწინააღმდეგოდ — ინვესტირების სირთულე. ექსპერტები გვაფრთხილებენ, რომ „არამეგობრული ქვეყნების“ ვალუტების შეძენა რისკებს შეიცავს. არ გამოირიცხება ახალი სანქციები. გარდა ამისა, ბანკები საკომისიოს აწესებენ ანგარიშების მომსახურებისთვის. შოკები, რომლებსაც ევროკავშირი შეეჯახა და ECB-ს რბილი მონეტარული პოლიტიკა კიდევ დიდხანს დააწვება ევროპულ ეკონომიკასა და ვალუტას.მზად არ იყვნენსიტუაცია შეიცვლება, როდესაც ფედერალური ბანკის განაკვეთების ზრდის ციკლი დასრულდება და ECB მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებაზე გადავა. მაგრამ მთავარია, ნავთობისა და გაზის ფასები დასტაბილურდეს.ამავდროულად, მეგავატი/საათი ესტონელებს უკვე 400 ევრო უჯდებათ. გერმანელებს — 300, ფრანგებს — თითქმის 800 ოქტომბერ-დეკემბრის ფიუჩერსებზე. დღევანდელ ექსტრემალურ ვითარებაში ევროპელები იძულებული არიან, უარი თქვან მწვანე გეგმებზე. ისინი „ბინძურ“ საწვავს, მათ შორის, ნახშირს უბრუნდებიან.ენერგეტიკული ლობიც თანდათან აცნობიერებს ანტირუსული სანქციების ყველა ზარალს. კერძოდ, ავსტრიის სავაჭრო პალატის პრეზიდენტმა ჰარალდ მარერმა მსგავს პოლიტიკას „არასწორად ჩაფიქრებული და მავნე“ უწოდა. მისი თქმით, ევროპელ ბიუროკრატებს დაავიწყდათ მოსახლეობის ინფორმირება, თუ რამდენის გადახდა მოუწევთ ამაში.ჯიბეს განსაკუთრებით ურტყამს ცისფერი საწვავი. სამ თვეში აგვისტოს ფიუჩერსები ICE ბირჟაზე 77,7 პროცენტით გაიზარდა. მთავარი მიზეზი რუსეთიდან მიწოდების შემცირებაა. გარდა ამისა, კანადას ჯერ არ დაუბრუნებია Nord Stream-ის ტურბინები რემონტის შემდეგ. შედეგად – სიმძლავრე 60 პროცენტით შემცირდა. ამას პლუს დაგეგმილი პრევენციული შეჩერება ივლისის მეორე დეკადაში. ეს ყველაფერი ევროპულ საცავებში შემოდგომა-ზამთრის ჩატუმბვებს დაემთხვა. შედეგად, კოტირებები კვლავ მკვეთრად გაიზარდა.მას შემდეგ, რაც გავრცელდა ინფორმაცია, რომ კანადა ტურბინებს დააბრუნებს 8 ივლისს, ხოლო Nord Stream-ზე დაგეგმილი სამუშაოები 21 ივლისის შემდეგ დასრულდება, ფასები ოდნავ დაეცა.თუმცა ცისფერი საწვავი მაინც ძალიან ძვირია. რუსეთიდან იმპორტი შემცირდა იმის გამო, რომ ზოგიერთმა ქვეყანამ უარი თქვა რუბლში გადახდაზე. „ასეთ პირობებში ევროპელებს მოუწევთ ენერგიის დაზოგვა, ალტერნატიული მიმწოდებლებისა და სხვა საწვავის მოძიება“, — აღნიშნავს დეევი.ევროპის იმედები ამერიკულ LNG-ზე არ გამართლდა: ტანკერები საკმარისი არ არის — ისინი დიდი ხნით არიან დაქირავებული სხვა მიმართულებებისთვის, ძირითადად აზიაში.ანალიტიკოსები ევროპაში ბუნებრივი აირის ღირებულების შემდგომ ზრდას და, შედეგად, კომუნალური გადასახადებისა და სურსათზე ფასების ზრდას ელოდებიან.რედაქცია შესაძლოა არ იზიარებდეს ავტორის მოსაზრებებს და პასუხს არ აგებს მათზე
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
2022
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
ახალი ამბები
ka_KA
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
Sputnik საქართველო
media@sputniknews.com
+74956456601
MIA „Rosiya Segodnya“
ანალიტიკა, მოსაზრება, რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტი, სანქციები რუსეთის წინააღმდეგ
ანალიტიკა, მოსაზრება, რუსეთ-უკრაინის კონფლიქტი, სანქციები რუსეთის წინააღმდეგ
ევრო, პირველად 20 წლის განმავლობაში, დოლარს გაუტოლდა. თავს იჩენს ევროპის ცენტრალური ბანკის სიტლანქე, რომელიც ნელა რეაგირებს რეკორდულ ინფლაციაზე. რუსული ენერგორესურსების მიწოდების შემცირება ევროკავშირისთვის ხანგრძლივ და ღრმა რეცესიას გამოიწვევს, ვარაუდობენ ანალიტიკოსები. ინვესტორები უკიდურესად სკეპტიკურად არიან განწყობილი. მეტიც, ევროს სარეზერვო ვალუტის სტატუსის დაკარგვის რისკი ემუქრება.
კრიზისულ 2008 წელსაც კი ევრო დოლარზე 1,6-ჯერ ძვირი ღირდა. ახლა მათ შორის პარიტეტია.
ექსპერტების განმარტებით, აშშ-ის ფედერალური სარეზერვო სისტემისა (FRS) და ევროპის ცენტრალური ბანკის (ECB) პოლიტიკა ძალიან განსხვავდება. დაჩქარებული ინფლაციის გამო ამერიკულმა მარეგულირებელმა წელს საბაზისო განაკვეთი სამჯერ გაზარდა და 1,5-1,75 პროცენტს მიაღწია. ევროპაში ეს მაჩვენებელი კვლავ უარყოფითია — მინუს 0,5. ევროპის ცენტრალური ბანკი არ ჩქარობს მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებას და განაგრძობს ეკონომიკაში ლიკვიდურობის გადატანას. FRS კი, პირიქით, აგრესიულად მოქმედებს და ეს დიდ ზეწოლას ახდენს ევროზე.
შედეგად – აშშ-ის სახაზინო ობლიგაციებზე შემოსავალი უფრო მაღალია, ვიდრე ევროპულ ობლიგაციებზე. „აშშ-ის ეკონომიკა უკეთესად მუშაობს, ვიდრე სხვა ქვეყნების უმეტესობისა. გარდა ამისა, იზრდება მოთხოვნა დოლარზე, როგორც თავდაცვით აქტივზე. ეს ყოველთვის ასე ხდება გეოპოლიტიკური დაძაბულობის, გლობალური მშპ-ის შენელების, ენერგეტიკული და სასურსათო კრიზისის გაზრდილი რისკის შემთხვევაში“, — ამბობს საინფორმაციო-ანალიტიკური ცენტრი TeleTrade-ის მთავარი ეკონომისტი მარკ გოიხმანი.
ევროპა ყველაზე მეტად განიცდის ენერგეტიკულ დეფიციტს რუსული ნავთობისა და გაზის ემბარგოს გამო.
ივნისში ევროზონაში წლიურმა ინფლაციამ 8,5 პროცენტს გადააჭარბა — ეს რეკორდია სტატისტიკური გამოთვლების ისტორიაში. ძირითადი წვლილი ენერგოტარიფმა შეიტანა — თითქმის 42%, პროდუქტებმა — 8,9%, სამრეწველო საქონელმა — 4,3%. ფასები ყველაზე მეტად გაიზარდა ბალტიისპირეთის ქვეყნებში, რომლებიც განსაკუთრებით არიან დამოკიდებული ნახშირწყალბადებზე.
საწვავსა და სასოფლო-სამეურნეო ნედლეულზე ფასების ზრდა ძირს უთხრის რეგიონის ეკონომიკას. ამას ემატება ლტოლვილები, რუსეთში ექსპორტის შემცირება. „ევროს ვარდნა ენერგეტიკული კრიზისის ფონზე ევროზონის გარდაუვალი რეცესიის შიშის გამო დაჩქარდა. გარდა ამისა, ECB-ს უმოქმედობამ აიძულა ბაზრის მოთამაშეები, დაეხურათ ლონდონის პოზიციები", — აღნიშნავს BitRiver-ის ფინანსური ანალიტიკოსი ვლადისლავ ანტონოვი.
„ნუ დადებთ ფსონს ევროზონის წინააღმდეგ“, — განუცხადა ECB-ს ყოფილმა პრეზიდენტმა ჟან-კლოდ ტრიშემ ინვესტორებს. უკანასკნელად ეს მაჩვენებელი 2011 წელს სწორედ მისი ხელმძღვანელობით გაიზარდა.
ცეცხლზე ნავთს ასხამს სანქციები და ლოგისტიკური პრობლემები, რომლებიც უფრო მგრძნობიარეა ევროპისთვის, ვიდრე შეერთებული შტატებისთვის. ასევე მოქმედებს რეკორდული სავაჭრო დეფიციტი, რომელიც კვლავ ნავთობისა და გაზის ფასების ზრდით არის გამოწვეული.
ანალიტიკოსები დოლარის მიმართ ევროს შემდგომ შესუსტებას და წყვილის პარიტეტს ქვემოთ გამაგრებას პროგნოზირებენ. ევროს შეძენის სასარგებლოდ მისი სიიაფე მუშაობს, საწინააღმდეგოდ — ინვესტირების სირთულე. ექსპერტები გვაფრთხილებენ, რომ „არამეგობრული ქვეყნების“ ვალუტების შეძენა რისკებს შეიცავს. არ გამოირიცხება ახალი სანქციები. გარდა ამისა, ბანკები საკომისიოს აწესებენ ანგარიშების მომსახურებისთვის. შოკები, რომლებსაც ევროკავშირი შეეჯახა და ECB-ს რბილი მონეტარული პოლიტიკა კიდევ დიდხანს დააწვება ევროპულ ეკონომიკასა და ვალუტას.
სიტუაცია შეიცვლება, როდესაც ფედერალური ბანკის განაკვეთების ზრდის ციკლი დასრულდება და ECB მონეტარული პოლიტიკის გამკაცრებაზე გადავა. მაგრამ მთავარია, ნავთობისა და გაზის ფასები დასტაბილურდეს.
ამავდროულად, მეგავატი/საათი ესტონელებს უკვე 400 ევრო უჯდებათ. გერმანელებს — 300, ფრანგებს — თითქმის 800 ოქტომბერ-დეკემბრის ფიუჩერსებზე. დღევანდელ ექსტრემალურ ვითარებაში ევროპელები იძულებული არიან, უარი თქვან მწვანე გეგმებზე. ისინი „ბინძურ“ საწვავს, მათ შორის, ნახშირს უბრუნდებიან.
ენერგეტიკული ლობიც თანდათან აცნობიერებს ანტირუსული სანქციების ყველა ზარალს. კერძოდ, ავსტრიის სავაჭრო პალატის პრეზიდენტმა ჰარალდ მარერმა მსგავს პოლიტიკას „არასწორად ჩაფიქრებული და მავნე“ უწოდა. მისი თქმით, ევროპელ ბიუროკრატებს დაავიწყდათ მოსახლეობის ინფორმირება, თუ რამდენის გადახდა მოუწევთ ამაში.
ჯიბეს განსაკუთრებით ურტყამს ცისფერი საწვავი. სამ თვეში აგვისტოს ფიუჩერსები ICE ბირჟაზე 77,7 პროცენტით გაიზარდა. მთავარი მიზეზი რუსეთიდან მიწოდების შემცირებაა.
„ევროპისკენ მიმავალი ხუთი მარშრუტიდან ფაქტობრივად მოქმედებს მხოლოდ ერთი — „ჩრდილოეთის ნაკადი“, ისიც სიმძლავრის მესამედით. მილსადენ OPAL-ის პოლონური მონაკვეთი, „თურქული ნაკადი“, უკრაინული GTS — მინიმუმს ქაჩავენ. ხოლო „იამალი-ევროპა“ რუსული კონტრსანქციების ქვეშაა“, — ამბობს AMarkets-ის ანალიტიკური დეპარტამენტის ხელმძღვანელი არტიომ დეევი.
გარდა ამისა, კანადას ჯერ არ დაუბრუნებია Nord Stream-ის ტურბინები რემონტის შემდეგ. შედეგად – სიმძლავრე 60 პროცენტით შემცირდა. ამას პლუს დაგეგმილი პრევენციული შეჩერება ივლისის მეორე დეკადაში. ეს ყველაფერი ევროპულ საცავებში შემოდგომა-ზამთრის ჩატუმბვებს დაემთხვა. შედეგად, კოტირებები კვლავ მკვეთრად გაიზარდა.
მას შემდეგ, რაც გავრცელდა ინფორმაცია, რომ კანადა ტურბინებს დააბრუნებს 8 ივლისს, ხოლო Nord Stream-ზე დაგეგმილი სამუშაოები 21 ივლისის შემდეგ დასრულდება, ფასები ოდნავ დაეცა.
თუმცა ცისფერი საწვავი მაინც ძალიან ძვირია. რუსეთიდან იმპორტი შემცირდა იმის გამო, რომ ზოგიერთმა ქვეყანამ უარი თქვა რუბლში გადახდაზე. „ასეთ პირობებში ევროპელებს მოუწევთ ენერგიის დაზოგვა, ალტერნატიული მიმწოდებლებისა და სხვა საწვავის მოძიება“, — აღნიშნავს დეევი.
ევროპის იმედები ამერიკულ LNG-ზე არ გამართლდა: ტანკერები საკმარისი არ არის — ისინი დიდი ხნით არიან დაქირავებული სხვა მიმართულებებისთვის, ძირითადად აზიაში.
„ევროპის მიწისქვეშა გაზსაცავები 60 პროცენტზე ნაკლებითაა სავსე. რეგულაცია 80 პროცენტამდე შევსებას მოითხოვს 1 ნოემბრამდე. ამის გაკეთება რთული იქნება. თუ ეს ვერ მოხერხდება, ცისფერი საწვავი ევროკავშირში თებერვლისთვის ამოიწურება", — ამბობს ექსპერტი.
ანალიტიკოსები ევროპაში ბუნებრივი აირის ღირებულების შემდგომ ზრდას და, შედეგად, კომუნალური გადასახადებისა და სურსათზე ფასების ზრდას ელოდებიან.
რედაქცია შესაძლოა არ იზიარებდეს ავტორის მოსაზრებებს და პასუხს არ აგებს მათზე
