„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

უნიჭიერეს ახალგაზრდა მხატვარს ანა დედაბრიშვილს ნამდვილად უნდა იცნობდეს ჩვენი მკითხველი. ის თანამედროვე ხელოვნების სფეროში თავის სათქმელს ამბობს.
Sputnik

ანას სამუშაო მასალა და მიმართულება ყოველთვის განსხვავებულია. ადამიანები მის ნახატებში ყოველთვის სხვადასხვა რამეს ხედავენ. ამბობს, რომ ეს კიდევ უფრო საინტერესოს ხდის მის შემოქმედებას.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- გაეცანით ჩვენს მკითხველს…

- პირველ რიგში ადამიანი ვარ, დედამიწაზე ვცხოვრობ, ერთი ჩვეულებრივი და თან ძალიან განსაკუთრებული, როგორც ყველა ადამიანი. ვსწავლობდი „თავისუფალ უნივერსიტეტში“, მართვისა და საზოგადოებრივი მეცნიერებების ფაკულტეტზე, სადაც მივიღე ფართო და ზოგადი განათლება სოციალურ მეცნიერებებში, რაც პირველ რიგში დამეხმარა პიროვნებად ჩამოყალიბებაში, რათა, ასე ვთქვათ, „აზრზე მოვსულიყავი“ რა ხდება სამყაროში. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ მარკეტინგში ვმუშაობდი, სადაც აღმოვაჩინე, რომ გრაფიკული დიზაინის მიმართ მქონდა ინტერესი. შემდეგ ვისწავლე და გავხდი გრაფიკული დიზაინერი. რამდენიმე სარეკლამო კომპანიაში ვიმუშავე და შემდეგ გავბედე ის მეკეთებინა, რაც მინდოდა. თუმცა გრაფიკულ დიზაინს ახლაც ვაკეთებ „ფრილანსერად“ მუშაობით და ძალიან მომწონს. ახლა ვსწავლობ თბილისის სახელმწიფო სამხატვრო აკადემიის მაგისტრატურაში, ფერწერაზე. ისე, ხელოვნება ყოველთვის მიყვარდა და ჩემს თავს მასში ვპოულობდი.  ცხოვრების რაღაც ეტაპზე თითქოს აღარ მჯეროდა, რომ ხელოვნებაში შემიძლია ვიყო, მაგრამ ახლა ვიცი, რომ ყველაფერი, რასაც წარმოისახავ და მოისურვებ, შესაძლებელია. ჩემს თავში და სამყაროში უამრავი შესაძლებლობა და აღმოსაჩენი ადგილია და ვეძებ. აი, ამას ვაკეთებ ახლა.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- Როგორ დაუკავშირდა თქვენი ცხოვრება ხელოვნებას?

- ეს ცოტა ამოუხსნელია. როგორ გითხრათ, შინაგად ჩემში ბევრი ძალა, ენერგია, ემოციები, აზრებია. ყველაფერს ძალიან ვუღრმავდები, ბევრი რამით შემიძლია აღტაცება და ამ ჩემი შინაგანი ამბების თვითგამოხატვის მოთხოვნილება მაქვს. როცა ამას ვაკეთებ, თავს კარგად ვგრძნობ, თითქოს სხვანაირად ვერ ვძლებ. ხელოვნება სუნთქვასავითაა.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- Როგორ ფიქრობთ, თქვენი ნახატები თქვენს პიროვნებას წარმოაჩენს? Რისი თქმა გსურთ მათი საშუალებით?

- კი, რა თქმა უნდა, არა მხოლოდ წარმოაჩენს, არამედ მეც კი მაცნობს ჩემს ქვეცნობიერ და დაფარულ ამბებს და ჩემს სამყაროს, თუ სამყაროებს, რაც ჩემთვისაც კი უცნობია და მხოლოდ ტილოს, ფერების, ფუნჯის ჯადოსნური შეხებით ჩნდება და ირკვევა.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- აღწევს ეს ხმა ადამიანებამდე?

- ჯერჯერობით არც ისე ბევრ ადამიანამდე, მაგრამ აღწევს. როცა ეს ხდება, ძალიან ბედნიერი ვარ, თუმცა ადამიანები ჩემს ნახატებში ყოველთვის სხვადასხვა რამეს ხედავენ, მათი ცხოვრებისეული გამოცდილებიდან გამომდინარე, მაგრამ ეს კიდევ უფრო საინტერესოა და ასეც უნდა იყოს. ესეც მახარებს.

ის, თუ რას ფიქრობენ ჩვენზე, როგორ აფასებენ ჩვენს ნამუშევრებს, ჩვენთვის მნიშვნელოვანია, სინამდვილეში ხელოვანები ხომ ძალიან მგრძნობიარე ადამიანები ვართ. შეიძლება ვინმეს ცუდი კომენტარის გამო უცებ ჩვენმა საქმიანობამ აზრი დაკარგოს და მერე ისევ დროა საჭირო ამ აზრის შეძენამდე, რასაც ვებრძვი. მაგრამ მერე ვფიქრობ ხოლმე, რომ რა გამოხმაურებაც არ უნდა ჰპოვოს ჩემმა ნახატებმა ადამიანებში, ის მაინც ჩემთვის ძალიან ღირებულია, რადგან მე და ტილო ერთად რაღაც ახალ სამყაროს ვხსნით. ახლა დავიწყე, მაგრამ ვხედავ რა ემოციების მიღება შეიძლება. ხატვის პროცესი უამრავ ემოციას მოიცავს. ხან მოგწონს ნახატი, ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება, ყველაფერი შეიძლება იგრძნო ხატვის პროცესში.

ისე, ძირითადად, ადამიანები პოზიტიურობას ხედავენ ჩემს ფერებში. ჩემი მიზანიც ეგაა – პოზიტივის გადაცემა და გამბედაობის შემატება იმისთვის, ვინც ნამუშევრებს ნახავს.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- თქვენი შემოქმედება თემატური მრავალფეროვნებით გამოირჩევა, თუ კონკრეტული მიმართულება გაქვთ არჩეული?

- არა, არანაირი მიმართულება არ მაქვს არჩეული. მგონია, რომ ხელოვანმა თავი არ უნდა შეიზღუდოს. საერთოდ ის ხელოვანები აღწევენ წარმატებას, ვინც თავს არ იზღუდავს, მაქსიმალურად თავისუფლად აძლევს საშუალებას ქვეცნობიერს, რომ გამოხატოს თავისი თავი, არ ეშინია, არ ფიქრობს იმაზე, რომ რამე ჩარჩოში ჩაჯდეს, რამე კონკრეტული მასალა გამოიყენოს და რამე მასალა არა. ხელოვანი პირველი რიგში თავისუფალი ადამიანი უნდა იყოს, ამიტომ მაქსიმალურ თავისუფლებას ვაძლევ ჩემს თავს და ყველაფერს ვაკეთებ და გავაკეთებ რაც თავში მომივა. ექსპერიმენტს მივმართავ, ამ ეტაპზე არც იმის მეშინია, რომ ვინმეს შემთხვევით მიმამსგავსონ.

გამოხატვის ფორმებშიც არ ვიზღუდავ თავს. შეიძლება ფერწერით გამოვიხატო, შეიძლება ნაწერით, შეიძლება თვითგამოხატვისთვის ინსტალაციას მივმართო, ან ფოტოს, ან უბრალოდ სიტყვები დავწერო სხვადასხვა მასალისგან, გრაფიკული დიზაინიც და კომპიუტერული ტექნიკაც შეიძლება გამოვიყენო, ამაშიც არ ვარ შეზღუდული. შეზღუდვებს მხოლოდ ჩვენი გონება ქმნის და მასვე შეუძლია მათი გაქრობა.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- შეგიძლიათ გაიხსენოთ რაიმე ემოციური ამბავი, ისტორია, რამაც თქვენს ნახატებში ჰპოვა ასახვა?

- ხადაში ვიყავით მეგობრები კარვებით ერთი კვირის განმავლობაში და როდესაც დავბრუნდი, რამდენიმე თვის შემდეგ უბრალოდ ხატვის დროს იქ მიღებული შთაბეჭდილებები გაცოცხლდა და გადმოვიდა ტილოზე. დავხატე ნამუშევარი „ღრუბლები სტუმრად მთებთან“. აი, ეს ძალიან საინტერესო პროცესია, როდესაც ქვეცნობიერში შენახული შთაბეჭდილებები, რაღაც მომენტში თითქოს თავისით გადმოდის ფურცელზე.

ასევე მოგზაურობის დროს აღმოვაჩინე წყალტუბოში მიტოვებული სანატორიუმი, სადაც თითქოს დრო გაჩერებული იყო, რომელიც შემდეგში ფურცელზე გადმოვიდა. Ჩემთვის მოგზაურობით მიღებული შთაბეჭდილელები მნიშვნელოვანია.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- ამ მოკლე პერიოდში გამოფენის გამართვა ხომ არ მოასწარით?

- აკადემიის სტუდენტებს გვქონდა გამოფენა თბილისის თანამედროვე ხელოვნების მუზეუმში და კიდევ დავგეგმე გამოფენა ეროვნულ ბიბლიოთეკაში, იმედია, ვირუსი არ შეგვიშლის ხელს და გაიმართება. ჯერ ნახატებს ვაგროვებ პერსონალური გამოფენისთვის.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- მართალია, დედას არ ეკითხებიან რომელი შვილი უფრო უყვარს, მაგრამ მაინც გკითხავთ, შეგიძლიათ რომელიმე თქვენი ნახატი გამოარჩიოთ, განსაკუთრებულად გიყვართ რომელიმე?

- დიახ, არის ერთი ნახატი, პირველი თავისუფალი ნახატი – „საკუთარ თავთან ჰარმონიაში დაბრუნება“. ის ასახავს ჩემი არეული ცხოვრების დასასრულს, როდესაც მე საკუთარ თავთან ჰარმონია ვიპოვე, საკუთარ თავს ხელი ჩამოვართვი, ორივე ფიგურა, რომელსაც ნახატზე ვხედავთ, ერთი ადამიანია, რომელიც სარკეში ირეკლება და ხელს ართმევს თავის თავს. Ზოგადად, ეს არეკვლადი ერთი და იგივე საგანი ჩემს ყურადღებას იპყრობს ყოველთვის, ასევე ფიგურებში ვხედავ წრეებს, ეს ვარსკვლავებს და პლანეტებს გვაგონებს. ეს იმის გამოხატულებაა ჩემთვის, რომ ადამაინებში მთელი სამყაროა მოცემული, „ჩატვირთული“, ფიგურები საჭადრაკო დაფაზე დგანან, ეს ხელის ჩამორთმევაა ჰარმონიის პოვნის მცდელობა საკუთარ თავთან. გადაწყვეტილებაა ამ გადაწყვეტილებათა ცხოვრებისეულ საჭადრაკო დაფაზე. ასევე ღრუბლები, როგორც რაღაც ღვთიური, არაამქვეყნიური, ალბათ, ღრუბლების თვალიერება და ყურება ყოველთვის მიყვარს. მრგვალი კვერცხი, როგორც დაბადების სიმბოლო. სოკო ჩემს პიროვნულ გამოცდილებებთან ასოცირდება, მის ასე გაზიარებას რამდენად შევძლებ არ ვიცი, უბრალოდ იმის თქმა შემიძლია, რომ სოკო წამიერია, მალე ამოდის და ქრება, იმ ჰარმონიის წუთივით, რომელიც ყოველთვის არ გვეძლევა და ამიტომ გვეძვირფასება.

გრაფიკულ დიზაინშიც მაქვს ჩემი საყვარელი ნამუშევარი და ეგეც რატომღაც ჩემი პირველი ნამუშევარია, ღვინო „ტალავერის“ ლოგო, რომელიც არის ქართული ასო ტ-ს და ყურძნის ფორმის კომბინაცია.

„ნახატი ხან გენიალური გგონია, ხან გეზიზღება“: ანა დედაბრიშვილის გამორჩეული ნამუშევრები

- იზოლაციამ ხომ არ შეცვალა თქვენი ემოციური მდგომარეობა, ხედვის რაკურსი? ზოგადად, ამ პერიოდმა რა გავლენა იქონია თქვენზე?

- იზოლაციის დროს მომიხდა ყველა იმ უნარისა და შესაძლებლობის მობილიზება, რაც თავს კარგად მაგრძნობინებდა, ამიტომ ეს ერთგვარი ვარჯიში იყო, რამაც გამაძლიერა. ერთი თვის განმავლობაში ბუნებაში ვცხოვრობდი, ასევე უფრო მეტად დავუახლოვდი ოჯახის წევრებს და ვისწავლე იმ მომენტის დაფასება და ბოლომდე შეგრძნება, რომელშიც იმყოფები. თითქოს უფრო მეტად გავცოცხლდი, ანუ უფრო მეტად დავიწყე იმ აზრებზე დაკვირვება, რომელიც გონებაში შემოდიოდა.

ზუსტად ამ დროს კიდევ ერთხელ ვუყურე ფილმს „შუაღამე პარიზში“, სადაც ჰემინგუეი ეუბნება მთავარ გმირს, რომ თუ მას ეშინია სიკვდილის, ის ვერ გახდება ხელოვანი. კორონას შიშიც ამ განწყობით დავამარცხე, რომ თუ ხარ ხელოვანი, გამბედავი უნდა იყო.

- ალბათ წინ ბევრი გეგმა გაქვთ, თქვენს გეგმებს ხომ არ გაგვიზიარებთ?

- მინდა აუცილებლად საზღვარგარეთ გავაგრძელო სწავლა, სადაც ვფიქრობ, რომ უფრო მეტად მომეცემა იმ ისტალაციების იდეების განხორციელების საშუალება, რომლებსაც ახლა ვაყალიბებ. ისე კი, ვფიქრობ, რომ მთავარია არა შედეგი, არამედ პროცესით სიამოვნების მიღება, საკუთარ თავში ფერების, აზრების, ნახატების, სამყაროების აღმოჩენით მიღებული სიამოვნება.