საქართველოს პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი ღარიბაშვილმა და თბილისში სამუშაო ვიზიტით ჩასულმა ნატოს სამხედრო კომიტეტის თავმჯდომარემ, სამხედრო-საჰაერო ძალების ფელდმარშალმა სტიუარტ ფიტჩმა 29 აპრილს ორმხრივი თანამშრომლობის საკითხებზე იმსჯელეს - ეროვნული არმიის 30 წლისთავისადმი მიძღვნილი ზეიმის ფონზე.
შეგახსენებთ, რომ „პარტნიორობა მშვიდობისათის“ 1994 წელს დაიწყო, ხოლო 2006 წელს პარლამენტმა ერთხმად დაუჭირა მხარი საქართველოს ნატოში ინტეგრაციას. მაგრამ 2014 წლის „არსებითი პაკეტი“ კვლავ პრობლემად რჩება - ახალი ინიციატივები მუხრუჭდება.
ღარიბაშვილმა და ფიტჩმა განსაკუთრებული ყურადღება დაუთმეს: შავი ზღვის უსაფრთხოებას, თბილისის როლს საერთო ევროატლანტიკური უსაფრთხოების მხარდაჭერაში, ავღანეთში მისიის დასრულებას.
საზეიმო ღონისძიებაზე ფიტჩმა განაცხადა, რომ „არსებობს ძალიან ხანგრძლივი და ღირსეული ისტორია, რომელიც ნატოსა და საქართველოს მტკიცე პარტნიორობის სიმბოლოა“ და „ჩრდილოატლანტიკურმა ალიანსმა საქართველოს გაძლიერებული შძესაძლებლობების სტატუსი კიდევ სამი წლით გაუხანგრძლივა“. მისი თქმით, ეს ყველაფერი ურთიერთხელსაყრელია, თუმცა საქართველოსთვის სარგებელი ჯერ კიდევ არ ჩანს - 15 წლის შემდეგაც კი წევრობის გარანტიას ვერავინ იძლევა.
საქართელოს პრემიერ-მინისტრმა აღნიშნა, რომ ეროვნული არმიის განვითარება „მჭიდრო საერთაშორისო თანამშრომლობაზეა დამოკიდებული, რაც ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობის ერთ-ერთი უმთავრესი საფუძველია“.
კონკრეტული ციფრებითა თუ ფაქტებით პარტნიორობის კომპლემენტარული შეფასებები არ დასტურდება, საზეიმოდ გაცხადებულ „დემოკრატიულ ფასეულობებს“ ბრძოლის ველზე არანაირი მნიშვნელობა არ აქვს. სიმართლე ისაა, რომ საქართველოს ალიანსში შესვლას შეიძლება სერიოზული კონფლიქტი მოჰყვეს რუსეთთან, რაც ნატოში არავის უნდა. სამხრეთ კავკასიაში საიმედო პლაცდარმის დაკარგვა ვაშინგტონისა და ბრიუსელის სტრატეგოსებს არ სურთ, ამიტომ სამხედრო „ასპირანტს“ პერიოდულად ახალ ჰორიზონტებსა და ციურ მანანას ჰპირდებიან.
შავი ზღვის უსაფრთხოება
სანაპირო აკვატორიის უსაფრთხოების უზრუნველსაყოფად საქართველოს შსს-ს რამდენიმე საპატრულო კატარღა ჰყავს, რომლებიც ნატოს სახომალდე დაჯგუფებებში ვერ ინტეგრირდება ტექნოლოგიურად - ძალიან მცირე სიმძლავრისანი არიან და ცუდად შეიარაღებული.
მაგრამ ფოთის საზღვაო პორტი ძალიან მოხერხებულია უფროსი პარტნიორების სამხედრო-საზღვაო ძალების შესასვლელად (ეკიპაჟების დასვენება, მარაგების შევსება, ლოგისტიკური ბაზა რუსეთის, ირანისა და სხვა ქვეყნების მიმართ „ძალის პროექციისთვის). ალიანსის მიერ ქართული საპორტო ინფრაქტრუქტური ცალმხრივი, ანგარებიანი გამოყენება ორმხრივ სარგებლად და ქვეყნის თავდაცვისუნარიანობის განმტკიცებად განიხილება. დიდი ერთობლივი სამუშაოს შედეგად ვერ ჩაითვლება ისედაც უსაფრთხო შავ ზღვაში რეიდები - ეს სრულიად უაზრო პროცესია.
მრავლისმეტყველია ვაშინგტონის მიერ თებერვალში გამოქვეყნებული გეგმები შავი ზღის რეგიონში სამხედრო ბლოკ საქართველო-მოლდოვა-უკრაინის ფორმირების თაობაზე. სამხედრო-საზღვაო პოტენციალი ამ „სამკუთხედში“ პრაქტიკულად არ არსებობს, პროექტი აშშ-ის ინტერესებში მუშავდება რუსეთის წინააღმდეგ, როგორც „შეკავების“ ინსტრუმენტი.
ავღანური გაკვეთილები
ავღანეთის ომის 20 წლის განმავლობაში ამერიკელებმა და მათმა მოკავშირეებმა ვერ დაამარცხეს ტერორისტები. ამერიკელ სამხედროებთან ერთად ავღანეტიდან მისი მოკავშირეები და პარტნიორებიც გადიან, მათ შორის საკმაოდ მრავალრიცხოვანი ქართული კონტინგენტიც - 860 კაცი. საქართველოს თავდაცვის სამინისტროს მონაცემებით, ავღანეთში მისიის განმავლობაში (2004 წლიდან) 32 ქართველი სამხედრო დაიღუპა. ამ ომის მიზნები მიღწეული არ არის, თუმცა პრემიერმა ღარიბაშვილმა მანამდე განაცხადა, რომ საქართველომ ამგვარად ნატოს სრულფასოვანი წევრობის უფლება დაამტკიცა.
სწორი დასკვნები არ გაკეთებულა. ამერიკელები, რომლებმაც ცუდად შეიარაღებულ თალილბებთან დამარცხდნენ, დღეს ევროპის „დაცვისკენ“ ისწრაფვიან მათ მიერვე დანიშნული მოწინააღმდეგისგან. და მიმდებარე ქვეყნებს არეკრუტებენ სხვისი ხელით ომისთვის. რაში სჭირდება ეს საქართველოს?
ქვეყნის რეალურ თავდაცვისუნარიანობას არაფერი აქვს საერთო ნატოს წევრობასთან, ალიანსის სამხედრო ოპერაციებში მონაწილეობასთან, უცხოელი ფელდმარშალის მხარზე გამამხნევებელ შემოკვრასთან. საქართველო 92-ე ადგილზეა სამხედრო ძლიერების მსოფლიო რეიტინგში Global Firepower – ზიმბაბვეს შემდეგ. 20 ათასიან არმიას შეიარაღებაში ჰყავს: 160 ტანკი, 150 საარტილერიო დანადგარი, ზალპური ცეცხლის 50 სისტემა, ათი ძველი მოიერიშე Су-25. და გამოსადეგია ნატოს ოპერაციებისთვის ახლო აღმოსავლეთში. მაგრამ საქართველოს მეტად შეზღუდული სამხედრო-პოლიტიკური გავლენა აქვს „საშინაო“ რეგიონში.
რეფორმების უსასრულობა
ნატოელმა სპეციალისტებმა 16 ახალი ინიციატივა შეიმუშავეს _ თავდაცვითი რეფორმების რეალიზაციისთვის, საქართველოსა და ნატოს ოპერატიული შესაბამისობის ამაღლებისთვის, მდგრადობის გაზრდისთვის, გამჭვირვალობისა და ანგარიშვალდებულებისთვის. ითქვა, რომ ახალი პაკეტი მოიცავს ჰაერს, ხმელეთს, ზღვასა და კიბერსივრცეს - ტაქტიკურ, ოპერატიულ და სტრატეგიულ დონეებზე, ნატო-საქართველოს რეგულარულოი სწავლებების ჩათვლით. და მაინც, სიტყვა უფრო მეტია, ვიდრე თავდაცვისუნარიანობის რეალური განმტკიცება.
მაგალითად, სამი „სრულიად ახალი“ ინიციატივა - ეს სამხედრო-სამედიცინო პოტენციალისგანვითარება, ქვეყანაში ინგლისური ენის სწავლების გაფართოება, კოდიფიცირერბისა და სტანდარტიზაციის სისტემის სრულყოფა. ახალ თვითმფრინავებსა და ტანკებს უფროსი პარტნიორები არ იძლევიან. ასეთი რეფორმები შეიძლება ათობით წლის განმავლობაში გაგრძელდეს - „ასპირანტის“ გამოყენებით ყველგან და ყველანაირად.
რედაქცია შეიძლება არ ეთანხმებოდეს ავტორის მოსაზრებებს!