მაშ ასე, მოთხრობა სათაურით „გასტრონომიული ფინალი“
მახსოვს, ხუთიოდე წლის წინ მწერლებთან, ბუნინთან და ფიოდოროვთან ერთად იმატრაში (ქალაქი ფინეთში. — რედ.) ერთი დღით გამგზავრება მომიხდა. უკან გვიან ღამით ვბრუნდებოდით. დაახლოებით 11 საათზე მატარებელი სადგურ ანტრეაში გაჩერდა და ჩვენც წასახემსებლად ჩამოვედით ვაგონიდან.
გრძელი მაგიდა ცხელი კერძებითა და ცივი საუზმით გაეწყოთ. ჰქონდათ ახლად დაჭერილი ორაგული, შემწვარი კალმახი, ცივი როსტბიფი, რაღაც ნანადირევი, პაწაწა და უგემრიელესი „ბიტოჩკები“ და კიდევ ბევრი რამ. ყველაფერი ძალიან სუფთად, მადის აღმძვრელად და ლამაზად გამოიყურებოდა. მაგიდის კიდეებზე პატარა თეფშები აეკოკოლავებინათ, დანა-ჩანგალი დაეხვავებინათ და პურით სავსე კალათები დაელაგებინათ.
ყველა მიდიოდა, ირჩევდა, რაც მოსწონდა, მიირთმევდა, რამდენიც სურდა, მერე ბუფეტთან მიდიოდა და ვახშმისთვის კეთილი ნებით იხდიდა ზუსტად ერთ მარკას (37 კაპიკს). არავითარი ზედამხედველი. არავითარი უნდობლობა.
ჩვენი რუსული გულები, ესოდენ ძირისძირობამდე დაჩვეულები პასპორტს, განყოფილებას, უფროსი მეეზოვის იძულებით მეურვეობას, საყოველთაო თაღლითობასა და ეჭვიანობას, სრულიად დათრგუნა ამ ღრმა ურთიერთნდობამ.
აი ვაგონში დაბრუნებულებს კი ჭეშმარიტად რუსულ ჟანრში შესრულებული სურათი გველოდა.
საქმე ისაა, რომ ჩვენთან ერთად ქვის სამუშაოების ორი მენარდე მგზავრობდა. კალუგის გუბერნიის მეშჩოვსკის უეზდის კულაკების ამ ტიპს ყველა იცნობს: ფართო, გაქონილი, წითლად ავარვარებული, მაღალყვრიმალიანი სიფათით, კარტუზქვემოდან გამოჩრილი წითური თმებით, თხელი წვერით, ცბიერი გამოხედვით, ხუთალთუნიანი ღვთისმოსაობით, მხურვალე პატრიოტიზმითა და ყველაფერ არარუსულისადმი ზიზღით — მოკლედ, კარგად ნაცნობი ჭეშმარიტად რუსული სახე. უნდა გესმინათ, როგორ აბუჩად იგდებდნენ საცოდავ ფინელებს.
— სულელები ესენი ყოფილან, თუ ყოფილან. ეშმაკმა უწყის ამათი ბრიყვი თავები! მარტო მე, რომ დავთვალო, სამი მანეთისა და შვიდი გრივნისა შევუჭამე ამ არამზადებს… უუუფ, ეს ძაღლის გაგდებულები! ცოტას ურტყამენ ამ ნაბიჭვრებს. ეს მართლა ჩუხნები ესენი! (ჩუხნა — კარელია-ფინელი ხალხების ძველი სახელწოდება, — რედ.)
მეორემაც შეაშველა სიტყვა, თან სიცილით იგუდებოდა:
— მე კიდევ განგებისად გავტეხე ჭიქა, მერე ავიღე და თევზეულში ჩავაფურთხე.
— ეგრე უნდათ ამ ღორებსა! ანათემას უნდა გადასცე! აი ეგრე უნდა მოიმწყვდიო მუშტში!
