ბევრი სხვა პროფესიონალის მსგავსად მუსიკასთან ურთიერთობა მანაც ხალხური შემოქმედებით დაიწყო. ბოლოს არჩევანი შეაჩერა ისეთ არანაკლებ რთულ ჟანრზე, როგორიცაა ჯაზი.
ჯერ კიდევ სკოლაში სწავლის დროს ახალგაზრდა ნიჭიერმა მუსიკოსმა ბექა ბუჩუკურმა გაცვლითი პროგრამით შვეიცარიაში ისწავლა, თან ერლენბახის ახალგაზრდულ ორკესტრში კლარნეტზე უკრავდა.
დღეს მიუნხენის კონსერვატორიის მესამე კურსის სტუდენტია ჯაზ-ვოკალის სპეციალობით, პარალელურად არაერთი საინტერესო მუსიკალური პროექტის ინიციატორი და მონაწილეა. მიუნხენში სწავლის პარალელურად მსოფლიო მუსიკას შტუტგარტში, ცნობილი ქართველი მუსიკოსის ზაზა მიმინოშვილის მიერ დაარსებულ Ziryab აკადემიაში ეუფლება. მოპოვებული აქვს New York Voices-ის სტიპენდია და ამ საგრანტო პროექტის ფარგლებში ჩატარებული ვორკშოპებისა და კონცერტების მონაწილეა.
სცენაზე არაერთ ცნობილ ქართველ თუ უცხოელ მომღერალთან ერთად აქვს ნამღერი, მათ შორის არიან მაია ბარათაშვილი და „გრემის“ მფლობელი პატი ოსტინი (Patti Austin). ნიჭისა და შემოქმედებითი ფანტაზიის გარდა ბექას გერმანელი თანატოლებისგან მისთვის ჩვეული ლაღი იუმორიც გამოარჩევს...
- ბექა, როგორც ვიცი, მუსიკის სიყვარული თქვენთვის თავიდან ფოლკლორის გაცნობით დაიწყო...
- მუსიკა ბავშვობიდან მიყვარს. ჩემი სურვილები და ოცნებაც, შეიძლება ითქვას, რომ თავიდანვე მუსიკასთან, კერძოდ, ქართულ ფოლკლორთან იყო დაკავშირებული. ვმღეროდი ცნობილ ანსამბლებში „მართვე“ და „ერისიონი“. თუმცა მერე რაღაც დრო დამჭირდა იმისთვის, რომ გავრკვეულიყავი, ზუსტად რა მინდოდა. მეთერთმეტე კლასში გაცვლითი პროგრამით ვსწავლობდი შვეიცარიაში და პარალელურად ერლენბახის ახალგაზრდულ ორკესტრში კლარნეტზე ვუკრავდი.
- უნივერსიტეტშიც მღეროდით, ცნობილი „ადილეი“ სტუდენტობის დროინდელი პროექტია?
- თბილისის ტექნიკური უნივერსიტეტის იურიდიული ფაკულტეტი დავამთავრე და სწავლის პარალელურად უნივერსიტეტის კაპელაში ვმღეროდი. სწორედ სტუდენტობის პერიოდში მეგობრებთან ერთად ჩამოვაყალიბეთ გუნდი „ადილეი“, რომლის წევრიც დღემდე ვარ. „ადილეისთან“ ერთად გვქონდა კონცერტები და ვორქშოპები გერმანიაში, ამერიკაში, საფრანგეთში, იტალიაში და, რა თქმა უნდა, საქართველოში.
- მიუნხენის კონსერვატორიაში როდის ჩააბარეთ?
- გერმანიაში უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ წავედი. ჩემი ერთადერთი მიზანი მიუნხენის კონსერვატორიაში ჩაბარება იყო. ორი წელი ჯერ ოჯახში, ბავშვებთან და შემდეგ სოციალური პროგრამით ვიმუშავე. ძალიან დატვირთული სამუშაო გრაფიკი მქონდა, მაგრამ მომზადებას მაინც ვახერხებდი. დღეს მიუნხენის უნივერსიტეტის ჯაზ-ვოკალის ფაკულტეტის მესამე კურსის სტუდენტი ვარ. ამასთან, შტუტგარტში ვსწავლობ ზაზა მიმინოშვილის მიერ დაარსებულ აკადემიაში, სადაც მნიშვნელოვან პრაქტიკულ ცოდნას ვიღებ. ვმონაწილეობდი არაერთ საინტერესო პროექტში, რომელიც Ziryab-ის აკადემიამ ევროპასა და საქართველოში განახორციელა. მაგალითად, ასეთი იყო აკადემიის ანსამბლის მიერ ჩატარებული კონცერტი ქალაქ ჰაილბრონის სიმფონიურ ორკესტრთან ერთად.
- საკმაოდ საინტერესო სცენური, მუსიკალური ცხოვრება გაქვთ უცხოეთში...
- დიახ, მართალია, ძალიან დატვირთული, მაგრამ საინტერესო ცხოვრება მაქვს. მარტო ის რად ღირს, რომ ბედნიერება მქონდა პრემია „გრემის“ მფლობელთან პატი ოსტინთან (Patti Austin) ერთად მემღერა. მოვიპოვე New York Voices-ის სტიპენდია და ვმონაწილეობდი მათი ერთკვირიანი საგრანტო პროექტის ფარგლებში ჩატარებულ ვორქშოპებსა და კონცერტებში.
- საქართველოში ჩატარებული კონცერტებიდან რომელს გამოყოფდით?
- ჩემთვის დიდი პატივი და გამოცდილება იყო თბილისის დიდი საკონცერტო დარბაზის სცენაზე მაია ბარათაშვილის საიუბილეო კონცერტზე გამოსვლა. არასოდეს დამავიწყდება, როდესაც კონცერტის შემდეგ ვარსკვლავის გახსნაზე მაია ბარათაშვილთან, ზაზა მიმინოშვილთან, ზაზა მარჯანიშვილთან და ჯგუფ „ირიაოსთან“ ერთად ვიმღერე...
- პანდემიის დროს რაიმე იდეა ხომ არ გაგიჩნდათ?
- სხვათა შორის, ბევრი ახალი იდეა რეალურად გამიჩნდა. შინ დარჩენამ დროის დეფიციტი გააქრო და იმის შესაძლებლობა გამიჩნდა, რომ ახალი კომპოზიციებისთვის მეტი დრო დამეთმო, ამასთან, პროგრამის ტექნიკურ მხარეზეც უფრო მეტი მემუშავა.
- ჯაზი ადამიანს თავისუფალ სივრცეში იმპროვიზაციას აჩვევს, ქართულ რეალობასა და მუსიკალურ სამყაროში თუ აღმოაჩინეთ ის?
- დიახ, ჯაზი უფრო ფართო მცნებაა, ვიდრე კონკრეტულად ერთი მუსიკალური მიმართულება. ჯაზი არის აზროვნება, იმპროვიზაცია, რაც, რაღაც წილად, ყველა ჟანრის მუსიკაშია. მე ეს აზროვნება თავდაპირველად გურულ პოლიფონიაში აღმოვაჩინე. გამოდის, რომ საკუთარი თავი სწორედ ქართულმა მრავალხმიანობამ მაპოვნინა.
- იმედია, გურულები ამ მსგავსების შესახებ პირველად არ იგებენ. თქვენი აზრით, ყველაზე „გაჯაზებული“ გურული სიმღერა რომელია?
- ასეთი ძალიან ბევრია, „ხასანბეგურადან“ დავიწყოთ. გურული სიმღერის ბირთვი ყველამ იცის, ჯაზის ელემენტი სწორედ ის არის, რომ აზროვნებაა მსგავსი, ანუ თემაა მოცემული და იმპროვიზაცია მასზე იგება. თორემ ამერიკულ ჯაზთან კავშირი არ აქვს.
- გაიხსენეთ ერთი უცნაური, საინტერესო ამბავი, რაც გერმანიაში გადაგხდათ?
- უცნაური რამდენად არის, არ ვიცი, მაგრამ ისევ მუსიკასთან დაკავშირებულ ამბავს გავიხსენებ. როდესაც კომპოზიტორ სულხან ცინცაძის სიმღერა „თოლია“ ჩავწერე, ქართულ მელოდიას მოვარგე ერთი გერმანული სიმღერის ტექსტი - მშვიდობის მტრედზე, რომელსაც გერმანიის დემოკრატიული რესპუბლიკის პერიოდში გერმანელი პიონერები მღეროდნენ, ოღონდ, სხვა მელოდიით, რა თქმა უნდა. ეს ტექსტი არაა ცნობილი და ბევრმა არ იცის. მერე ჩემს გერმანელ ნაცნობ-მეგობრებს ვეხუმრე, ეს ძველი გერმანული სიმღერა იყო, რომელიც საარქივო ჩანაწერებში აღმოვაჩინე–მეთქი. როცა ვუმღერე, ამ ამბით სერიოზულად შეწუხდნენ, რადგან ეს მშვენიერი გერმანული სიმღერა პირველად მე, უცხოელმა „აღმოვაჩინე“ და მანამდე მასზე წარმოდგენაც არ ჰქონდათ. ამ „აღმოჩენისთვის“ დიდი ქება და აღფრთოვანებაც დავიმსახურე. როცა გაიგეს სინამდვილეში რაც ხდებოდა, სიცილით მოკვდნენ.
- ჩემი აზრით, ასე მარტო ქართველი თუ გაეხუმრებოდა გერმანელებს...
- ამიტომაა, რომ გერმანიაში ძალიან მენატრება ხოლმე ქართული იუმორი, ისეთი, სხვაგან რომ არ არსებობს. კიდევ – მეგობრები, ახლობლები, თბილი შეხვედრები მენატრება, ზოგადად, საქართველო მენატრება.
- ბოლო დროს პოპულარული გახდა თქვენ მიერ ოთხ ხმაში ჩაწერილი ჯანსუღ კახიძის სიმღერა..
- მუსიკალური კომპოზიციების აწყობა, არანჟირება ყოველთვის ძალიან მომწონდა. ჩაწერისას ვცდილობ ვიდეო ვიზუალურადაც საინტერესო გამოვიდეს და ამ ყველაფერს თანდათან ვსწავლობ. ბოლოს ჯანსუღ კახიძის სიმღერა „წარსულმა სულ თან წაიღო“ ჩავწერე ოთხ ხმაში. ფორმატი განსხვავებულია სხვა ვიდეოებთან შედარებით და ეს იდეაც, ალბათ, იმ მონატრებული ქართული თბილი შეხვედრების შედეგია...
