ორქიდეებად ქცეული ცისარტყელას ნამსხვრევები

ორქიდეას განსაკუთრებული მორწყვის მეთოდი აქვს. არის გავრცელებული აზრი, რომ მცენარე ორ კვირაში ერთხელ უნდა მოირწყას, რაც მიუღებელია.

მცენარის მოწყვას განაპირობებს მისი ფესვის შეფერილობა, რაც გამჭვირვალე ქოთანში ნათლად ჩანს. მოსარწყავ ფალენოფსისს ფესვები უღიავდება (უვერცხლისფერდება). როცა მოსარწყავია, მცენარეს ვდგამთ ღრმა თასში (მინიმუმ ქოთნის ზომა მაინც უნდა იყოს) და ვასხამთ წყალს (ზამთარში 25-35 გრადუსი ანუ თბილი, ზაფხულში 20-25 გრადუსი) ისე, რომ ორქიდეის ქოთნიდან გამოსული წყალი მოადგეს გარედან ქოთნის კიდეს, ანუ ყველა ფესვი დაეფაროს წლით, ვაჩერებთ დაახლოებით 15-20 წუთი, შემდეგ ვიღებთ თასიდან და როდესაც კარგად დაიწრიტება, ვდგამთ თავის ადგილზე. როცა მორწყვას დავასრულებთ, ნახავთ რომ ფესვები სულ ხასხასა მწავე შეფერილობის იქნება. აუცილებელია გავითვალისწინოთ: წყალი არ შეიძლება ფოთლის ცენტრში მოხვდეს ანუ როზეტში, საიდანაც ახალი ფოთოლი ვითარდება. ამან შეიძლება როზეტის ლპობა გამოიწვიოს. თუ მოხვდება წყალი ამ ადგილზე, საურველია ხელსახოცით ან ბამბით მალევე ამოვამშრალოთ. ეს საკითხი ზაფხულში უფრო ნაკლებად პრობლემურია, რადგან ტემპერატურა მაღალია და წყალი თავისით აორთქლდება როზეტიდან. ძალიან კარგია მცენარის მოსარწყავად გამოვიყენოთ წვმის წყალი, ბუნებაში ხომ ის წვიმის წყლით იკვებება. აგრეთვე სასურველია თევზების აკვარიუმიდან გადმოღვრილი წყალი. მცენარეს ძალიან მოსწონს კალიუმიანი საკვები, რომელიც ეხმარება უხვ ყვავილობაში.

Phalenopsis-ი და, ზოგადად, ორქიდეები შედარებით რთულად და სპეციფიკურად მრავლდებიან. არსებობს ბუნებრივი გამრავლების მეთოდი, როდესაც მცენარე საყვავილე ღერზე მოთავსებული კვირტიდან ივითარებს ახალ პატარა შვილ ორქიდეას, თუმცა ეს არც თუ ისე ხშირია.

არსებობს გამრავლების მეორე მეთოდი – ხელოვნური გზით. არის სპეციალური საცხი ჰორმონი Keiki orchid, რომელსაც ძალიან მცირე რაოდენობით ვადებთ ორქდეას საყვავილე ღეროზე განვითარებულ კვირტზე მას შემდეგ, რაც კვირტს შევაცლით ფრთხილად აპკს, რომელიც მას ფარავს, ისე, რომ არ დავაზინოთ. ამ მეთოდის დროს გასათვალისწინებელია შემეგი: 1. მცენარე აუცილებლად დაყვავილებულ მდგომარეობაში უნდა იყოს; 2. ძლიერი და ჯანმრთელი უნდა იყოს, რადგან ამ ჰორმონის გამოყენება ასუსტებს მას; 3. ამ მეთოდს მივმართავთ მეორე უკიდურესობის დროს, როდესაც ვხვდებით, რომ მცენარეს ვკარგავთ, მაგალითად,  დაიწვა მზეზე, დაეწყო როზეტის ლპობა, მაგრამ აქვს შერჩენილი საყავილე ჯანმრთელი ღერო. ასეთ შემთხვევაში ვცდილობთ, დავიტოვოთ სანაცვლოდ პატარა ორქიდეა. 

აუცილებელი გასათვალისწინებელი პირობაა ორქიდეებთან მუშაობისას სტერილურობა, რასაც დიდი ყურადღება უნდა მივაქციოთ.

Phalenopsis-ი ცუდად იტანს გადარგვას სუბსტრატის დარღვევით. ამიტომ თუ სუბსტრატს არ აქვს დარღვეული სტრუქტურა და ორქიდეა მასში თავს კარგად გრძნობს, უმჯობესია ბელტის დარღვევის გარეშე გადაიტანოთ უფრო დიდ ჭურჭელში. თავისუფალი სივრცე ამოავსეთ ახალი სუბსტრატით, ამასთან არ ჩააღრმავოთ და იმავე დონეზე ჩასვით როგორც გადარგვამდე იყო. გადარგვა ყვავილობის დასრულების შემდეგ განახორციელეთ, გაზაფხულზე ან შემოდგომის დასაწყისში. 

ორქიდეის გადარგვა აუცილებელია მხოლოდ შემდეგ შემთხვევებში: არსებულ კონტეინერში აღარ ეტევა, ცოცხალი და დაზიანებული ფესვები ერთმანეთში ჩაიხლართა, სუბსტრატში ბევრი მარილები დაგროვდა, კონტეინერი დაზიანდა.

ამ შემთხვევაში ფაქიზად ამოიღეთ ორქიდეა, ისე რომ რაც შეიძლება ნაკლებად დაზიანდეს ფესვთა სისტემა. გაათავისუფლეთ ფესვები ძველი სუბსტრატისგან, სტერილური იარაღით მოაცილეთ დაზიანებული და გამომშრალი ფესვები. ფრთხილად ჩამორეცხეთ ძველი სუბსტრატის ნარჩენები. ახალ ჭურჭელში ჩააფინეთ სუბსტრატი, ჩადეთ ორქიდეა, ფესვებს შორის არსებული სივრცე ამოავსეთ სუბსტრატით ისე, რომ არ დაფაროთ ორქიდეის ზრდის წერტილი. ოდნავ დაატენიანეთ გრუნტი და მოათავსეთ ორქიდეა ჩრდილში რამდენიმე დღით.  

დაავადებები და მავნებლები ორქიდეებზე ძირითადად არასწორი მოვლის გამო ჩნდება. თუ თქვენ მრავალჯერ დაარღვიეთ თქვენი ყვავილის მოვლის წესი, იცოდეთ, რომ შედეგიც ადეკვატური იქნება. და, მაინც, რა პრობლემები შეიძლება შეგხვდეთ:

მომჩვარული ფოთლები: მიზეზი შესაძლოა იყოს დაზიანებული ფესვთა სისტემა ან ტემპერატურული რეჟიმის დარღვევა;

ბზარი ფოთლის შუაში: მორწყვის შემდეგ ტემპერატურის მკვეთრი ცვლილება ან მექანიკური დაზიანება;

წანაზარდები, ნაბზარები, შავი ლაქები: მიზეზი შეიძლება იყოს მზის პირდაპირი სხივებით დაწვა;

ფოთლების ლპობა და ხმობა: მიზეზი შესაძლოა იყოს ტკიპები როზეტის შიგნით, მათთან საბრძოლველად აკარიციდული პრეპარატები გამოგადგებათ.

ფოთლის ქვედა მხარეს თხელი ვერცხლისფერი აბლაბუდა: მიზეზი — აბლაბუდისებრი ტკიპა. კვლავ აკარაციდი გამოიყენეთ.  

ორქიდეა წყვეტს ზრდას, ცუდად ყვავილობს: შესაძლო მიზეზი იქნება ნემატოდების კოლონია, რომელიც ფოთლის ქვედა მხარეს დასახლდა და მცენარის წვენით იკვებება. გამოიყენეთ ნემატოციდები.

 

ორქიდეა იმდენად ლამაზი ყვავილებით ანებივრებს ადამიანს, მისი მოვლა ყოველდღიურობაში არანაირ პრობლემას და სირთულეს არ წარმოადგენს. მთავარია საქმისადმი სწორი მიდგომა.