თბილისი, 22 მაისი - Sputnik. საქართველოს პარლამენტმა მესამე მოსმენით დაამტკიცა შესწორებები „საზოგადოებრივი ჯანდაცვის შესახებ“ კანონში, რომელიც მთავრობას საგანგებო მდგომარეობის გაუქმების შემდეგ დროებითი შეზღუდვების დაწესების უფლებას აძლევს.
შესწორებებს მესამე მოსმენით კენჭისყრისას 80-მა დეპუტატმა დაუჭირა მხარი.
საქართველოში საგანგებო მდგომარეობის ვადა 22 მაისს იწურება.
კორონავირუსის გავრცელების თავიდან აცილების მიზნით გამოცხადებული საგანგებო მდგომარეობის გაუქმების შემდეგ მთავრობა ზოგიერთი შეზღუდვისა და აკრძალვის დატოვებას აპირებს.
დროებითი შესწორებები მხოლოდ 15 ივლისამდე იმოქმედებს.
კანონის ამოქმედების შემდეგ მთავრობა შეძლებს პანდემიისა და განსაკუთრებით საშიში ეპიდემიის დროს დროებით დააწესოს შეზღუდვები და მოაწესრიგოს წესებით, რომლებიც მოქმედი კანონმდებლობისგან განსხვავდება.
გარდა ამისა, მთავრობა მიიღებს უფლებას, შეზღუდოს მოქალაქეთა გადაადგილება, მათი შრომითი და ეკონომიკური საქმიანობა და აკრძალოს სოციალური ღონისძიებების ჩატარება.
შეზღუდვები საგანგებო მდგომარეობის შემდეგ: ოპოზიციის პროტესტმა შედეგი გამოიღო>>
როგორც მთავრობაში განმარტეს, საგანგებო მდგომარეობის შემდეგ შესაძლოა აიკრძალოს ზოგიერთი სავაჭრო ობიექტის გახსნა, ქალაქებს შორის მგზავრობა, საზოგადოებრივი ტრანსპორტის მოძრაობა, კულტურული და სპორტული ღონისძიებები და სხვ.
კანონპროექტის თანახმად, მთავრობის მიერ დაწესებული შეზღუდვები უნდა შეესაბამებოდეს საქართველოს კონსტიტუციას და განპირობებული იყოს კანონით ან ნორმატიული აქტით. მათი შემოღება შეიძლება, თუ შეზღუდვები აუცილებელია საზოგადოებისთვის და არ არის დისკრიმინაციული.
გარდა ამისა, შეზღუდვები აუცილებლად უნდა იყოს პროპორციული და მათი დაწესებით გამოწვეული სარგებელი აღემატებოდეს ზარალს. ასევე გათვალისწინებული უნდა იყოს ევროპის ადამიანის უფლებათა კონვენცია.
ახალი კანონით ხელისუფლება ადამიანების იზოლაციასა და კარანტინში გაგზავნასაც შეძლებს, თუმცა იზოლაციასა თუ კარანტინში გაგზავნილ ყველა მოქალაქეს ექნება ადვოკატის აყვანის უფლება, ახლობლებისა და დამსაქმებლისთვის ადგილსამყოფელის შესახებ ინფორმაციის მიწოდების უფლება, კარანტინში გაგზავნის მიზეზების ცოდნის უფლება.
გარდა ამისა, კანონმდებლებმა საბოლოო, მესამე მოსმენით მიიღეს შესწორებები საქართველოს სისხლის სამართლის საპროცესო კოდექსში, რომელთა თანახმად, პანდემიის დროს სასამართლო სხდომები შეიძლება დისტანციურად გაიმართოს.
მთელი საპარლამენტო ოპოზიცია ამ შესწორებების წინააღმდეგია, რადგან პროექტში კონსტიტუციის დარღვევისა და წინასაარჩევნო პერიოდში მმართველი პარტიის დიქტატურის დამყარების ჩანასახს ხედავს. ოპოზიცია საკონსტიტუციო სასამართლოში სარჩელის შეტანას გეგმავს.
ამასთან, „დამოუკიდებელი დეპუტატების" ფრაქციამ, რომელიც მმართველი პარტიის ყოფილი მხარდამჭერებისგან შედგება, უკვე გაუგზავნა წერილი პრეზიდენტს, რომლითაც ითხოვს კანონპროექტზე ვეტოს დადებას.
შესწორებების ასამოქმედებლად მათ ხელი პრეზიდენტმა უნდა მოაწეროს, შემდეგ კი გამოქვეყნდეს „საკანონმდებლო მაცნეს“ ვებ-გვერდზე.
რატომ არ გრძელდება საგანგებო მდგომარეობა
საქართველოს მთავრობას არ სურს საგანგებო მდგომარეობის გაგრძელება კონსტიტუციაში ახალი საარჩევნო სისტემის შესახებ შესწორებების შეტანის გამო, რომელთა მიღებაც საერთაშორისო საზოგადოებისთვის ქვეყანაში დემოკრატიის შეფასების მთავარი კრიტერიუმია.
საგანგებო მდგომარეობის დროს ვერ გაიმართება საკონსტიტუციო შესწორებების მიღების მთავარი ეტაპი - საჯარო განხილვა. ასევე შეზღუდულია პარლამენტის მუშაობაც, რომელმაც ეს შესწორებები სამი მოსმენით უნდა დაამტკიცოს.
გარდა ამისა, პარლამენტმა კონსტიტუციიდან გამომდინარე უნდა დაამტკიცოს შესწორებები საარჩევნო კოდექსში.
ყველა კანონი აგვისტომდე უნდა იქნეს მიღებული, რადგან უკვე სექტემბრის დასაწყისში ქვეყანაში ოფიციალურად დაიწყება წინასაარჩევნო კამპანია.