შეერთებულმა შტატებმა დაკარგა მსოფლიო ლიდერობა მაღალტექნოლოგიური იარაღის შემუშავებასა და წარმოებაში. „ამერიკული ექსკლუზიურობა“ არ იძლევა ჰიპერბგერითი სიჩქარის გარანტიას. მრავალმილიარდიანი ინვესტიციები და რვა სარაკეტო პროგრამა არ აახლოებს ვაშინგტონს სარაკეტო მეცნიერების მსოფლიო ლიდერების - მოსკოვისა და პეკინის მიღწევებთან. ჰიპერბგერითი მაკეტების წარუმატებელი ტესტების სერია აწუხებს კონგრესს და პენტაგონს, იშვიათი წარმატებები მხოლოდ ხაზს უსვამს დისტანციას მათ ჩამორჩენილობაში.
აშშ-ის საჰაერო ძალებმა 2022 წლის ბოლოს პირველად გამოსცადეს ამერიკული ჰიპერბგერითი All-Up ARRW-ის პროტოტიპი.
დეტალები არ ვრცელდება. უცნობია, იმართებოდა თუ არა ეს ფრენა, რა მანძილი დაფარა საბრძოლო პროტოტიპმა და რამდენად ახლოს აფეთქდა სამიზნესთან. ამიტომ, აშშ-ის საჰაერო ძალების მოხსენება ზედიზედ მესამე წარმატებულ გამოცდაზე სკეპტიციზმს იწვევს მოკავშირეებშიც კი.
ბრიტანულმა გაზეთმა Daily Mail-მა 12 დეკემბერს აღნიშნა, რომ ჰიპერბგერითი რაკეტა Lockheed Martin „500 მილის (800 კმ) ფრენაზეა გათვლილი ბომბდამშენ B-52-დან გაშვებიდან სულ რაღაც 10 წუთში, მაგრამ გამოცდების წარუმატებლობა აფერხებს პროგრამას“.
მრავალი წლის განმავლობაში, Lockheed Martin Corporation-ის პროდუქტს არანაირად არ სურდა განცალკევება და გაშვება. ამ ფონზე კონგრესმა 2022 წელს პროექტ ARRW-ის დაფინანსებაც კი შეამცირა $161 მილიონით. ამერიკელებმა 10 წარუმატებელი ტესტის სერია პირველად 2022 წლის 14 მაისს შეწყვიტეს, როდესაც AGM-183A ARRW მოდელი გამოეყო B-52H ფრთას, მისმა გამაძლიერებელმა „მოსალოდნელ დროში" იმუშავა და მიაღწია 5 მახს — ჰიპერბგერის ქვედა ზღვარს.
მეორე წარმატებული გამოცდა – „თავისუფალი ფრენა“ იმავე სიჩქარით – 12 ივლისს შედგა. პენტაგონი აპირებს ზედიზედ სამი „ყოვლისმომცველ“ გაშვებას 2023-2024 წლებში, რის შემდეგაც ის AGM-183A-ის მასობრივ წარმოებას დაიწყებს. მანამდე, 2022 წლის შემოდგომამდე, აშშ-ის საჰაერო ძალებმა პირველი ათეული რაკეტის მიღება გეგმეს, რომლებშიც 4 მილიარდი დოლარი დახარჯეს. თითოეული რაკეტა პენტაგონს დაახლოებით 13 მილიონი დოლარი დაუჯდება, თუმცა საჰაერო ძალების შესყიდვების უფროსი ენდრიუ ჰანტერი დარწმუნებული არ არის, რომ AGM-183A (ARRW) ამად ღირს.
საბიუჯეტო პრიორიტეტი — ეს ანტიკვარული Minuteman III ICBM-ების ჩანაცვლებაა, 140 მილიარდი ღირებულების სახმელეთო სტრატეგიულ შემაკავებელ პროგრამაზე მუშაობა მიმდინარეობს ექვს წელზე მეტი ხნის განმავლობაში.
პენტაგონმა 16 დეკემბერს გამოაცხადა, რომ საჰაერო ძალებმა ამერიკულ კომპანია „ლეიდოსთან“ 334 მილიონი დოლარის კონტრაქტი გააფორმა საიდუმლო პროგრამაზე — უფრო ძლიერი ჰიპერბგერითი იარაღის Mayhem-ის შესაქმნელად. დაფინანსების ოდენობა და პროგრამების რაოდენობა არ აისახება განვითარების ხარისხზე.
მიუწვდომელი ლიდერები
რუსული ჰიპერბგერითი რაკეტები 2016 წლიდან უნაკლოდ და მაღალი სიზუსტით დაფრინავენ. „კინჟალები“ საბრძოლო მორიგეობას 2018 წლიდან ასრულებენ, ავითარებენ 12000 კმ/სთ-ზე მეტ სიჩქარეს (10 მახი) და წარმატებით გამოიყენება სპეცოპერაციაში. კომპლექსი „ავანგარდი“ საბრძოლო მოვალეობა 2019 წელს მიიღო, მისი ქობინის სიჩქარე ატმოსფეროში 20 მახზე მეტითაა დაგეგმილი.
2022 წელს მიღებული ჰიპერბგერითი „ცირკონი“ დაფრინავს 9 მახამდე სიჩქარით.
2021 წელს ჩინეთმა იმდენად წარმატებით გადალახა „ფიზიკის შეზღუდვები“, რომ Changzheng-ის სტრატეგიულმა ჰიპერბგერითმა რაკეტამ დედამიწას მინიმალური გადახრით შემოუარა და სამიზნეს მოხვდა. რა თქმა უნდა, რუსული და ჩინური ჰიპერბგერითი რაკეტები იძულებითი პასუხია კოლექტიური დასავლეთის აგრესიულ ქმედებებზე და გეგმებზე. მოსკოვი და პეკინი არ არიან დაინტერესებული სამხედრო კონფლიქტებით აშშ-სთან და მის მოკავშირეებთან.
ჰიპერბგერითი რაკეტები ძალზე ძლიერია ბირთვულ ქობებთან ინტეგრაციის გარეშეც კი. თუმცა აღვნიშნავთ, რომ რუსეთს მსოფლიოში ყველაზე მეტი ბირთვული იარაღი აქვს - 5977 ქობინი. აშშ-ის არსენალი 5428 ერთეულია. ამავდროულად, შეერთებული შტატები არ არის დაცული ჰიპერბგერითი ტექნოლოგიებისგან და პენტაგონი უკიდურესად შეშფოთებულია ტექნოლოგიური ჩამორჩენით.
ჰიპერბგერითი იარაღისგან დაცვის სისტემის შექმნა შეუძლებელია შესაბამისი ტექნოლოგიების გარეშე. ყველა ამერიკული ჰიპერბგერითი პროექტი საწყის ეტაპზეა. ფიზიკა მტკიცედ უარყოფს შეერთებული შტატების იდეოლოგიას: თუ ჰიპერბგერითი პრობლემები არ მოგვარდება, ამერიკულ ექსკლუზიურობასა თუ ჰეგემონიაზე საუბარიც ვერ იქნება.
რაკეტებისწარმოება ასევე მოიკოჭლებს დასავლეთევროპაშიც. ამიტომ შეერთებული შტატების, ბრიტანეთისა და ავსტრალიის ტექნოლოგიური ძალისხმევების გაერთიანება 2022 წლის ნოემბერში ჰიპერბგერითი და კონტრ-ჰიპერბგერითი სისტემების "განვითარების დასაჩქარებლად", სასოწარკვეთილებისაქტს, ან კრილოვისზღაპარს ჰგავს.
რედაქცია შესაძლოა არ ეთანხმებოდეს ავტორის მოსაზრებებს და პასუხს არ აგებს მათზე