ზეთმა განსაკუთრებული აქტუალურობა ბოლო დღეებში მას შემდეგ შეიძინა, რაც კორონავირუსით ინფიცირებულებს მოუწოდეს, კარაქი ზეთით ჩაენაცვლებინათ.
როგორ შევარჩიოთ ზეთი
პირველ რიგში რაც უნდა გაითვალისწინოთ:
- შეიძინეთ არარაფინირებული (ან არასრულად რაფინირებული) ზეთი - თუ ის გაცხელების გარეშე (მაგალითად, სალათებში) უნდა იხმაროთ.
- შეიძინეთ რაფინირებული ზეთი - თუ ის რაიმეს შესაწვავად გჭირდებათ.
დაიმახსოვრეთ, რაფინირებული ზეთი კრიალა და გამჭვირვალე უნდა იყოს, ყოველგვარი ნალექის გარეშე. არარაფინირებულ ზეთს კი შეიძლება მცირე ნალექი ჰქონდეს, რომელიც სასარგებლოც კია ორგანიზმისათვის.
თუ ზეთს აწერია, რომ იგი არ შეიცავს ქოლესტერინს, არ შეცდეთ, ეს მხოლოდ სარეკლამო ხრიკია. დაიმახსოვრეთ, ქოლესტერინს არც ერთი მცენარეული ზეთი არ შეიცავს, მას მხოლოდ ცხოველური პროდუქტები შეიცავენ.
აუცილებლად მიაქციეთ ყურადღება, რომ ზეთის შენახვის ვადა გასული არ იყოს, რადგან გაფუჭებული ზეთი ძალიან საშიშია ჯანმრთელობისთვის. კერძოდ,
- რაფინირებული ზეთის შენახვის ვადა 1 წელი ან ცოტა მეტი შეიძლება იყოს
- არარაფინირებულის უფრო მცირე: 3-8 თვე.
- თუკი ზეთის შეფუთვაზე მითითებული შენახვის ვადა უფრო მეტია, ეს ნიშნავს, რომ მასში სპეციალური ქიმიური დანამატები - ანტიოქსიდანტები არის დამატებული, რაც ადამიანის ორგანიზმისთვის საკმაოდ მავნეა. ამიტომ, მოერიდეთ ისეთი ზეთის შეძენას, რომელსაც 2 წელზე მეტი შენახვის ვადა აქვს.
როგორ შევარჩიოთ ზეითუნის ზეთი
ზეითუნის ზეთის არჩევისას ყურადღება მიაქციეთ დასახელებას, რომელიც ეტიკეტზე უნდა იყოს მითითებული.
-Virgin Olive Oil - არარაფინირებული ზეითუნის ზეთი, რომელიც მიღებულია მხოლოდ ფიზიკური მეთოდების გამოყენებით, ქიმიური გაწმენდის გარეშე. ეს ზეთი ყველაზე სასარგებლოა ჯანმრთელობისთვის.
- Refined Olive Oil (ან უბრალოდ Olive Oil) - რაფინირებული ზეითუნის ზეთი. ერთ-ერთი სახეობა Light Olive Oil ისეა დამუშავებული, რომ მისი რამდენჯერმე გაცხელებაც კი შეიძლება
- Pure Olive Oil - რაფინირებული და არარაფინირებული ზეთების ნარევი.
- Pomace Olive Oil - ყველაზე დაბალი ხარისხის ზეითუნის ზეთი. მიიღება ზეთისხილის ნაწნეხის, ქიმიური გამხსნელებისა და მაღალი ტემპერატურის გამოყენებით.
ხშირად ბაზარზე სუფთა ზეითუნის ზეთად სხვადასხვა ზეთების ნარევს ასაღებენ. როგორ გავარჩიოთ ასეთი ზეთი? შედეთ ის 2-3 დღით მაცივარში. სუფთა ზეითუნის ზეთი თეთრ ნალექს გაიკეთებს, რომელიც ოთახის ტემპერატურაზე სწრაფად გაქრება. თუკი ზეითუნის ზეთში სხვა ზეთია შერეული, ასეთი ნალექი აღარ წარმოიქმნება.
როგორ შევინახოთ ზეთი სახლის პირობებში
სასარგებლო თვისებების შესანარჩუნებლად, ზეთი უნდა შეინახოთ ბნელ ადგილას, ეცადეთ, არ შეეხოს ლითონსა და წყალს. მისი შენახვის ოპტიმალური ტემპერატურაა +5-დან +20 გრადუსამდე. არარაფინირებული ზეთი კი უმჯობესია შეინახოთ მაცივარში, მინის ჭურჭელში.
გახსნილ ბოთლში ზეთი უფრო სწრაფად ფუჭდება. ამიტომ ზეთის ბოთლის გახსნის შემდეგ, ის 1-1.5 თვის მანძილზე გამოიყენოთ. გახსნილ ბოთლს ყოველთვის დაახურეთ თავი, რათა დაიცვათ ზეთი ჟანგბადისა და ტენისაგან.
როგორ გამოვიყენოთ ზეთი სწორად
დაიმახსოვრეთ, გაცხელებისას ზეთში კანცეროგენური და ტოქსიკური ნივთიერებები წარმოიქმნება. ამიტომ ზეთის რამდენჯერმე გაცხელება არ შეიძლება! ერთხელ შესაწვავად გამოყენებული ზეთი უნდა გადაასხათ.
ზეთი გამოსაყენებლად უვარგისია, თუ:
- მას მწარე ან მძაღე გემო აქვს. ასეთი ზეთი ან დაძველდა, ან უვარგისი, ამძაღებული ნედლეულისგან არის დამზადებული.
- თუ გაცხელებისას ზეთი თევზის სუნს გამოყოფს, რაც ნიშნავს რომ ზეთი მიღებულია ტექნოლოგიური პროცესის დარღვევით და უხარისხოა.
კიდევ ერთხელ გაითვალისწინეთ: ნებისმიერი პროდუქტის არასწორმა არჩევამ შეიძლება, იმაზე დიდი ზიანი მიაყენოს ადამიანის ჯანმრთელობას, ვიდრე წარმოგიდგენიათ.