უფლებამოსილებები VS სტატუსი - საქართველოს პრეზიდენტის იმპიჩმენტის პროცესი გრძელდება

კონსტიტუციის ამ მუხლში ნათქვამია: „საქართველოს პრეზიდენტი მთავრობის თანხმობით ახორციელებს წარმომადგენლობით უფლებამოსილებებს საგარეო ურთიერთობებში, აწარმოებს მოლაპარაკებებს სხვა სახელმწიფოებთან და საერთაშორისო ორგანიზაციებთან, დებს საერთაშორისო ხელშეკრულებებს, იღებს სხვა სახელმწიფოებისა და საერთაშორისო ორგანიზაციების ელჩების და სხვა დიპლომატიური წარმომადგენლების აკრედიტაციას; მთავრობის წარდგინებით ნიშნავს და ათავისუფლებს საქართველოს ელჩებს და დიპლომატიური წარმომადგენლობების ხელმძღვანელებს".

„მთავარი კრიტერიუმი, როცა მთავრობა გადაწყვეტილებას იღებს – ნდობაა. თუ მე მსურს ჩემი კომპეტენციის გაზიარება, ამ ადამიანს უნდა ვენდო. პრეზიდენტმა კი 26 მაისს (საქართველოს დამოუკიდებლობის დღეს) სიტყვით გამოსვლისას ბოდიში მოიხადა ხელისუფლების ქმედებებისთვის, რითაც ნდობასთან დაკავშირებული ყველა წითელი ხაზი გადაკვეთა. მან იგი მთლიანად დაკარგა, შესაბამისად, მთავრობისთვის მიუღებელია მიანდოს მას ის, რაზეც თავად ეკისრება ექსკლუზიური პასუხისმგებლობა“, – განაცხადა კობახიძემ.

„როდესაც იმპიჩმენტის პროცედურას ვიწყებთ, ჩვენ მიგვაჩნია, რომ კონკრეტული თანამდებობის პირი აღარ არის ამ თანამდებობის ღირსი. იმიტომაც მივმართეთ სასამართლოს, რადგანაც ჩვენი გადმოსახედიდან ის აღარ არის პრეზიდენტობის ღირსი. თქვენგან ვითხოვთ ფაქტის დადასტურებას, კონსტიტუციის დარღვევის დადასტურებას, რასაც შემდეგ უნდა მოჰყვეს კონსტიტუციის მიხედვით შედეგი“, – განაცხადა კობახიძემ.

„იმპიჩმენტის შესახებ პოლიტიკური გადაწყვეტილება მას შემდეგ მივიღეთ, რაც საქართველოს პრეზიდენტის მიერ კონსტიტუციის დარღვევამ სისტემატური, გაუსაძლისი ხასიათი და ფორმა მიიღო“, – აღნიშნა მან.

„სტატუსი არის სტატიკური მდგომარეობა და იძლევა პასუხს კითხვაზე, ვინ არის პრეზიდენტი. პრეზიდენტი არის სახელმწიფოს მეთაური, მთავარსარდალი და ის თანამდებობის პირი, რომელიც წარმოადგენს ქვეყანას საგარეო ურთიერთობებში. ეს არის პასუხი, ვინ არის საქართველოს პრეზიდენტი. რაც შეეხება უფლებამოსილებებს, გაწერილია სხვა მუხლში და იქაც არის პასუხი, თუ რისი უფლება აქვს საქართველოს პრეზიდენტს", – განაცხადა კობახიძემ.

„სტატუსი უნდა იყოს გამყარებული უფლებამოსილებებით და სწორედ ამით განისაზღვრება განსხვავება საპარლამენტო მმართველობასა და საპრეზიდენტო ან ნახევრად საპრეზიდენტო მმართველობას შორის. საპარლამენტო რესპუბლიკაში სტატუსი არ არის გამყარებული უფლებამოსილებებით, სხვა სისტემებში კი გამყარებულია“, – განაცხადა კობახიძემ.

„ის, რა თქმა უნდა, არ გადადგება თანამდებობიდან, თუ ვერ მივიღებთ კანდიდატის სტატუსს, რადგანაც არ არის პასუხისმგებელი და თუ პასუხისმგებელი არ არის, არც უნდა იაროს, ან, მინიმუმ, უნდა იაროს მათი თანხმობით, ვინც პასუხისმგებელია", – განაცხადა კობახიძემ.

„ფაქტობრივად, პრეზიდენტის შეხვედრებზე ქვეყნის შიგნით მთავრობა იძლევა მდუმარე თანხმობას. თავად ეს პრაქტიკა არ მომწონს და ეს ნორმები კანონში დაზუსტდება. ეს არის ხარვეზი, რომელიც აღმოფხვრას მოითხოვს, თუმცა, იგი არ არის დაკავშირებული კონსტიტუციის დარღვევასთან, რაზეც მიდის საუბარი. ასე რომ, პრეზიდენტმა იცოდა, რომ თანხმობა სჭირდებოდა“, – განაცხადა კობახიძემ.

„ფაქტობრივი გარემოებები არის ის, რომ 2019 წლიდან მთელი ამ წლების განმავლობაში პრეზიდენტი გზავნიდა იგივე მოთხოვნას უფლებამოსილების მუხლის მითითებით ყველა ვიზიტთან დაკავშირებით. ჩვენ ვამბობთ, რომ ეს იყო პრაქტიკა, რომელიც იყო გერმანიის შემთხვევაშიც. ამ ვიზიტზე უარმა პრეზიდენტს აფიქრებინა, რომ ეს იყო არასწორი პრაქტიკა და რომ მას საერთოდ არ სჭირდებოდა მთავრობის თანხმობა მსგავსი საქმიანობის განსახორციელებლად, ვინაიდან იგი არ აწარმოებდა საგარეო პოლიტიკას უფლებამოსილებების შესახებ მუხლის ფარგლებში. შესაბამისად, მისი ქმედებები არ ითხოვდა არანაირ თანხმობას მთავრობისგან და მან შეწყვიტა მსგავსი თანხმობების მოთხოვნა იმ ტიპის ურთიერთობებსა და კომუნიკაციებზე, რომელიც თავისი არსით არ არის საგარეო პოლიტიკის განხორციელება, არამედ არის ქვეყნის წარმოდგენა", – განაცხადა ჩუგოშვილმა.

„წარმომადგენლობითი უფლებამოსილება არის პრეზიდენტის მიერ შედეგზე ორიენტირებული საგარეო პოლიტიკის განხორციელება“, – აღნიშნა ჩუგოშვილმა.

„49-ე მუხლის მესამე პუნქტი ყველა შემთხვევაში გულისხმობს პრეზიდენტის უფლებამოსილებას – წარმოადგინოს საქართველო საგარეო ურთიერთობებში, რომელიც არ გულისხმობს იმავდროულად მთავრობის თანხმობას. წარმომადგენლობითი უფლებამოსილების განხორციელება გულისხმობს მთავრობის თანხმობით წარმომადგენლობითი უფლებამოსილებების განხორციელებას საგარეო ურთიერთობებში, რომელსაც მოჰყვება სამართლებრივი შედეგი, რომელზეც პასუხისმგებლობას იღებს საქართველოს მთავრობა. ამ განცხადებაში ნახსენებ სამ ვიზიტთან დაკავშირებით პრეზიდენტი 30 აგვისტოს ვებ-გვერდზე გამოქვეყნებულ საკუთარ განცხადებაში აღნიშნავს, რომ ევროინტეგრაციის მხარდასაჭერად იწყებს ვიზიტებს. აქედან გამომდინარე, გასაგებია, რომ საქართველოს პრეზიდენტი მოქმედებს არა ახალი პოლიტიკის განსაზღვრის ან შეცვლის მიზნით, არამედ მის მხარდასაჭერად“, – განაცხადა მაია კოპალეიშვილმა.