ალუბალი (Prunus cerasus) — ვარდისებრთა ოჯახის კურკოვანთა გვარის მერქნიანი მცენარეა. ვარაუდობენ, რომ ალუბალი წარმოიშვა ბლისა და ქონდარა ბალამწარას ბუნებრივი შეჯვარებით.
ალუბლის შემადგენლობა და კალორიულობა
ალუბლის მიღებისას სასიამოვნოსა და სასარგებლოს ერთმანეთს ვუთავსებს. მისი სასარგებლო თვისებები განპირობებულია პექტინების, მჟავების (ვაშლის მჟავას უპირატესობით) არსებობით. ალუბლის მინერალური შემადგენლობა წარმოდგენილია ისეთი ნივთიერებებით, როგორიცაა კალიუმი, ფოსფორი, ნატრიუმი, რკინა, მაგნიუმი, კალციუმი, მიკროელემენტებიდან შეიცავს ფტორს, იოდს, კაჟს, ქრომს, კობალტს, ნიკელს, თუთიას, მანგანუმს. დიდი რაოდენობითაა მასში ვიტამინი С (ასკორბინის მჟავა), ნიაცინი (ნიკოტინმჟავა), პროვიტამინი А, კაროტინი, ვიტამინები В1, В2, კუმარინები.
100 გრამი ალუბალი შეიცავს ცილებს – 1,1 გ, ცხიმებს – 0,4 გ, ნახშირწყლებს – 11,5 გ.
ზეციური საჩუქარი – მცენარე, რომელსაც მედიცინაში საუკუნეებია იყენებენ>>
ალუბლის კალორიულობაა 100 გრამზე 50 კკალორია.
ალუბლის სასარგებლო თვისებები
ალუბალი გამოიყენება:
- ჰიპერტონიული დაავადებების დროს – არეგულირებს წნევას, აქვს მსუბუქი შარდმდენი ეფექტი;
- თირკმელებისა და ღვიძლის დაავადებებისას – არეგულირებს მათ მოქმედებას;
- რევმატიზმის, ართრიტის, პოდაგრის დროს – ის ტკივილის შემსუბუქებაში გვეხმარება;
- სისხლნაკლებობის დროს – ორგანიზმს აწვდის რკინასა და სხვა სასარგებლო მინერალურ ნივთიერებებს;
- სპასტიკური კოლიტის, ნაწლავის ატონიის, შეკრულობისა და კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სხვა დაავადებებისას;
- კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულის, გასტრიტისას (მომატებული მჟავიანობით) – ბევრი პროდუქტი ორგანული მჟავების მაღალი შემცელობით ვნებს ორგანიზმს, იწვევს გულძმარვას, რასაც ალუბალზე ვერ ვიტყვით;
- ნერვული სისტემის მოშლა (სტრესი, დეპრესია, უძილობა).
ამას გარდა, В1 და В2 ვიტამინები ალუბლის შემადგენლობაში მოქმედებს ფრჩხილების, თმისა და კანის მდგომარეობაზე, პროვიტამინი А ამაგრებს ძვლებსა და კბილებს, ხოლო მხედველობისთვის ეს პროვიტამინი ძალზე სასარგებლოა.
თუ გაცივდით, ალუბალი ასევე დაგეხმარებათ, რადგან მასში დიდი რაოდენობითაა ასკორბინის მჟავა. ის გააძლიერებს თქვენ სისხლძარღვებსა და გულს, დაგიცავთ ვირუსებისგან. თუ ენერგიის ნაკლებობას გრძნობთ, ასევე დაგეხმარებათ ეს ხილი, რადგან მდიდარია კუმარინებით.
ალუბალს ორგანიზმიდან გამოაქვს სითხის ჭარბი რაოდენობა. ამ თვისებიდან გამომდინარე, მას შეუძლია შეშუპების მოხსნა. თუ ამ დროს მივიღებთ ნაკლებ მარილს და ფიზიკურად ვიაქტიურებთ, ეფექტი უკეთესი იქნება.
სპილენძის მნიშვნელოვანი რაოდენობა ხილში მეტყველებს იმაზე, რომ ალუბალს სედატიური თვისებები გააჩნია. ის ამშვიდებს ნერვულ სისტემას. ალუბალს ხალხურ მედიცინაში იყენებენ ეპილეფსიისა და სხვადასხვა ფსიქიკური აშლილობის დროს. ასევე ალუბალი დიდ როლს ასრულებს ძილის ხარისხის გაუმჯობესებაში. ექსპერიმენტებმა აჩვენა, რომ ხუთი დღის განმავლობაში 240 მილიგრამი ალუბლის წვენის მიღება აგვარებს ძილის პრობლემას.
ბარამბო – ფუტკრის ერთ-ერთი საყვარელი მცენარე>>
ალუბალში შემავალი ფლავონოიდების ანთების საწინააღმდეგო და ანტიოქსიდანტური თვისებები უზრუნველყოფს კუნთების სწრაფ აღდგენას აქტიური ფიზიკური დატვირთვების შემდეგ.
ალუბლის წვენი არეგულირებს კუჭის მომატებულ მჟავიანობას.
ალუბლის ნაყოფი მსუბუქი გამხსნელი ეფექტით გამოირჩევა. ის ასევე ებრძვის ცუდ სუნს პირში. მაგალითად, თუ ნიორი შეჭამეთ, მისი „არომატის“ ნეიტრალიზებაში ალუბალი დაგეხმარებათ.
ალუბალი დადებითად მოქმედებს საჭმლის მომნელებელი ორგანოების მუშაობაზე, ეფექტურია ციებ-ცხელების, ბრონქიტის დროს (როგორც ამოსახველებელი საშუალება). ასევე ალუბლისა და საზამთროს შერეული წვენი აბრკოლებს თირკმელებში კენჭების წარმოქმნას. ამისთვის ყოველი ჭამის შემდეგ უნდა დალიოთ ეს წვენი ერთი ჭიქის ოდენობით.
ალუბალი, როგორც აღვნიშნეთ, ჰიპერტონიას ებრძვის. ამისთვის აიღეთ 200 გრამი ახალი კურკაგამოცლილი ალუბალი, დააბლენდერეთ ან ხორცსაკეპ მანქანაში გაატარეთ, დაუმატეთ 2 კბილი ნიორი და 1 სუფრის კოვზი თაფლი. მიიღეთ ეს ნაზავი ყოველდღე, საუზმის წინ, 1 სუფრის კოვზის ოდენობით.
დეკა: ხელს უწყობს წონაში კლებას, აძლიერებს იმუნიტეტს>>
ალუბლის ხის ფისი, წებოვანი მასა კარგია კოჟრების დროს.
ალუბლის ფოთლები გამოიყენება ცხვირიდან სისხლდენისას, ჭრილობების სწრაფად შეხორცებისთვის.
ასევე ვურჩევთ ქალებს, გამოიყენონ ალუბალი კოსმეტიკაში, მაგალითად, შეუძლიათ მოამზადონ ნიღაბი:
ალუბლის რბილობი გაჭყლიტეთ ისე, რომ მიიღოთ ფაფისებური მასა, შეურიეთ ამავე რაოდენობის ახალ არაჟანში. წაისვით სახეზე და კისერზე. 15 წუთში ჩამოიბანეთ თბილი წყლით.
მკვებავი ნიღბის კიდევ ერთი რეცეპტი: აიღეთ რამდენიმე მსხვილი ნაყოფი, გამოარჩიეთ, გაჭლიტეთ. დაუმატეთ ერთი ჩაის კოვზი ლიმონის წვენი და ამავე რაოდენობის თაფლი. წაისვით სახეზე და 15–20 წუთის შემდეგ ჩამოიბანეთ. შემდეგ წაისვით დამატენიანებელი კრემი.
ალუბალი დიეტური ხილია. ის შეგიძლიათ მიიღოთ წონაში დაკლების პროცესის დროს. მიიღეთ ალუბალი სადილის ან ვახშმის წინ (და არა შემდეგ). თქვენ გაიუმჯობესებთ საჭმლის მონელების პროცესს, არ გადატვირთავთ ორგანიზმს ზედმეტი კალორიებით, დანაყრდებით და წონაშიც დაიკლებთ.
რჩევები:
ალუბალი შეგიძლიათ შეინახოთ ზამთრისთვის – ან გაყინოთ, ან ჩირი გააკეთოთ.
გაითვალისწინეთ, რომ ალუბალი ჭამის წინ კარგად უნდა გარეცხოთ. შეგიძლიათ წყალში დაუმატოთ 1 ჩაის კოვზი მარილი და ალუბალი მასში ერთი საათი გააჩეროთ. ეს დაგიცავთ იმ მავნე ნივთიერებებისგან, რომლებიც ნაყოფზე, შესაძლოა, მავნებლებისგან დაცვის მიზნით შეწამვლის დროს მოხვდა.
ლეღვი – სიყვარულისა და ნაყოფიერების სიმბოლო>>
ასევე უნდა იცოდეთ, რომ გარეცხილი ალუბალი 2–3 საათზე მეტხანს არ უნდა შეინახოთ, რადგან მასში ნაკლები სასარგებლო თვისებები რჩება. გაურეცხავი ალუბალი კი მაცივარში მაქსიმუმ ერთი კვირა ინახება.
როდესაც ალუბალს ყიდულობთ:
ყურადღება მიაქციეთ ყუნწს – თუ მწვანეა, ეს ნორმაა, ხოლო თუ ყვითელი – ეს ნიშნავს, რომ ხილი გადამწიფდა.
კანი დაზიანებული არ უნდა იყოს – ასე მალე გაფუჭდება და თან დაზიანებულ კანში მავნე ნივთიერებები გროვდება. კარგი ალუბალი მშრალია, მკვრივი და ბრწყინავს.
ასევე მიაქციეთ ყურადღება ფერს – რაც უფრო მუქია ალუბალი, მით მეტია მასში სასარგებლო ნივთიერებები.
გაითვალისწინეთ:
ალუბალს უკუჩვენება ძალზე ცოტა აქვს: ალერგია, დიდი რაოდენობით მისი მიღება არ შეიძლება ნაწლავის გაუვალობის დარღვევებისას, ასევე შაქრიანი დიაბეტის დროს. მისი მიღება არ შეიძლება ჭამის მერე უშუალოდ – უნდა გავიდეს მინიმუმ 30 წუთი.
უაღრესად სასარგებლო კენკრა, რომელიც კოსმონავტებისა და მფრინავების მენიუში შედის>>
ალუბლის მიღება დიდი რაოდენობით ნებისმიერ შემთხვევაში არ ღირს, რადგან მუცლის შებერილობას იწვევს. რეკომენდებულია ერთ ჭამაზე დაახლოებით 300 გრამის მიღება.
ასევე ძალზე მნიშვნელოვანია, რომ ალუბლის მიღებისას ზომა დაიცვან ორსულებმა – არ მიიღოთ დღეში ნახევარ კილოგრამზე მეტი.