მსოფლიოს ჯაზის ლეგენდები

ჯაზმენი, რომელმაც ჯაზის განვითარებაზე დიდი ზეგავლენა იქონია, დაიბადა ახალი ორლეანის შავკანიანების ყველაზე ღარიბ რაიონში. პირველი მუსიკალური განათლება ლუი არმსტრონმა ფერადკანიანი არასრულწლოვნების გამოსასწორებელ კოლონიაში მიიღო, სადაც ის ახალ წელს იარაღის სროლის გამო აღმოჩნდა. ბანაკში ლუი ადგილობრივი ორკესტრის წევრი გახდა, სადაც ტამბურინზე, საყვირზე და კლარნეტზე დაკვრა ისწავლა. წარმატების მიღწევაში მას მუსიკისადმი სიყვარული და მიზანსწრაფულობა დაეხმარა. ფოტოზე: ლუი არმსტრონგი ჯაზ-ფესტივალზე ატლანტაში, 1966 წელი

ბილი ჰოლიდეიმ პრაქტიკულად ჯაზის ვოკალის ახალი ფორმა შექმნა. სწორედ ასეთ სტილს უწოდებენ დღეს ჯაზს. მისი ნამდვილი სახელი - ელეანორ ფეიგანი. მომღერალი ფილადელფიაში დაიბადა, დაახლოებით 1928 წელს ის ნიუ-იორკში გადავიდა, სადაც ის დედასთან ერთად დააკავეს პროსტიტუციისათვის. 30-იანი წლებიდან მან ღამის კლუბებში გამოსვლა დაიწყო, ხოლო შემდეგში თეატრებშიც, 1950 წლის შემდეგ პოპულარობის მოხვეჭაც დაიწყო. 30 წლის შემდეგმომღერალს ჯანმრთელობის სერიოზული პრობლემები შეექმნა ალკოჰოლისა და ნარკოტიკების დიდი რაოდენობით მიღების გამო

სამი ოქტავის დიაპაზონის ხმის მქონე ელა ფიცჯერალდი ვირგინიას შტატში დაიბადა. დედის გარდაცვალების შემდეგ 14 წლის გოგონამ სკოლა მიატოვა, ხოლო მამობილთან უთანხმოების შემდეგ დეიდასთან გადავიდა საცხოვრებლად და საროსკიპოში დაიწყო მუშაობა ზედამხედველად. გოგონა იქ მაფიოზებს გადააწყდა. არასრულწლოვანი გოგონათი მალე პოლიცია დაინტერესდა და ის ჰადსონის ინტერნატში განაწესეს, რომლიდანაც ელა გაიქცა და გარკვეული დროის განმავლობაში უსახლკარო იყო. 1934 წელს ის პირველად გამოვიდა სცენაზე და ორი სიმღერა შეასრულა კონკურსზე Amateur Nights. ეს იყო ელა ფიცჯერალდის თავბრუდამხვევ კარიერის პირველი ბიძგი. ფოტოზე: ელა ფიცჯერალდი გამოდის სასტუმრო ასტორიაში ნიო-იორკში, 1971

ჯაზისა და ბლუზის გენიოსი რეი ჩარლზი ჯორჯიას შტატში ძალიან ღარიბ ოჯახში დაიბადა. ხუთი წლის ასაკში მას ძმა დაეხრჩო. სავარაუდოდ სწორედ შემთხვევის გამო 7 წლის ასაკში რეი დაბრმავდა. რეი ჩარლზის ტალანტის წინაში ქედს იხრიდნენ და იხრიან მსოფლიო ესტრადისა და კინემატოგრაფიის ფარსკვლავები. მუსიკოსმა აიღო "გრემის" 17 ჯილდო და მოხვდა როკ-ენ-როლის, ჯაზის, ქანთრისა და ბლუზის დიდების დარბაზში. ფოტოზე: რეი ჩარლზიგამოდის დუბლინში, Ballad In Blue გადაღებების დროს, 1964. მარჯვნივ - მსახიობი ტომ ბელი და რეი ჩარლზის მენეჯერი ჯო ადამსი

სარა ვოონი, ჯაზის ერთ-ერთი უდიდესი ვოკალისტი, დაიბადა კალიფორნიაში. მას "მეოცე საუკუნის უდიდესი ხმა" უწოდეს, ხოლო თავად მომღერალი წინააღმდეგი, როდესაც მას ჯაზის მომღერალს უწოდებდნენ, ვინაიდან საკუთარი დიაპაზონი მას უფრო ფართოდ მიაჩნდა. წლებთან ერთად სარა უფრო დახელოვნდა, მისი ხმა კი უფრო და უფრო ძლიერდებოდა. მომღერლის საყვარელი "ილეთი" იყო ხმის ოქტავებს შორის სწრაფი, მაგრამ რბილი გადასვლა, ანუ გლისანდო

ХХ საუკუნემ მსოფლიოს ბევრი ვარსკვლავი აჩუქა, რომლებმაც რადიკალურად შეცვალეს კულტურის ისტორია, მუსიკისადმი დამოკიდებულება და მუსიკალური ინდუსტრიის განვითარება. მაგრამ მათ შორის შეუძლებელია არ გამოვყოთ ადამიანი, რომელიც ბევრი შემსრულებლისთვის ეტალონად და მიბაძვის მაგალითად იქცა. მისი სიმღერები მსმენელთა რამდენიმე თაობას ხიბლავდა, ხოლო მისი ხავერდოვანი ხმა მუსიკალური ეპოქის სიმბოლო გახდა. ფრენკ სინატრა სიცოცხლეშივე ლეგენად იქცა, მის შემოქმედებას მთელს მსოფლიოში დღესაც ჰყავს თაყვანისმცემლები

ნეტ კინგ კოული - პირველი ფერადკანიანი შემსრულებელი, რომელმაც შეძლო რასობრივი ბარიერების გადალახვა თავისი დროის მუსიკალურ ინდუსტრიაში. კოულის სულში ჩამწვდომი საფირმო ბარიტონი მარტივი საცნობია, შესრულების მისი მანერა ათობით მომღერალს შორის გამოირჩევა

დიზი გილესპი - ჯაზის გენიალური ვირტუოზი-მესაყვირე, კომპოზიტორი და ვოკალისტი, ბიბოპის სტილის ერთ-ერთი დამფუძნებელი. მეტსახელი "დიზი" (ინგლისურიდან: თავბრუდამხვევი) მუსიკოსმა ბავშვობაში შეერქვა. დიზიმ ტრომბონის მასტერკლასები ლორინბურგის ინსტიტუტში გაიარა. გარდა ძირითადი სწავლებისა, მუსიკოსი დამოუკიდებლად დაეუფლა საყვირზე დაკვრის ხელოვნებას, რაც მის საყვარელ საქმედ იქცა. შემდგომში მან ისწავლა ფორტეპიანოსა და დასარტყამ ინსტრუმენტზე დაკვრაც. ფოტოზე: დიზი გილესპი ბოსტონის ჯაზ-ფესტივალზე, 1966

არტ ბლეიკი - XX საუკუნის მეორე ნახევრის ჯაზის პოპულარული მედოლე, ბიბოპის ერთ-ერთი "მამა", უკრავდა აგრესიული მანერით. პირველად ბლეიკის შესახებ 40-იან წლებში გაიგეს, როდესაც ის უკრავდა ბენდის Fletcher Henderson и Billy Eckstine შემადგენლობაში. მომავალში მან "აღმავლობა" განაგრძო ისეთ დიდი ჯაზმენბთან თანამშრომლობით, როგორებიც იყვნენ ჩარკლი პარკერი და დიზი გილესპი. 50-იანი წლების შუაში არტ ბლეიკწმა და ჰორას სილვერმა ჩამოაყალიბეს ლეგენდარული ჯგუფი Jazz Messengers, რომლის შემადგენლობაშიც შედიოდა ცნობილი მედოლე 35 წლის განმავლობაში

დექსტერ გორდონი - ამეიკელი მსახიობი, ჯაზის საქსოფონისტი, ტენორ-საქსაფონზე ჰარდ-ბოპის სტილში დაკვრის ერთ-ერთი პიონერი. ის ნომინირებული იყო ოსკარის ჯილდოზე მამაკაცის მთავარი როლის შესრულებისათვის ფილმში Round Midnight (1986). გორდონი აღიარებული იყო კრიტიკოსებისა და მუსიკოსების მიერ, როგორც ჯაზის სამყაროს ყველაზე პატივსაცემი და მნიშვნელოვანი პიროვნება. მან ფასდაუდებელი წვლილი შეიტანა საქსაფონის და ტენორ-საქსაფონის სტილისტურ კონცეფციაში

ჩარლი პარკერმა საქსაფონზე დაკვრა 11 წლის ასაკში დაიწყო და საკუთარ მაგალითზე უჩვენა, რომ უმთავრესი პრაქტიკაა, ვინაიდან მუსიკოსი 3-4 წლის განმავლობაში დღეში 15 საათის განმავლობაში უკრავდა. შრომამ ნაყოფი გამოიღო, ჩარლი ბიბოპის ერთ-ერთ დამაარსებლად იქცა (დიზი გილესპისთან ერთად) და ჯაზზე საკმაოდ დიდი გავლენაც იქონია. ჰეროინზე დამოკიდებულებამ მუსიკოსისკარიერა გაანადგურა. მიუხედავად კლინიკაში მკურნალობისა და, როგორც ჩარლის მიაჩნდა, სრულიად გამოჯანმრთელებისა, მან ვერ შეძლო საქმიანობის გაგრძელება

მაილს დევისი - ამერიკელი ჯაზმენი, მესაყვირე და ბენდ-ლიდერი, რომელმაც დიდი ზეგავლენა იქონია XX საუკუნის მუსიკაზე. დევისი სათავეში ედგა ჯაზის მრავალ სტილსა და მიმართულებას. მაგალითად: ქულ-ჯაზი, მოდალ-ჯაზი და ფიუჟენი. მუსიკოს გამოარჩევდა ის, რომ არასდროს შემოიფარგლებოდა ჯაზის ერთი სტილით, რამაც მას დიდება მოუტანა: ფოტოზე: მაილს დევისი ისრაელში გამართულ კონცერტზე, 1987

ჯონ მაკლაფლინი - ბრიტანელი ვირტუოზი-გიტარისტი, რომელიც ჯაზ-ფიუჟენის სტილში უკრავდა. ის უფრო ცნობილია, როგორც მაილს დევისის ფიუჟენ ჟანრის ალბომების In A Silent Way и Bitches Brew მონაწილე, The Mahavishnu Orchestra დამფუძნებელი, 70-იანი წლების ჯაზ-როკის ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი წარმომადგენელი. ფოტოზე: ჯონ მაკლაფლინი ჩიკაგოში გამართულ კონცერტზე, 2007

პოპულარული საქსოფონისტის Kenny G სახელი დღესაც საკმაოფ ცნობილი ჯაზის მოყვარულებს შრის. ის უკვე 15 წელზე მეტია მუდმივად ჩანს Billboard-ის ჩარტებში. მუსიკოსი პრესტიჟული ჯილდოების ლაურეატია, რომელთა შორისაც განსაკუთრებული ადგილი უჭირავს "გრემის", მსოფლიოს მუსიკალური პრემიას Soul Train, ამერიკულ მუსიკალურ ჯილდოს და ჯილდოს NAACP Image. თუმცა ჯაზის ბევრმა მოყვარულმა არ იცის, რომ ნიჭიერი ოდესელი მუსიკოსის სახელი არის ინოკენტი გორელიკი. ხოლო Kenny G, ასევე კენეტი, როგორც მას უწოდებენ, მხოლოდ სასცენო ფსევდონიმია

კრის ბორი - ერთ-ერთი წამყვანი ჯაზმენი, რომელიც მსოფლიო სცენაზე უკრავს smoth jazz სტილში. ის მოთხოვნადია როგორც კომპოზიტორი და შემსრულებელი - მისი საკონცერტო გრაფიკი გაწერილია დღიურად. სოლო კარიერის წლების განმავლობაში მუსიკოსმა გამოსცა 13 ალბომი, მსმენელებმა მისი ჩანაწერების 3 მილიონზე მეტი დისკი შეიძინეს

ჯო კოკერი - ბრიტანელი მომღერალი, რომელიც ბლუზის და როკის ჟანრებში მღეროდა. ის იყო ბრიტანეთის იმპერიის ორდენის ოფიცერი. 70-იან წლებში ჯო კოკერს რეპერტუართან მნიშვნელოვანი გართულებები ჰქონდა ალკოჰოლის დიდი რაოდენობით მოხმარების გამო, ამიტომ მის რეპერტუარში ჩვენ შეგვიძლია მოვისმინოთ სხვა მომღერლების სიმღერების ვარიაციები. სამწუხაროდ, ალკოჰოლმა მომღერლის ძლიერი ხმა ჩახლეჩილ ბარიტონად აქცია

არტურო სანდოვალი 1949 წლის 6 ნოემბერს დაიბადა კუბის ქალაქ არტემისეში. ის ერთ-ერთი ყველაზე ცნობილი კუბელი ჯაზმენი იყო (პიანისტი და მესაყვირე). სიცოცხლის პერიოდში კუბაზე სანდოვალს დიდი გავლენა ჰქონდა ჯაზის ისეთ ლეგენდებზე, როგორებიც იყვნენ კლიფორდ ბრაუნი და დიზი გილესპი, რომელსაც ის 1977 წელს შეხვდა. გილესპი მალე გახდა მისი მასწავლებელი და კოლეგა, ისინი ერთად უკრავდნენ ევროპაში და კუბაზე, მოგვიანებით კი The United Nations Orchestra მთავარ როლებში. ფოტოზე: არტურო სანდოვალი მოსკოვში გამართულ კონცერტზე

ყველასათვის საყვარელი ექიმი ჰაუსი სერიალშიც უჩვენებდა საკუთარ მუსიკალურ შესაძლებლობებს. ცოტა ხნის წინ კი ჰიუ ლორიმ ჯაზში საკუთარი კარიერის შესახებ ცნობებით გაგვახარა. მიუხედავად იმისა, რომ მისი რეპერტუარი ცნობილი მომღერლების შემოქმედების გადაკეთებული ვარიანტებით არის აღსავსე, ჰიუ ჩვენთვის ნაცნობ მუსიკას უმატებს რომანტიზმს და განსაკუთრებულ ჟღერადობას

დიდიე ლოკვუდი - ჯაზის საუკეთესო მევიოლინე. დიდიე წარმოადგენს ფიუჟენის ევროპულ სტილს, არის "ოქროს" დისკების მფლობელი, კელტური და აღმოსავლური მუსიკისა და კულტურის ერთ-ერთი საუკეთესო შემსრულებელი