მარია მერკულოვა
სინამდვილეში ეს საწვავი თითქოს არის, მაგრამ არც არის. და, როგორც ჩანს, არც მალე იქნება.
80 მილიარდი დოლარის ღირებულების 320 მილიარდი კუბური მეტრი ― სოლიდურზე მეტად ჟღერს.
ანალიტიკოსები შეეცადნენ გამოეთქვათ თავიანთი შეფასებები და გაეკეთებინათ მაკროეკონომიკური პროგნოზები ანკარის ბოლოდროინდელი განცხადების შემდეგ შავ ზღვაში გაზის რეზერვების აღმოჩენის შესახებ. განიხილეს – დააკმაყოფილებს თუ არა თურქეთი საკუთარ საჭიროებებს, ან შეძლებს თუ არა გახდეს მინიმუმ რეგიონული მნიშვნელობის ექსპორტიორი. ვიღაცამ „თურქული ნაკადის“ მიმართ შეშფოთება გამოთქვა, სხვებმა მოპოვების ღირებულება შეაფასეს.
სინამდვილეში ყველაფერი გაცილებით მარტივია და ყველა გამოთვლა რესპუბლიკაში შიდა მოვლენების გათვალისწინებით უნდა განხორციელდეს. რახმი თურანი, თურქული გამოცემა Sözcü-ს სტატიების ერთ-ერთი ავტორი იხსენებს, რომ ქვეყანამ უკვე შეიმუშავა პოლიტიკური ტრადიცია – არჩევნების წინ ნავთობის ან გაზის აღმოჩენის შესახებ გრანდიოზული ამბების მოხსენება.
უახლოესი არჩევნები დაგეგმილია 2023 წლისთვის და, როგორც ჩანს, ჯერ კიდევ ნაადრევია ფართომასშტაბიანი პიარკამპანიის დაწყება. ამ დროისათვის ხელისუფლება აპირებს საბადოს მოპოვებას. ასე რომ, სამი წლის განმავლობაში სათაურები შეიძლება კიდევ უფრო ლამაზი, ხმამაღალი და უფრო მნიშვნელოვანი გახდეს.
ახლა თურქეთი პრაქტიკულად მთლიანად არის დამოკიდებული საზღვარგარეთიდან “ლურჯი საწვავის“ მიწოდებაზე, ელექტორატის ხმის მიცემამდე დარწმუნება კი ძვირი ღირს. რადგან ეს წარმოდგენილია, როგორც ქვეყნის თითქმის ყველა ეკონომიკური პრობლემის გადაჭრის გზად.
Sözcü-ში ამას არ ეთანხმებიან: ჯერ ერთი, ნაკლებად სავარაუდოა, რომ სულ რაღაც სამ წელიწადში რესპუბლიკა შეძლებს მოპოვებისა და დამუშავების ყველა პროცესის რეგულირებას. მეორეც, მომავალი შვიდი წლის განმავლობაში წარმოების ლიმიტი წელიწადში 8-10 მილიარდი კუბური მეტრია, და ეს მხოლოდ თურქეთის საჭიროების მეხუთედია. თუ სრული ენერგოდამოუკიდებლობა დადგება, ეს არ იქნება მალე, ასკვნის მასალის ავტორი.
მისი თქმით, განვლილი 18 წლის განმავლობაში სამართლისა და თურქების განვითარების პარტია ცხრაჯერ უფრო ძლიერად ხარობდა აღმოჩენილი ნავთობის საბადოს გამო. მაგრამ ხმის მიცემის შემდეგ ამ ყველაფერს რატომღაც ივიწყებენ. ნახშირწყალბადური წინასაარჩევნო ტრადიცია ძალიან დიდი ხნის წინ დაარსდა, სულ მცირე, 65 წლის წინ, როდესაც პრემიერი დემოკრატიული პარტიის ლიდერი ადნან მენდერესი იყო.
მაშინ გაზეთები გამოდიოდა ხმამაღალი სათაურებით: „თრაკიაში აღმოჩენილია მდიდარი ნავთობის საბადო!“ თუმცა, გახდა თუ არა ეს ყბადაღებული „ახალი ეპოქის დასაწყისი“ და რესპუბლიკის ენერგეტიკული დამოუკიდებლობის გარანტი? აშკარად – არა.
რედაქცია შესაძლოა არ ეთანხმებოდეს ავტორის მოსაზრებებს
