ნატალია დემბინსკაია
სწორედ დემოკრატები მოითხოვდნენ ცოტა ხნის წინ რუსეთისთვის რადიკალური ზომების, ე.წ. ჯოჯოხეთური სანქციების დაწესებას. რით ემუქრება ეს რუსეთს?
რუსეთის სახელმწიფო ვალი
„ჩვენ რუსეთის მიმართ პოზიციების სერიოზულ გამკაცრებას ველოდებით. ბაიდენის გუნდში მოსკოვისადმი სიძულვილი მართლაც განსაცვიფრებელია“, — ციტირებს გაზეთი Financial Times ვაშინგტონელი მაღალჩინოსანი დიპლომატის სიტყვებს.
მაგრამ ერთია პოლიტიკური დეკლარაციები და სულ სხვაა ნაბიჯები პრეზიდენტის პოსტზე. როგორც Bloomberg-ი წერს, როგორი აგრესიულიც არ უნდა იყოს ბაიდენი, ვაშინგტონს არ აქვს იმდენად ბევრი საშუალება იმისთვის, რომ შესამჩნევი ზიანი მიაყენოს რუსულ ეკონომიკას.
ყველაზე სერიოზული საფრთხე — რუსეთის სახელმწიფო ვალში (ფედერალური სესხის ობლიგაციები) სახსრების ჩადების აკრძალვაა. თუმცა ამისგან უპირველესად ისევ ამერიკელი ინვესტორები დაზარალდებიან — ფასიანი ქაღალდების მსხვილი მფლობელები. და მათ შეუძლიათ სასამართლოში უჩივლონ ბაიდენის ადმინისტრაციას.
უფრო მეტიც, საპასუხოდ რუსეთი საბოლოოდ მოიშორებს თავიდან აშშ-ის სახაზინო ობლიგაციებს. ჭარბი სახელმწიფო ვალისა და ბიუჯეტის უზარმაზარი დეფიციტის პირობებში კი თეთრ სახლს ეს არაფერში აწყობს.
„ამერიკელები ნამდვილად შემოიღებენ ევროპულის ანალოგიურ სანქციებს ნავალნის ვითომ მოწამვლის მცდელობასთან დაკავშირებით. თუმცა საუბარია არა პერსონალურ, არამედ სექტორალურ შეზღუდვებზე. ამას მოჰყვება დიალოგის აღდგენის მცდელობა მოსკოვთან, რომლის შედეგებზეც იქნება დამოკიდებული ვაშინგტონის პოლიტიკა“, — ვარაუდობს ექსპერტი ვიტალი მანკევიჩი.
მისი აზრით, რუსეთის სახელმწიფო ვალის აკრძალვა არის კოზირი, რომელსაც მხოლოდ წითელი ხაზების აშკარა გადაკვეთის შემთხვევაში აამოქმდებენ.
„ჩრდილოეთის ნაკადი-2“
უფრო „ჩრდილოეთის ნაკადი-2“-ზე ზეწოლაა სავარაუდო. ჯერ კიდევ 2016 წელს ბაიდენმა რუსულ ენერგეტიკულ პროექტს ევროპისთვის ცუდი გარიგება უწოდა. „ეს საბოლოოდ დესტაბილიზაციას გამოიწვევს უკრაინაში. ევროპას კი გაზის დივერსიფიცირებული მიმწოდებლები ესაჭიროება“, — განაცხადა მან აშშ-ის ვიცე-პრეზიდენტის სტატუსში.
ოქტომბრის შუა რიცხვებში დემოკრატი კანდიდატის საარჩევნო შტაბმა კვლავ შეგვახსენა, ბაიდენის პოზიცია არ შეცვლილა, ის რუსული გაზსადენის წინააღმდეგია და „ევროპის ენერგოდამოუკიდებლობის განმტკიცებისკენ ისწრაფვისო“.
თუმცა გამორიცხული არ არის, რომ ყველაფერი ეს სიტყვებად დარჩეს, ხოლო საქმით აშშ-ის ახალმა პრეზიდენტმა რუსეთთან ივაჭროს და პროექტზე წინააღმდეგობები მოხსნას. როგორც ყოფილი ვირგინიელი სენატორი რიჩარდ ბლეკი ირწმუნება, ბაიდენი მოსკოვთან მშენებლობის დასრულებაზე მოლაპარაკებას „ჩუმად“ ამჯობინებს, სამაგიეროდ კი ვაშინგტონისთვის რაღაც სარგებელს გამოსთხოვს.
მწვანე კურსი და ოპეკი
ბაიდენის პრეზიდენტობის კიდევ ერთი ნეგატიური ასპექტი — ეს ენერგეტიკული პოლიტიკაა, ეგრეთ წოდებული, მწვანე კურსი. ის ორი ტრილიონი დოლარის ინვესტირებას მოიაზრებს ეკოლოგიურად სუფთა ენერგეტიკაზე გადასასვლელად 2035 წლისთვის, ხოლო 2050 წლისთვის ნულოვან გამონაბოლქვს გულისხმობს.
„ბაიდენის შესაძლო გამარჯვების ყველაზე აშკარა ბენეფიციარები განახლებადი ენერგიების კომპანიები არიან. უარესად იგრძნობენ თავს ნავთობ-გაზისა და ფარმაცევტული კომპანიები, ანტომონოპოლიური დარეგულირების რისკის ზონაში შეიძლება აღმოჩნდნენ უმსხვილესი ტექნოლოგიური კომპანიები. რუსეთის ბაზრისთვის ასეთ შემთხვევაში სანქციების გამკაცრება გაიზრდება“, — მიაჩნიათ „ფინამის“ ანალიტიკოსებს.
„რეალური რისკი რუსეთისთვის — ეს ნახშირწყალბადებზე გადასახადის შემოღებაა გლობალურ დღის წესრიგში, რომელიც მსოფლიოში საუკეთესო რუსულ თვითღირებულებას სერიოზულად დაარტყამს. ეს ასევე ეხება მეფოლადეებსა და ფერად მეტალურგიას“, — აღნიშნავს მანკევიჩი.
და, ბოლოს, ბაიდენი „ოპეკზე“ ზეწოლას შემოგვთავაზებს. მაგალითად, მას შეუძლია სანქციები შეუსუსტოს ირანსა და ვენესუელას, და მათი ნავთობი მსოფლიო ბაზარზე დაბრუნდეს.
„ირანი მინიმუმ ორ მილიონ ბარელს მოგვცემს დღე-ღამეში. ამას შეუძლია მოარყიოს „ოპეკ+“-ის შეთანხმება“, — გვაფრთხილებს ფინანსური ანალიტიკოსი არტიომ ზვეზდინი.
„არსებობს რისკი, რომ რუსეთი გავიდეს შეთანხმებიდან და მაშინ გარიგება ჩაიშლება. ეს ხომ ტრამპმა შეუწყო ხელი მოსკოვის მონაწილეობას“, — იხსენებს Reuters-ის წყარო კარტელში. ნავთობმოპოვების შემცირების შესახებ შეთანხმება მოქმედებას შეწყვეტს და ბაზარზე გლობალური პრობლემები გაჩნდება, რაც ნეგატიურად აისახება ნავთობშემოსავლებზე.
თუმცა ეს ყველაფერი ჯერჯერობით მხოლოდ ვარაუდებია. შესაძლოა, სათავეში მოსვლის შემდეგ ბაიდენის გუნდმა უფრო კონსტრუქციული კურსი აირჩიოს — ხმამაღალი ლოზუნგები მხოლოდ წინასაარჩევნო კამპანიისას არის კარგი, რეალურ პოლიტიკაში კი ის ცუდი დამხმარეა.
რედაქცია შესაძლოა არ ეთანხმებოდეს ავტორის მოსაზრებებს