საქართველოში 2019 წლის 20-21 ივნისის მოვლენებისთვის გასამართლებულთათვის ამნისტია მზადდება. უკვე ცნობილია მმართველი პარტიისა და ოპოზიციის პროექტების თავდაპირველი ვერსიები.
პარლამენტის შენობასთან განვითარებული მოვლენებისთვის გასამართლებულთა ამნისტია ოპოზიციისა და ხელისუფლების შეთანხმების ერთ-ერთი მთავარი პუნქტია.
თუმცა, როგორც აღმოჩნდა, მხარეებს ამნისტიის პროცესის განსხვავებული ხედვა აქვთ.
ოპოზიციის წინადადება
ოპოზიცია, პირველ რიგში, ჯგუფური ძალადობის ორგანიზებასა და მასში მონაწილეობისთვის ბრალდებულთა და გასამართლებულთა ამნისტიისა და მათთვის ნასამართლობის მოხსნის წინადადებით გამოდის. ბრალდებულთა შორის, რიგითი აქტივისტების გარდა, არის „ერთიანი ნაციონალური მოძრაობის“ თავმჯდომარე ნიკა მელია, რომელიც ამჟამად ციხეშია და განაჩენს ელოდება.
გარდა ამისა, ოპოზიცია 21 ივნისის ღამეს სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტებაში ბრალდებული პოლიციელების ამნისტიის წინადადებითაც გამოდის. თუმცა ამავდროულად იმ პირთა პასუხისმგებლობისგან გათავისუფლების წინააღმდეგია, რომლებსაც პოლიტიკური თანამდებობები ეკავათ.
ხოლო იმ პოლიციელების ამნისტიისთვის, რომლებმაც აქციის დაშლის დროს ადამიანებს ფიზიკური დაზიანებები მიაყენეს, ოპოზიცია თავად დაზარალებულთა მხრიდან თანხმობის მიღების აუცილებლობაზე საუბრობს.
გარდა ამისა, ამნისტია შეეხება იმათაც, ვინც დარბევის დროს წვრილმანი ხულიგნობისთვის, პოლიციის თანამშრომლებისთვის წინააღმდეგობის გაწევისა თუ დაუმორჩილებლობისთვის დააკავეს.
მმართველი პარტიის ხედვა
მმართველი პარტიის მიერ წარმოდგენილი კანონპროექტი განსხვავდება ოპოზიციის მიერ შემუშავებული დოკუმენტისგან.
აქ მითითებულია, რომ ამნისტია შეეხება ყველა კანონდამრღვევს, რომელიც პარლამენტის შენობასთან 19-21 ივნისის საპროტესტო აქციას უკავშირდება.
ერთადერთ გამონაკლისი გახდება ის, ვის ბრალეულობაზეც გავრცელდება წამების, არაადამიანური მოპყრობისა და ღირსების შემლახავი და დამამცირებელი მოპყრობის მუხლები. ამნისტია არ შეეხება ასევე იმათ, ვინც გასცა დამიზნებით სროლის ბრძანება და იმათ, ვინც ეს ბრძანება შეასრულა და განზრახ მიაყენა ზიანი ადამიანების ჯანმრთელობას.
რა მოხდება შემდგომში?
ორივე კანონპროექტი უკვე წარდგენილია პარლამენტში და მომდევნო სამშაბათს პარლამენტის ბიუროს სხდომაზე დარეგისტრირდება.
მმართველი პარტია იმედოვნებს, რომ ოპოზიციასთან კანონპროექტის თაობაზე პოზიციების დაახლოებას შეძლებს.
„გვაქვს რესურსი, რომ ოპოზიციისა და ჩვენი პოზიციები დავაახლოვოთ და ხელმომწერ პირებს საბოლოოდ ეყოთ პოლიტიკური გამბედაობა და მხარი დაუჭირონ „ქართული ოცნების“ მიერ დაინიცირებულ პროექტს“, – განაცხადა მმართველი პარტიის ერთ-ერთმა ლიდერმა ანრი ოხანაშვილმა.
ამასობაში ოპოზიციაში ჯერ არ აპირებენ პოზიციების შეთანხმებას.
„განსხვავება არის მიდგომაში. ჩვენ კონკრეტული მუხლები გვიწერია კონკრეტული ჩამკეტებით და განჭვრეტადია, ვის შეეხება ეს. ძალიან კონკრეტულია ჩვენი ვერსია, ხელისუფლების ვერსია არის უფრო ბუნდოვანი და ფართო, მეტ მუხლს მოიცავს და ტოვებს მანიპულაციების საშუალებას“, – განაცხადა „რესპუბლიკური პარტიის“ ლიდერმა ხათუნა სამნიძემ.
რა მოხდა 2019 წლის 20 ივნისს
2019 წლის 20 ივნისს, გვიან საღამოს რუსეთის სათათბიროს დეპუტატ სერგეი გავრილოვის თბილისში ვიზიტის წინააღმდეგ მიმდინარე საპროტესტო აქცია არეულობასა და ანტისამთავრობო გამოსვლებში გადაიზარდა. პოლიციამ აქციის დაშლისას ცრემლსადენი გაზი და რეზინის ტყვიები გამოიყენა. იმ ღამეს დაშავდა 240 ადამიანი.
20-21 ივნისის მოვლენების შემდეგ გამოძიება დაიწყო ორი მიმართულებით: პირველი - „პოლიციის მხრიდან სამსახურებრივი უფლებამოსილების გადამეტება“ და მეორე - „ჯგუფური ძალადობის ორგანიზება, ხელმძღვანელობა და მასში მონაწილეობა“, ასევე „ამბოხება საქართველოს კონსტიტუციური წყობილების ძალადობით შესაცვლელად, სახელმწიფო ხელისუფლების დასამხობად ან ხელში ჩასაგდებად, რამაც გამოიწვია მძიმე შედეგები“.
მეორე საქმის ფარგლებში არეულობაში მონაწილეობისა და პოლიციის წინააღმდეგ ძალის გამოყენებისთვის ბრალი წარუდგინეს საპროტესტო აქციის 18 მონაწილეს. განაჩენი 17 მათგანს გამოუტანეს.
რაც შეეხება პოლიციელების საქმეს, განაჩენი პოლიციის ორ თანამშრომელს გამოუტანეს.
გამოძიება ორივე საქმეზე გრძელდება.