საქართველოს საგარეო სავაჭრო ბრუნვა: როდის გაუმჯობესდება ვითარება?

© Sputnik / Alexander Imedashviliბათუმის პორტი
ბათუმის პორტი - Sputnik საქართველო
გამოწერა
ექსპერტების განცხადებით, ქვეყნის კრიზისიდან გამოსაყვანად აუცილებელია ხელისუფლების ეკონომიკურმა გუნდმა ეკონომიკის განვითარების სტრატეგიული გეგმა შეიმუშაოს.

თბილისი, 22 დეკემბერი – Sputnik. საქართველოში პანდემიის ფონზე ვაჭრობა ეცემა – 2020 წლის დასაწყისიდან საგარეო სავაჭრო ბრუნვა, გასული წლის იანვარი–ნოემბერთან შედარებით, 14,6%-ით შემცირდა და 10,2 მილიარდ დოლარზე მეტი შეადგინა (არაორგანიზებული ვაჭრობის გაუთვალისწინებლად), ნათქვამია სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის „საქსტატის“ მასალებში. 

სარფის საბაჟო - Sputnik საქართველო
საქართველოს საგარეო ვაჭრობა ვარდნას აგრძელებს

2020 წლის იანვარი–ნოემბრის პერიოდში ექსპორტზე 3 მლრდ დოლარზე მეტი ღირებულების ქართული პროდუქცია გავიდა – 11,3%-ით ნაკლები გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით.

2020 წლის დასაწყისიდან იმპორტმა დაახლოებით 7,2 მლრდ დოლარი შეადგინა, რაც გასული წლის იანვარი–ნოემბრის პერიოდთან შედარებით 15,9%-ით ნაკლებია.

საქართველოს უარყოფითმა სავაჭრო ბალანსმა იანვარი–ნოემბერში დაახლოებით 4,2 მლრდ დოლარზე შეადგინა, რაც მთლიანი საგარეო სავაჭრო ბრუნვის 40,9%-ია.

რით ვაჭრობს საქართველო

საქართველოდან საქონლის ფართო ასორტიმენტი გააქვთ – სპილენძის მადნები და კონცენტრატები, ფეროშენადნობები, მსუბუქი ავტომობილები, ნატურალური ღვინო, სამკურნალო საშუალებები, მინერალური წყლები, დამუშავებული ან ნახევრადდამუშავებული ოქრო, თხილი და სხვ.  

ქართული ღვინო - Sputnik საქართველო
ჩინეთში ქართული ღვინით დაინტერესდნენ

2020 წლის დასაწყისიდან გაიზარდა მხოლოდ სპილენძის მადნებისა და კონცენტრატების (13,1%), სპირტიანი სასმელების (3,2%), ოქროს (28,4%) და თხილის (40,2%) ექსპორტი. 

ამავე დროს შემცირდა მსუბუქი ავტომობილების ექსპორტი 42,5%-ით, ფეროშენადნობების – 11,5%-ით, ნატურალური ყურძნის ღვინის – 8,1%-ით, სამკურნალო საშუალებების – 45,6%-ით, მინერალური და მტკნარი წყლების – 15,3%-ით.

რა შემოაქვთ საქართველოში

საქართველოში შემოდის ნავთობი და ნავთობპროდუქტები, მსუბუქი ავტომობილები, ნავთობის აირები და აირისებრი ნახშირწყალბადები, სპილენძის მადნები და კონცენტრატები, სამკურნალო საშუალებები, ხორბალი, ელექტროენერგია, სატელეფონო აპარატები და სხვ. 

2020 წლის დასაწყისიდან მხოლოდ ხორბლის (5%) იმპორტი გაიზარდა. ამავე დროს, აღნიშნულ პერიოდში მსუბუქი ავტომობილების იმპორტი დაეცა 32,4%-ით, ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების — 34,3%-ით, სამკურნალო საშუალებების – 10,5%-ით, ნავთობის აირებისა და აირისებრი ნახშირწყალბადების – 11,5%-ით, სატელეფონო აპარატების – 17,9%-ით და ა.შ.

ვისთან ვაჭრობს საქართველო

საქართველოს ყველაზე დიდი სავაჭრო პარტნიორები 2020 წლის დასაწყისიდან არიან თურქეთი, რუსეთი და ჩინეთი — ამ ქვეყნებთან სავაჭრო ბრუნვამ იანვარი-ნოემბრის პერიოდში 3,7 მილიარდ დოლარს გადააჭარბა, რაც მთლიანი სავაჭრო ბრუნვის 36,3%-ია. 

ღამის თბილისი - Sputnik საქართველო
თურნავა: ეკონომიკის გაჯანსაღება ლარის კურსზე დადებითად იმოქმედებს

პირველ ადგილზეა თურქეთი – მეზობელ ქვეყანასთან საგარეო სავაჭრო ბრუნვამ მიმდინარე წლის დასაწყისიდან 1,4 მლრდ დოლარზე მეტი შეადგინა, რაც საქართველოს მთლიანი სავაჭრო ბრუნვის 14%-ია. ორ ქვეყანას შორის სავაჭრო ბრუნვა, გასული წლის იანვარი–ნოემბერთან შედარებით, 12,6%-ით შემცირდა.

2020 წლის დასაწყისიდან თურქეთში გავიდა 31,3 ათასი ტონა ფეროშენადნობები, დაახლოებით 1,2 ათასი ტონა ტრიკოტაჟის ნაწარმი, 5,6 ათას ტონაზე მეტი თევზის ან ზღვის ძუძუმწოვრების ცხიმები, ქონები და მათი ფრაქციები და სხვა საქონელი.

აღნიშნულ პერიოდში თურქეთიდან შემოვიდა 63 ათას ტონაზე მეტი შავი ლითონების მილები, მილაკები და ღრუ პროფილები, 444,7 ტონა სამკურნალო პრეპარატები, დაახლოებით 21,5 ათასი ტონა შავი ლითონების მეტალოკონსტრუქციები და ა.შ.

მეორე ადგილზეა რუსეთი

2020 წლის დასაწყისიდან საქართველოსა და რუსეთს შორის ბრუნვა 2019 წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით შემცირდა 7,3%-ით და შეადგინა 1,3 მლრდ დოლარზე მეტი – საქართველოს მთლიანი საგარეო სავაჭრო ბრუნვის 11,6%. 

ფქვილი - Sputnik საქართველო
როგორ აისახება რუსეთში ხორბლის ექსპორტზე შეზღუდვების დაწესება საქართველოში პურის ფასზე?
 

წლის დასაწყისიდან საქართველოდან რუსეთში გავიდა დაახლოებით 91,9 ათასი ტონა ფეროშენადნობები, 32,7 ათას ტონაზე მეტი ყურძნის ნატურალური ღვინო, 60,2 ათას ტონაზე მეტი მინერალური და მტკნარი წყალი, დაახლოებით 5,4 ათასი ტონა სპირტიანი სასმელი და ა.შ.

რუსეთი საქართველოში საწვავის ყველაზე მსხვილი მომწოდებელია. რუსეთიდან წლის დასაწყისიდან 313,9 ათას ტონაზე მეტი ნავთობი და ნავთობპროდუქტები შემოვიდა.

რუსეთიდან ასევე შემოვიდა 448,4 ათას ტონაზე მეტი ხორბალი, დაახლოებით 124,7 ათასი ტონა ნავთობის აირები, დაახლოებით 35,1 ათასი ტონა მზესუმზირის ზეთი და ა.შ.

მესამე ადგილზეა ჩინეთი

საქართველოს საგარეო ბრუნვამ ჩინეთთან დაახლოებით 1,1 მლრდ დოლარი შეადგინა, რაც მთლიანი საგარეო ბრუნვის 10,7%-ია. სავაჭრო ბრუნვა ორ ქვეყანას შორის, გასული წლის ამავე პერიოდთან შედარებით, 11,6%-ით გაიზარდა. 

ავტოგასამართი სადგური - Sputnik საქართველო
რა უწყობს ხელს ნავთობპროდუქტების იმპორტის ზრდას საქართველოში

წლის დასაწყისიდან საქართველოდან ჩინეთში გავიდა დაახლოებით 252,3 ათასი ტონა სპილენძის მადნები და კონცენტრატები, დაახლოებით 12,7 ათასი ტონა ძვირფასი ლითონები, 3,1 ათას ტონაზე მეტი ყურძნის ნატურალური ღვინო და ა.შ.

ჩინეთიდან შემოვიდა დაახლოებით 34,2 ათასი ტონა ბრტყელი ნაგლინი ნახშირბადიანი ფოლადისგან, 8,6 ათას ტონაზე მეტი საბურავები და ა.შ.

საქართველო ასევე ვაჭრობს სხვა ქვეყნებთან

საქართველოს სავაჭრო პარტნიორების ათეულში ასევე შედიან: აზერბაიჯანი – 831,3  მილიონ დოლარზე მეტი, სომხეთი – დაახლოებით 555,7 მილიონი დოლარი, უკრაინა – 539,2 მილიონ დოლარზე მეტი, აშშ – დაახლოებით 568,4 მილიონი დოლარი, გერმანია – დაახლოებით 404,4 მილიონი დოლარი, ბულგარეთი – დაახლოებით 383,4 მილიონი დოლარი, იტალია – 193,7 მილიონ დოლარზე მეტი.

როდის გაუმჯობესდება ვითარება ვაჭრობაში?

კორონავირუსმა სერიოზული დარტყმა მიაყენა ქვეყნის ეკონომიკას – ზარალი მიადგა სასტუმროებს, რესტორნებს, სავაჭრო ცენტრებს. საფრთხის წინაშე აღმოჩნდა საფინანსო სექტორი, სამშენებლო, უძრავი ქონების, წარმოებისა და განათლების სფეროები.

„საერთაშორისო პროგნოზირებისა და კვლევების ცენტრის“ ვიცე-პრეზიდენტი ნიკა შენგელია მიიჩნევს, რომ საგარეო ვაჭრობაში ვითარება 2021 წლის მაისი–ივნისამდე არ გაუმჯობესდება. 

წიგნის ბაზრობა - Sputnik საქართველო
COVID-19-მა წიგნის ბიზნესის სფეროს დაარტყა – გამომცემლები ხელისუფლებას დახმარებას სთხოვენ

„ერთადერთი, რამაც დადებითად იმოქმედა ექსპორტზე, ეს ხილის უცხოეთში გატანაა. მაგრამ თუ ჩვენ ვსაუბრობთ იმის შესახებ, თუ რა გავლენას მოახდენს ეს მონაცემები ლარის კურსზე, ვიტყოდი, რომ ყოველივე ეს მაინც ნეგატიურად მოქმედებს, რადგანაც უარყოფითი სალდო წლების განმავლობაში გრძელდება. ხოლო ექსპორტის თვალსაზრისით ჩვენ ვერ ვხედავთ რაიმე სახის დადებით დინამიკას, რომ ექსპორტი 2021 წლის ზაფხულამდე მნიშვნელოვნად გაიზრდება“, – განაცხადა „Sputnik-საქართველოსთან“ შენგელიამ.

მისი თქმით, ექსპორტის ზრდის ხელშეწყობისთვის საქართველოს მთავრობამ ეკონომიკა სამი მიმართულებით სწრაფად და რევოლუციური გზით უნდა განავითაროს.

„პირველი მიმართულება ახალი ტექნოლოგიების დანერგვაა, მეორე – ბიოფარმაცევტული ბაზრის განვითარება, მესამე და მთავარი კი ქვეყანაში არსებული სასარგებლო წიაღისეულის გადამუშავება და ექსპორტზე საბოლოო სახით გატანაა“, – განაცხადა შენგელიამ.

ამასთან, მისი განმარტებით, საქართველოში არსებობს პრობლემა, რომელიც ეროვნულმა ბანკმა თავისი ფულად–საკრედიტო პოლიტიკით შექმნა.

„დღეს საპროცენტრო განაკვეთი 8%-ს შეადგენს. რაც ნიშნავს, რომ კომერციული ბანკებიდან სესხები არ გაიცემა 11–12%-ზე ნაკლებ. ასეთი პროცენტების პირობებში ამ მიმართულებებიდან ვერც ერთი განვითარებას ვერ შეძლებს“, – განაცხადა შენგელიამ.

ეკონომისტი მიიჩნევს, რომ ქვეყნის კრიზისიდან გამოსაყვანად აუცილებელია ეკონომიკის განვითარების სტრატეგიული გეგმა, რომლის განხორციელებაც პუნქტობრივად მოხდება.

 

ყველა ახალი ამბავი
0