თბილისი, 3 მაისი – Sputnik. მართლმადიდებლური ეკლესია დღეს დიდ, ანუ წითელ პარასკევს აღნიშნავს – დიდმარხვის ბოლოსწინა და ყველაზე მკაცრ დღეს, როდესაც იესო ქრისტე ადამიანთა ცოდვების გამოსყიდვისთვის მოწამეობრივად აღესრულა.
ამ დღეს ტაძრებში წირვა არ აღესრულება, რადგან ადამიანთა ცოდვებისგან გამოსახსნელად უფალმა საკუთარი თავი მსხვერპლად შესწირა.
წითელ პარასკევს ცისკრის ჟამნზე თორმეტი ვნების სახარება იკითხება. დღის მსახურების თითოეული ჟამნი ნათლად წარმოაჩენს მაცხოვრის ვნების სხვადასხვა სახეს – დაწყებული გეთსამანიის ბაღში სისხლით განზავებული ოფლით, გასრულებული გოლგოთაზე მისი ჯვარზე აღსრულებით.
დიდ პარასკევს უსისხლო მსხვერპლშეწირვა – წმიდა წირვა არ აღესრულება ნიშნად იმისა, რომ თვით უფალი იყო უკანასკნელი სისხლიანი მსხვერპლი, შეწირული ადამიანთა ცოდვების გამოსასყიდად.
დიდი პარასკევის სერობა მაცხოვრის ჯვარიდან გარდამოხსნასა და დასაფლავებას ეძღვნება.
ეკლესიებში მსახურების დაწყებამდე ტაძრის შუაგულში მზადდება ამაღლებული, ყვავილებით მორთული სადგამი — „საფლავი", საკურთხეველში კი წმინდა ტრაპეზზე დააბრძანებენ გარდამოხსნას, საგანგებოდ მოხატულ დიდ ქსოვილს, რომელზეც საფლავში ჩასვენებული მაცხოვარია ამოქარგული.
საგალობლები, რომლებიც ამ დროს იგალობება, იესო ქრისტეს ვნებასა და ჯვარცმას ასახავს.
ამის შემდეგ სამღვდელოება და მლოცველები გარდამოხსნის წინაშე დიდ მეტანიას ასრულებენ და მას ეამბორებიან. გარდამოხსნა ტაძრის შუაგულში სამი დღის განმავლობაში რჩება, რაც იმის სიმბოლოა, რომ მაცხოვარი აღდგომამდე სწორედ სამი დღე იყო საფლავში.
წითელ პარასკევს ქრისტიანები სიმბოლურად კვერცხს წითლად ღებავენ. გადმოცემის მიხედვით, ამაღლებამდე იესო ქრისტემ თავისი მოწაფეები სხვადასხვა ადგილებში გაგზავნა, რათა ხალხისთვის მისი აღდგომის შესახებ ეხარებინათ. საქადაგებლად გაეშურა მარიამ მაგდალინელიც, რომელმაც ღვთისმშობლის შემდეგ პირველმა იხილა მკვდრეთით აღმდგარი უფალი.
მარიამ მაგდალინელი რომში ჩავიდა და პირდაპირ იმპერატორის სასახლეს მიაშურა. მან იმპერატორ ტიბერიუსს საჩუქრად კვერცხი მიართვა და ახარა: „ქრისტე აღსდგა“.
იმპერატორმა ქალს ეჭვით შეხედა და წამოიძახა:
— როგორ შეეძლო მკვდარს აღმდგარიყო?! ეს ისევე დაუჯერებელია, როგორც ის, რომ ახლა ეს კვერცხი გაწითლდეს.
სიტყვა დასრულებული არ ჰქონდა ტიბერიუსს, რომ კვერცხი გაწითლდა.
იმ დღიდან მოყოლებული, ქრისტიანები წითელი კვერცხებით ეგებებიან აღდგომის ბრწყინვალე დღესასწაულს.