თბილისი, 31 ოქტომბერი — Sputnik. უკმაყოფილო კლიენტებს შეუძლიათ კომერციულ ბანკებს საქართველოს ეროვნულ ბანკში უჩივლონ, განაცხადა ფინანსისტმა ლია ელიავამ.
„საქართველოს მოსახლეობის უმრავლესობამ არც კი იცის, რომ ყველა კომერციული ბანკი ვალდებულია იქონიოს სპეციალურად შემუშავებული წერილობითი ფორმა, რომლის გამოყენებაც კლიენტს პრეტენზიების არსებობის შემთხვევაში შეუძლია და თუ მას კომერციული ბანკის ხელმძღვანელობის გადაწყვეტილება არ დააკმაყოფილებს, უფლება აქვს ეროვნულ ბანკში იჩივლოს“–აღნიშნა ლია ელიავამ.
ფინანსისტის თქმით, მოსახლეობის არაინფორმირებულობით არის განპირობებული საჩივრების ის მცირე რაოდენობაც, რომელიც ეროვნულ ბანკში კომერციულ ბანკებზე შემოდის და რომლითაც ის ასე ტრაბახობს.
„საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა არ იზრუნა იმაზე, რომ მოსახლეობისთვის მათი უფლებების შესახებ ეცნობებინა“–განაცხადა ფინანსისტმა.
ლია ელიავას თქმით, საბანკო მომსახურების გაწევისას მომხმარებლისათვის აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდების წესს ძირითადად კომერციული ბანკების საოპერაციო განყოფილების (ფრონტ–ოფისის)თანამშრომელბი არღვევენ.
ის რომ კომერციული ბანკების მხრიდან, საბანკო მომსახურების გაწევისას მომხმარებლისათვის აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდების წესის მოთხოვნები მნიშვნელოვანი დარღვევებით მიმდინარეობს, ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტის ოთარ ნადარაიას მიერ წარმოდგენილი კვლევებიც მოწმობს.
ეროვნული ბანკისა და „შემნახველი ბანკების ფონდის საერთაშორისო თანამშრომლობისთვის“(SBFIC) ერთობლივი კვლევა მიზნად ისახავს, კომერციული ბანკების მიერ საბანკო მომსახურების გაწევისას მომხმარებლისათვის აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდების წესის შესრულებასთან დაკავშირებული შესაძლო პრობლემების იდენტიფიცირებას და მათ გადასაჭრელად განკუთვნილი ღონისძიებების დაგეგმვის გზით შემდგომ რეაგირებას.
კვლევაზე მუშაობა 2015 წელს დაიწყო, რომელშიც რეგიონული მასშტაბით ექვსი კომერციული ბანკი იყო ჩართული.
მიუხედავად იმისა, რომ ბანკები ხელშეკრულების გაფორმებისას ითვალისწინებენ საქართველოს ეროვნული ბანკის „კომერციული ბანკების მიერ საბანკო მომსახურების გაწევისას მომხმარებლისათვის აუცილებელი ინფორმაციის მიწოდების წესის“ მოთხოვნებს, კვლევის შედეგების მიხედვით მოცემული ინფორმაციის მიწოდება მომხმარებელთან ურთიერთობისას მნიშვნელოვანი დარღვევებით მიმდინარეობს.
აღსანიშნავია, რომ საქართველოს ეროვნული ბანკის ინიციატივით, ანალოგიური კვლევა „შემნახველი ბანკების ფონდმა საერთაშორისო თანამშრომლობისთვის“ (SBFIC) 2012 წელსაც ჩაატარა, რომლის ფარგლებშიც მნიშვნელოვანი ხარვეზები გამოვლინდა.
„მიუხედავად იმისა, რომ 2011 წლის შემდეგ პროგრესი არის, აშკარაა, რომ ამ მიმართულებით კომერციული ბანკების მიერ ჩატარებული სამუშაოები არასაკმარისია“, — აღნიშნა ოთარ ნადარაიამ.
კვლევისას შედეგებმა დაადასტურა, რომ კვლავ პრობლემურია მთელი რიგი საკითხები, მაგალითად როგორიცაა ინფორმაციის პროაქტიული გამჟღავნება. ძირითად შემთხვევებში კომერციული ბანკები მომხმარებლებს ზეპირსიტყვიერად არ აცნობენ ისეთ მნიშვნელოვან ინფორმაციას, როგორიცაა კრედიტის ეფექტური საპროცენტო განაკვეთი, სავალუტო რისკი და ფინანსური ხარჯები. ასევე, მომსახურების გაწევის დროს არ ხდება პრეტენზიის დაფიქსირების შეთავაზება ბანკის მხრიდან. გარდა ამისა, ზოგიერთ შემთხვევაში, მომხმარებელს თავისი ინციატივით პრეტენზიის დაფიქსირების კუთხითაც შეექმნა პრობლემა. პრობლემები დაფიქსირდა ხელშეკრულების გადაცემასთან დაკავშრებითაც.
რაც შეეხება რეაგირებას, როგორც ოთარ ნადარაიამ განაცხადა, საქართველოს ეროვნული ბანკი ამ საკითხთან დაკავშირებით გააგრძელებს ინტენსიურ დაკვირვებას და კვლევას და ამ პრობლემის მოსაწესრიგებლად მარეგულირებელი ჩარჩოს გამკაცრებასაც არ გამორიცხავს.
„ჩვენ ვმსჯელობთ გარკვეულ ვადებზე, სავარაუდოდ ეს იქნება სამთვიანი ვადა რა პერიოდშიც ბანკებმა მთლიანად თუ არა, არსებითად მაინც უნდა გამოასწორონ მდგომარეობა და შემდეგ უკვე განვიხილავთ უფრო მკაცრი სანქციების საკითხს, მათ შორის საერთაშორისო პრაქტიკაში ე.წ. name and shame policy, რომელიც ნიშნავს, რომ ამ საკითხებზე მომხმარებელთა უფლებების დაცვასთან დაკავშირებით ვრცელდება არა მხოლოდ სისტემური ინფორმაცია, არამედ ვრცელდება უფრო ბანკების ჭრილში და ვფიქრობ ეს შეიძლება ნამდვილად იყოს უფრო ქმედითი ინსტრუმენტი ამ მიმართულებით“, — განაცხადა ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტმა.
