D–ვიტამინი ცხიმხსნადი ვიტამინია. ის სხვა, ადამიანის ორგანიზმისთვის აუცლებელი ვიტამინების უმრავლესობისგან განსხვავდება. D–ვიტამინი იმაზე მეტია, ვიდრე უბრალოდ ვიტამინი. ის მოქმედებს, როგორც პროჰორმონი და ზემოქმედებას ახდენს ორგანიზმის ჰორმონალურ ბალანსზე და იმუნურ სისტემაზე.
ცნობილია, რომ D–ვიტამინის ყველაზე დიდ რაოდენობას, დაახლოებით 80%-ს ადამიანის ორგანიზმი მზისგან იღებს, ხოლო დანარჩენს – საკვებიდან.
ამ ვიტამინის შემცველი პროდუქტების გამოყენება ჯანმრთელობის მრავალ პრობლემას აგვაცილებს თავიდან. არის D–ვიტამინი დანამატების სახით და ასევე მისი მიღება, რა თქმა უნდა, პროდუქტების სახით შეიძლება.
რატომ არის D–ვიტამინი სასარგებლო
როგორც აღვნიშნეთ, ეს ვიტამინი ორგანიზმზე მოქმედებს, როგორც უფრო ჰორმონი, ვიდრე ვიტამინი. ის ზეგავლენას ახდენს ნეიროტრანსმიტერების მუშაობაზე, გულის ჯანმრთელობასა და ანთებით რეაქციებზე.
კერძოდ:
უფრო ძლიერი ძვლები
ძლიერი ძვლები ყოველთვის კალციუმს უკავშირდება, მაგრამ არ შეიძლება D–ვიტამინის როლის დაკნინება. ის მოქმედებს, როგორც ძვლებში კალციუმის გადინების ძლიერი სტიმულატორი და ამით ხელს უწყობს ძვლების სიმტკიცესა და ჯანმრთელობას. D–ვიტამინი ასევე ხელს უწყობს ორგანიზმში ფოსფორის დონის შენარჩუნებას, რაც ასევე ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი ფაქტორია ძვლების ჯანმრთელობისთვის.
სენსაციური აღმოჩენა: დიდი რაოდენობით ვიტამინი D მეორე ტიპის დიაბეტს კურნავს>>
იცავს გულ-სისხლძარღვთა დაავადებებისგან
D–ვიტამინის ოპტიმალური დონე ადამიანის ორგანიზმს გრძელვადიან პერსპექტივაში რგებს. ცნობილია, რომ ამ ვიტამინის დეფიციტის მქონე ადამიანებში მეტია რისკი მაღალი არტერიული წნევისა, გულთან და ჰიპერტონიასთან დაკავშირებული პრიობლემების.
აძლიერებს იმუნურ სისტემას
D–ვიტამინი ეხმარება იმუნური სისტემის „მკვლელ უჯრედებს“. ეს „ქილერი–უჯრედები“ ორგანიზმში უმოქმედოდ არიან, სანამ პათოგენების განადგურებისთვის არ გახდებიან საჭირო. ისინი სხეულის გასააქტიურებელ სიგნალებს ელოდებიან. ვიტამინი D კი ამ სიგნალების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი კომპონენტია.
ამცირებს II ტიპის დიაბეტის რისკს
II ტიპის დიაბეტმა ადამიანის ჯანმრთელობას მრავალი პრობლემა შეიძლება შეუქმნას. ამ ტიპის დიაბეტის რისკის შემცირებაში ვიტამინი D მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. მისი არასაკმარისი დონე ორგანიზმში უარყოფითად აისახება ინსულინის სეკრეციასა და გლუკოზისადმი ტოლერანტობაზე.
ამცირებს კიბოს განვითარების რისკს
D–ვიტამინის საკმარისი რაოდენობა ეხმარება ორგანიზმს, დააბრკოლოს სხვადასხვა ტიპის კიბოს წარმოქმნა, როგორიცაა, მაგალითად, მსხვილი ნაწლავის, ძუძუს, საკვერცხეებისა და პროსტატის კიბო. ცოტა ხნის წინ ჩატარებული კვლევებით დადგინდა, რომ ძუძუს კიბოთი დაავადებული ქალების 70%-ს D–ვიტამინის ნაკლებობა ჰქონდა.
შაკიკი - გადაუჭრელი პრობლემა - ისე სჭამდა რკინასაო, როგორც ხარი თივასაო>>
ჯანმრთელი ორსულობა
ორსულებში, რომლებსაც D–ვიტამინის ნაკლებობა აქვთ, მაღალია საკეისრო კვეთის ჩატარების აუცილებლობა. ეს ასევე უკავშირდება გესტაციურ დიაბეტსა და ბაქტერიულ ვაგინოზს. ამ ვიტამინის დაბალ დონეს შეუძლია გამოიწვიოს ატოპიური და ალერგიული საბავშვო დაავადებები (მაგალითად, ასთმა, ეგზემა, დერმატიტი ჩვილებში).
ეხმარება ორგანიზმს პოლიკისტოზური საკვერცხეების სინდრომისგან დაცვაში
პოლიკისტოზური საკვერცხეების სინდრომი ქალის უნაყოფობის ერთ-ერთი ძირითადი მიზეზია. კვლევებმა აჩვენა, რომ ამ სინდრომის მქონე ქალებში ბევრს ჰქონდა D–ვიტამინის ნაკლებობა.
D–ვიტამინის დეფიციტი იწვევს ძვლების შერბილებას (ოსტეომალაციას), ან ძვლების ანომალიას (რაქიტი).
მისი ყველაზე დამახასიათებელი სიმპტომებია:
- დაღლილობა
- დაბალი ლიბიდო
- უნაყოფობა
- განგაშის შეგრძნება
- დეპრესია
შვიდი ყველაზე საუკეთესო პროდუქტი D–ვიტამინის დეფიციტის თავიდან ასაცილებლად:
1. ვირთევზას ღვიძლის ცხიმი
ვირთევზას ღვიძლის ცხიმი ომეგა-3-ის ცხიმოვანი მჟავების ერთ-ერთი პოპულარული წყაროა. ამას გარდა, ის D–ვიტამინის მდიდარ წყაროსაც წარმოადგენს. მისი რეგულარული მიღება ხელს უწყობს ძვლების განმტკიცებას, აუმჯობესებს ტვინის საქმიანობას, აბრკოლებს გულის დაავადებებს და ამცირებს კიბოს რისკს.
2. ორაგული
ორაგული ბევრს მოსწონს. მასში დიდი რაოდენობითაა ცხიმი, რითიც D–ვიტამინის კარგ წყაროდ მიიჩნევა. D–ვიტამინი ორაგულში ძალიან სასარგებლოა ძვლებისა და სახსრებისთვის, იცავს ნერვულ სისტემას ასაკობრივი დაზიანებებისგან და ერთგვარი ანტიდეპრესანტის როლიც შეიძლება შეასრულოს.
3. აუდუღარი რძე
რძეც ასევე საკმაოდ კარგი წყაროა D–ვიტამინის. ერთი ჭიქა რძე ამ ვიტამინის მოთხოვნილების 20%-ს უზრუნველყოფს. უპირატესობა მიანიჭეთ ცხიმიან რძეს და არა უცხიმოს. რძის სხვა პროდუქტები, მაგალითად, ყველი, ნაყინი, იოგურტი, D–ვიტამინს არ შეიცავს.
4. სოკო
სოკო ერთადერთი მცენარეული პროდუქტია, რომელიც D–ვიტამინს შეიცავს. ის ასევე მდიდარია B–ვიტამინებით – B1, B2 და B5 და სპილენძით.
5. ყველი „რიკოტა“
ყველი „რიკოტა“ (Ricotta, იტალიური შრატის ყველი, მზადდება ცხვრის, ძროხის, თხის ან იტალიური კამეჩის რძის შრატისგან) რძის ნაწარმში ერთადერთი წყაროა D–ვიტამინის. ყველის სხვა სახეობებისგან განსხვავებით მასში ხუთჯერ მეტი D–ვიტამინია.
6. სკუმბრია
თევზის ეს სახეობა D–ვიტამინს დიდი რაოდენობით შეიცავს. ის ასევე ომეგა-3-ის მდიდარი წყაროა, რაც სკუმბრიას გულის, ძვლების, სახსრებისა და ორგანიზმის ზოგადი განვითარებისთვის ძალზე სასარგებლო პროდუქტად აქცევს.
7. კვერცხი
კვერცხში შედის D–ვიტამინი, მაგრამ მცირე რაოდენობით. ერთი კვერცხი დღეში ორგანიზმის D–ვიტამინის მოთხოვნილების 10%-ს აკმაყოფილებს. გარდა ამ ვიტამინისა, კვერცხი მდიდარია ცილებითა და ვიტამინით B12.