ლია მიქაძის გახსენება: ტელევიზიაზე ჩემს ცხოვრებაში არ ვიფიქრებდი

— ნამდვილად ასე იყო. ტელევიზიაზე ჩემს ცხოვრებაში არ ვიფიქრებდი. დედას მოსკოვში ხშირად დავყავდი და ტელევიზიაზე გარკვეული წარმოდგენა მქონდა, მაგრამ შიგნით რა ხდებოდა, არ ვიცოდი. მოკლედ, ვინც მოსკოვში ჩადიოდა, მერე ტელევიზიაზე აღფრთოვანებული ჰყვებოდა – ეს რა კარგი რამეაო. იმ პერიოდში თბილისში კაკო ძიძიგურს საქართველოს ტელევიზიისთვის თანამშრომელები უნდა აეყვანა და ამისთვის დიქტორთა კონკურსი გამოცხადდა. მიშა თუმანიშვილმა, რომელიც ჩემი პედაგოგი იყო, ამ კონკურსზე ჩემი ფოტოები ისე გაგზავნა, ამის შესახებ არაფერი ვიცოდი. 19 წლის ვიყავი, როცა ტელევიზიაში მუშაობა დავიწყე.

— რასაკვირველია. როდესაც ტელევიზიაში მივედი, მაშინ ვიწრო ფირი არც არსებობდა. საინფორმაციო მასალას ფოტოებზე ვიღებდით და ეთერში ისე გადიოდა. იმ საინფორმაციოს ერქვა „რა ხდება დედაქალაქში“, რომელიც წლინახევრის მერე „მოამბე“ გახდა. მაშინ არანაირი ტექნიკური საშუალება არ გვქონდა. ეს იყო პატარა სადიქტორო სტუდია, საიდანაც ახალი ამბები უნდა წაგვეყვანა. ის ოთახი 42 კვადრატული მეტრი იყო და იქ ერთი კამერა იდგა. მერე, ერთი წლის შემდეგ მეორე კამერაც შემოიტანეს და ცოტა ამოვისუნთქეთ. კიდევ ერთი წლის შემდეგ კი ვიწრო ფირიც შემოვიდა. მოგვიანებით მოსკოვში სიარული დავიწყეთ ჩვენი გადაცემებით. პირველად საკავშირო ცენტრალური ტელევიზიის ეთერში ჩვენი გადაცემით 1959 წელს გავედით, როცა მთელი საღამო გაკეთდა. ყველა რესპუბლიკას თვეში ერთხელ ერთ საღამოს უთმობდნენ. აქ ყველა დარგი უნდა ყოფილიყო გაშუქებული: ახალი ამბები, საბავშვო თემატიკა, კულტურა, სპორტი.

— ალბათ იმიტომ, რომ ღია ფერები და არაქართული, ევროპული გარეგნობა მქონდა.

— ცენტრალური ტელევიზიის მთელ სადიქტორო ჯგუფთან ახლო ურთიერთობა მქონდა. ესენი იყვნენ იგორ კირილოვი, ვალია ლეონტიევა, ანა შილოვა, ნინა კონდრატოვა. ვინც ჩამოვთვალე, აქედან მხოლოდ კირილოვია ცოცხალი. საერთოდ, ვინც ცოცხალია, მათ მოსკოვში ხელის გულზე ატარებენ, ტელევიზიით გადაცემებიც კი მიჰყავთ.

— ჩვენთან ბევრი უცხოელი სტუმარი ჩამოდიოდა. მახსენდება, ჩამოსული იყო იტალიური კინოს ვარსკვლავი ლუჩია ბოზე და მისი ქმარი, ცნობილი ტორეადორი დომენგინი. ტელევიზია ახალი გახსნილი იყო, 7 თუ 10 იანვარი იყო, როცა ჩვენთან „მეტროპოლიტენის“ თეატრის პრიმა ბალერინა იყო ჩამოსული. ეს იყო ჩვენი პირველი უცხოელი სტუმარი. რაც შეეხება უცხოეთში გასვლას, 1966 წელს მე, როგორც „გოქსის“ წევრი, ამერიკაში ვიყავი. „გოქსი“ უცხოეთთან საზოგადოებრივი კავშირი იყო და ამ ხაზით რომ დავდიოდით, ძალიან საინტერესო ხალხს ვხვდებოდით. ამერიკაში საქართველოდან ვიყავით აკაკი ხორავა, იონა ტუსკია და მე, მოსკოვიდან კი იყვნენ გიორგი ტოვსტონოგოვი და ვერა მარეცკაია. ჩვენ მოვიარეთ მთელი ამერიკა, კანადა, შემდეგ ბელგია. მაგრამ ეს არ იყოს უცხოეთში ჩემი პირველი გასვლა, მანამდე ჩეხეთში ვიყავით.

— იცით რა ხდება? მე ისეთ ხალხთან და ისეთ გარემოში ვიზრდებოდი, რომ ჩემთვის ბევრი რამ უცხო მაინც არ იყო. დედა ექიმი მყავდა, დედის მხრიდან კი იყვნენ მედიცინაში სხვადასხვა სკოლების დამაარსებლები – პეტრე სარაჯიშვილი, მამამთავრიშვილი, ერისთავი. ჩემი დეიდაშვილი იყო ტოვსტონოგოვის მოსწავლე, ერთ-ერთი პირველი თეატრმცოდნე ნათელა ურუშაძე. ასეთი ხალხი ხშირად მოდიოდა ჩვენთან სახლში.

— ტოვსტონოგოვი, გიორგი ალექსანდროვიჩი თბილისში დაიბადა და გაიზარდა. მაშინ არ იყო მსოფლიოში ცნობილი რეჟისორი და თეატრალურ ინსტიტუტში ასწავლიდა. ვინც კი ცნობილი გვყავდა, ძალიან ბევრი საუკეთესო მსახიობი, ყველა მან გაზარდა. ზოგიერთს შეგახსენებთ: გოგი გეგეჭკორი, ეროსი მანჯგალაძე, ლენა ყიფშიძე და ამ თაობის ყველა მსახიობი! გიორგი ალექსანდროვიჩთან ერთად ამერიკაშიც ვიყავი და ჩვენი მეგობრობა მერეც გავაგრძელეთ. ლენინგრადში როცა ჩავდიოდი, აუცილებლად უნდა მივსულიყავი თეატრში და გიორგი ალექსანდროვიჩი და მისი ოჯახის წევრები მენახა. მას არაჩვეულებრივი დედა და და ჰყავდა. მისი და ნათელა ახლახან გარდაიცვალა. მისი მეუღლე ჟენია არაჩვეულებრივი მსახიობი იყო, რომელიც ტოვსტონოგოვმა მერე პეტერბურგში გადაიყვანა.